OV-chipkaartfraude

Trouwe lezers onder u vragen zich wellicht af, waar onze geliefde collega NaatjeNaaitje is, want ze is al een paar donderdagen absent. Writers Block. We verwachten haar over enkele weken weer terug. Maar genaaid wordt u toch wel. Althans, als u regelmatig per NS-trein, Rotterdamse tram of Rijnmondse bus reist.

Maar we beginnen in Amsterdam. Kent u dat station bij het WTC, de rechtbank en de Vrije Universiteit? Voor die laatste twee bestemmingen zat de uitgang van dat station volstrekt aan de verkeerde kant. Dus werd binnen de NS geopperd, ook een uitgang aan de westkant te maken. Dat idee is vervolgens langdurig getraineerd. De NS wilde dat niet, want dan kwamen de reizigers niet meer langs de kroketten in de hal. Heus, de NS heeft niets van doen met een serieuze bijdrage aan de mobiliteit. Het zoveel mogelijk financieel uitkleden van de burger, dát is het doel van de heren Bert Meerstadt en Marcel Niggebrugge. Zij zwaaien al jarenlang de scepter binnen de NS, de grootste krokettenverkoper van ons land. Toen de NS nog een staatsbedrijf was, deden ze ook mee aan de booming buisiness van de mobiele telefonie. Telfort. Op poten gezet van uw en mijn belastinggeld. Toen de NS jaren later dat telefoonbedrijf weer verpatste, lag het dus voor de hand dat de opbrengst weer zou worden teruggestort in de staatskas. Maar nee hoor. De NS en het toenmalige RailInfraBeheer, tegenwoordig bekend onder de geuzennaam PrutsRail, werden geteisterd door enorme storingen, en er was geld nodig voor het met poortjes afsluiten van de stations en het verder ontwikkelen van de OV-chipkaart. Dus kreeg de NS een eenmalige subsidie van 1,3 miljard euro. Hoe werken overheidssubsidies in ons land? Je krijgt subsidie, en aan de hand van een accountantsverklaring moet je later aantonen dat je die subsidie hebt gebruikt waarvoor die bestemd was. Zoniet: terugbetalen! Dat is een redelijk systeem, immers, de overheid dient er op toe te zien dat het geld dat bij u en mij door de blauwe-enveloppendienst wordt opgehaald, ook goed wordt besteed. De NS vindt dat die heel fatsoenlijke regels voor hun niet gelden, gezien hun strijd tegen onderzoeksjournalist Brenno de Winter. Voor een miezerige 300 miljoen hebben ze aangetoond dat dat geld is uitgegeven waar het voor bestemd was, de besteding van de resterende 1.000 miljoen is in nevelen gehuld.

In ieder geval is dat geld niet geïnvesteerd in het betrouwbaarder maken van het spoorsysteem. De afgelopen winter nog stonden honderden treinwagons kapot aan de kant. De luchtdruksystemen waren niet wintervast. En de treinen die het nog wél deden liepen vast in wissels omdat die niet waren aangepast aan het winterse weer, ondanks het debacle twee jaar geleden. Dus uit uw en mijn portemonnee is duizend miljoen euro foetsie, maar u krijgt dus niet waar u voor betaalt. Een fatsoenlijk spoorsysteem kunt u op uw buik schrijven. Nu moet ik zeggen dat het wel vaker gebeurt, dat grote sommen geld in rook opgaan. Dat mensen geld betalen dat vervolgens niet wordt geïnvesteerd in waar het voor bedoeld was. Ik noem een PalmInvest. Daar werden enkele tientallen miljoenen niet verantwoord. De directeuren van die fraudetent zijn vandaag beiden veroordeeld tot drie jaar cel. Terecht. Maar bij de NS is een veelvoud van dat bedrag verdwenen. Ook geld dat ze hebben gekregen voor specifieke uitgaven, maar waarvan de NS de besteding niet wil verantwoorden. Een miljard. Waarom zijn de heren Meerstadt en Niggebrugge niet van hun bed gelicht? Die zijn per man dan toch zeker goed voor tien jaar bajes…

En die driehonderd miljoen die is uitgegeven aan de OV-chipkaart? Is die dan tenminste nog een beetje redelijk besteed? Nee. Het blijkt niet mogelijk om op een fatsoenlijke manier een retourtje te regelen. Dus  een enkeltje van 100 kilometer kost wat anders dan een retourtje van 50. Dus dat hele in- en uitchecken-en-alles-gaat-vanzelf is een wassen neus. Ben je 300 miljoen verder, heb je nog niks. En overstappen? Met die goede oude strippenkaart mocht je in grote steden ook een stukkie met de trein, als dat handig was. Met de chipkaart niet. Dan betaal je gewoon twee keer. Voor een reisje dat vroeger pak ‘m beet € 1,50 kostte, ben je met je chipkaart al gauw € 3,00 kwijt. Als chipkaartreiziger word je dus gewoon genaaid waar je bijstaat.

En de chipkaartreiziger wordt trouwens heus niet alleen door de NS opgelicht. Nee hoor. Mijn verhaal begon in Amsterdam, en om de 010-020-animositeit een beetje in stand te houden, eindig ik vandaag in Rotterdam. Daar trok de zoon van een goede kennis van mij een chipkaart uit de automaat. Moest hij wel € 7,50 voor betalen. Dat is om te beginnen al een schande. € 7,50 armer en nog geen meter gereisd. Maar je hebt dan recht op een chipkaart die vijf jaar geldig is. Denk je. Maar nee hoor. Kijkt die jongen op de achterkant: kleine lettertjes: “Geldig tot 01-02-2015.” Niks vijf jaar geldig. Vier jaar en negen maanden. En dat is gewoon pure oplichterij. En als die knul nou de pech had gehad dat hij een oude kaart uit een machine ergens achteraf had getrokken, nou ja, jammer dan. Maar de kaart had hij getrokken op de Centraal Station. Daar worden toch wel zoveel kaarten getrokken dat die toch geen kwartaal in de machine zitten? Nee hoor, de RET stopt willens en wetens oude kaarten in de machines, en heeft dus gewoon maling aan de reiziger. Het IJkwezen komt regelmatig de weegschalen in ons land controleren of ze wel tot op de gram nauwkeurig zijn, maar als chipkaartklanten worden uitgekleed, dan vindt men dat in Rotterdam dus normaal. En het wordt nog erger. Dat joch moest ook nog met de bus. Een ritje van twee euro. Bleek hij twee keer ingecheckt te zijn. Bij het instappen en bij het uitstappen. Was die knul dus 8 euro aan borg kwijt. Iets met de boordcomputer in de bus. Maar feitelijk dus pure oplichterij. Poging om aan het loket van de RET zijn geld terug te eisen mislukte. Een enorme rij, die ervoor zorgde dat hij zeker zijn trein naar Amsterdam had moeten missen. Geen doen dus.

In Den Haag adviseert de Commissie-Kist minister Eurlings over de mate, waarin reizigers een poot wordt uitgedraaid door de komst van de chipkaart. Dat rapport is af, en Eurlings heeft op basis daarvan besloten dat die chipkaart ook in Amsterdam verplicht wordt. Wel vreemd dat dat hele rapport, op basis waarvan de burger dus een door onzinproduct door de strot geduwd krijgt, nergens op Internet te vinden is.

WOBben, iemand?