Sterk zijn is een keuze
Zijn je goede voornemens alweer gesneuveld? De eerste sigaret alweer gerookt, toch weer gesnoept? Maak je niet druk, het is niet jouw schuld. Je kan er niets aan doen, helemaal niets. Jij hebt namelijk niets te willen. Dik worden en roken is de schuld van je lichaam.
Medicijnengoeroe Ivan Wolffers zei het laatst zelf op de radio, je lichaam vraagt om calorieën. Je hebt toch honger, is dat dan geen duidelijk signaal? Wie ben jij om ertegenin te gaan? In de zeven vette jaren wil je lichaam energie opslaan voor de zeven magere jaren. Dat is honderdduizenden jaren een successtrategie geweest. Dat die magere jaren tegenwoordig niet meer komen, hoe kan je lichaam dat weten?
Neem het je lichaam eens kwalijk, dat heeft geen hersens. Jij wel, jij hebt hersens, maar je lichaam is de baas. Dat vraagt en dat vraagt en dat vraagt. En jij maar geven. Je geeft het net zoveel calorieën en net zoveel nicotine als het hebben wil. Ja ook nicotine, nicotine lijkt zoveel op een ander stofje dat je lichaam wel nodig heeft, dat het zich vergist. Jij weet wel beter, met die hersens van je, maar wat die hersens van jou willen, daar trekt je lichaam zich niets van aan.
Je kan proberen je lichaam te slim af te zijn. Door bijvoorbeeld af te gaan vallen met een dieet. Maar ook met die truc weet je lichaam wel raad. Het stond maandag in de Volkskrant: 'Lichaam verzet zich tegen gewichtsverlies na dieet.' Wat blijkt, als je je lichaam de calorieën gaat onthouden die het nodig denkt te hebben, dan verzint het een list. Het gaat aan het experimenteren met hormoonspiegels. Die zorgen voor extra hongergevoel, zo erg dat je niet anders kan dan meer te gaan eten, net zoveel tot je weer op je oude gewicht terug bent. En liefst nog hoger.
En nicotine, dat is natuurlijk hetzelfde verhaal. Die wil om te stoppen van jou, daar lacht je lichaam om. Ga maar er maar eens tegenin als je lichaam om een sigaret vraagt. Want eerst is het vragen, als dat niet genoeg is, dan wordt het dwingen. Zonder dat jij het wilt, gaat je hand vanzelf naar dat pakje om er een sigaret uit te halen. En als het pakje leeg is, dan stuurt je lichaam je als een boodschappenjongen naar de sigarenboer om nieuwe te halen.
Maar hoe komt het dan dat het sommige mensen wel lukt om een goed voornemen tot een goed einde te brengen? Meer dan de helft van de rokers slaagt er in om te stoppen, al is het soms pas bij de twintigste poging. Steek je dan toch iets op van al die mislukkingen? Ook het antwoord daarop stond in de krant, namelijk in een artikel in De Pers van dinsdag: Willen, dat leer je ervan! Langzame leerlingen hebben meer mislukkingen nodig dan snelle om te leren wat het geheim van willen is. Ligt eigenlijk nogal voor de hand: discipline, zelfcontrole. Precies wat er aan ontbrak bij al die keren dat het misging. Je saboteerde stelselmatig je afspraken met jezelf.
De Pers citeerde uit een dik boek van hoogleraar sociale psychologie Roy Baumeister, met de omineuze titel 'Willpower'. En uit onderzoek van hoogleraar psychologie Denise de Ridder. Gaan piekeren over elk glas cola, elke vette hap, elke sigaret waar je een uitzondering voor zou kunnen maken, betekent telkens opnieuw beslissen. Zo vaak dat je wilskracht uitgeput raakt, en dan is het geen wonder dat er steeds meer uitzonderingen komen.
Oplossing: Één keer een beslissing nemen en je daar gewoon aan houden. Niet meer over nadenken, dan wordt het vanzelf een automatisme. En blijft er een hoop wilskracht over om andere dingen voor elkaar te krijgen. Voed jezelf op zoals je een kind opvoedt. 'Als je nu van die sigaret, dat glas cola of die vette hap afblijft, dan krijg je later een heel groot cadeau: Je gezondheid!'
