You Don't Know Jack

Gespeeld op de PlayStation 3, ook beschikbaar voor Xbox 360, Wii en PC.
Binnenkort ook op iOS.

You Don’t Know Jack is al jarenlang een van de populairste quiz-games in de wereld. Met de wereld bedoel ik voornamelijk de VS, want daarbuiten hebben de games nooit succes gekend of zijn daar zelfs nooit uitgebracht. In 2011 vond Jellyvision Games de licentie waarschijnlijk op hun zolderkamer, want er is weer een nieuwe You Don’t Know Jack uitgekomen.  Ook dit deel gaat vooral om de bizarre vragen en de geweldige humor van de host ‘Cookie’. Niemand heeft hier ooit van de game gehoord en ook dit deel komt niet uit in Nederland, maar is dit ook terecht? Wij laten de quizmaster zijn oordeel over ‘YDKJ’ vellen.

Een spel met triviavragen klinkt vooral als geforceerde gezelligheid met je familie. Een paar pillen in je mik stoppen zodat je mondhoeken op niveau ‘blij’ blijven staan en gezellig mee-eten van het kaasplankje.  Wanneer het om een videogame gaat die om triviavragen gaat is het natuurlijk helemaal een lastige zaak, de ‘gezelligheid’ van rondom de tafel zitten is compleet verdwenen en daarmee ook alle pit uit het spelletje.

Als je dan anno 2011 met een triviagame komt die ook nog eens voor veertig dollar in de winkel ligt in plaats van dat het een downloadable game is, vraag je natuurlijk als developer om moeilijkheden. Wanneer de game, in dit geval dus You Don’t Know Jack, werkelijk briljante humor heeft en vragen stelt waarvan je de tranen van je wangen moet vegen heb je als developer gelukkig niets te vrezen.

Simpel doch briljant
YDKJ is qua interface de meest simpele triviagame die er is. De grafische foefjes zijn thuis gelaten en een decor kon er ook niet vanaf. Je ziet een vraag in beeld, kiest een van de vier antwoorden en degene met de meeste punten mag aan het eind van de tien vragen een overwinningsdansje doen. Deze grafische ‘afwezigheid’ is ook duidelijk geen gemis, want het draait allemaal om die vragen, deze zijn allemaal al zo pittig dat je daar geen afleiding bij nodig hebt.

De vragen die je krijgt zijn meestal redelijk simpele vragen verpakt in een gigantisch ingewikkeld papiertje. Alsof iemand één kauwgom op je verjaardag geeft, maar je deze eerst ergens op de Veluwe moet zoeken. Een van de simpelste vragen uit de game luidt:

Suppose 'I can't believe it's not butter!' comes out with a "Five Stages of Grief" line of products. After 'I can't believe it's not butter!', which product would come next in line?

A.I'm very angry it's not butter!
B. I've lost all hope because it's not butter!
C. I've come to terms with it not being butter!
D. I'll do anything to turn it into butter!

Lady Gaga is the universe, my gawd
Zoals je kunt zien, ben je vaak eerst even bezig om de vraag goed te lezen en wat ze nou precies bedoelen zodat de tijd al op is voordat je kunt antwoorden. De vragen variëren van bijzonder lastig (de wetenschappelijke connectie tussen Lady Gaga en het sterrenstelsel snap ik nog steeds niet) tot geniaal bedacht (zie boven).

Maar waar de game pas echt leuk gaat worden, is bij de host van het spelletje. Cookie is van klank alleen al een van de charismatische mannen die er is en je neemt het graag voor lief als hij je helemaal afbrandt na het geven van een fout antwoord. Toen ik met twee andere vrienden samen speelden hadden we geen naam ingevuld. Cookie besloot toen maar om ons ctrl, alt en delete te noemen. Uiteraard kwamen daar bij de hele quiz grapjes over en dat zijn van die kleine dingetjes die het spel echt kracht mee geven.

R. Kelly als bronmateriaal
De quiz zelf zit iets minder goed in elkaar, je hebt vanaf het begin keuze uit 73 verschillende quizzes, elk met tien vragen. Tijdens de tien vragen krijg je ook nog een ‘Dis-or-Dat’, waarin je bij elk woord moet gokken of het bijvoorbeeld de naam van een schilderij is of een naam van een R. Kelly-album. Aan het einde van de tien vragen krijg je de ‘Jack-Attack’ waarin je twee woorden moet matchen. Stiekem is dit toch het belangrijkste onderdeel van de gehele quiz, want al sta je dik en dik laatste, met de ‘Jack-Attack’ verdien je per goed antwoord zoveel geld dat het winnen van een quiz alleen maar om die mode gaat.

Het is ook wel jammer dat de game maar 730 vragen bevat. Bij eerdere YDKJ-spellen was dit aantal altijd veel meer en wanneer je ze allemaal één keer hebt gespeeld ben je er ook klaar mee. Wel komt er veel DLC voor dit spel uit, zo heb je nu al een aantal packs die je kunt kopen voor een klein bedrag met daarin een honderdtal vragen.

Conclusie:
You Don’t Know Jack is een van de betere quizgames op de markt. Het spel moet het niet hebben van gekke regels of allemaal grafische tierelantijntjes maar draait voornamelijk om (zwarte) humor.  De vragen zijn bizar en ingenieus en de host zorgt voor tranen op je wangen. De indeling van de quiz is dan wel wat minder, alles draait om de ‘finale’ en wanneer je de 73 beschikbare quizzes bent doorlopen ben je ook 100% klaar met de game. Maar voordat je zo ver bent kun je vooral met drie andere vrienden op de bank behoorlijk veel lol hebben. Ik merkte al vaak dat iedereen zo hard aan het lachen was dat het niet eens uitmaakte wie er had gewonnen en willen we niet allemaal leven in een wereld waarin iedereen wint? Henny Huisman vindt van niet en de host van You Don’t Know Jack ook niet. Met You Don’t Know Jack is lachen gegarandeerd, maar kan de pret soms iets te vroeg op zijn.