FOK!auto: de koppakking
Een defecte koppakking is voor menig auto-eigenaar een nachtmerrie. Maar wat is het nou precies en waarom is het zo duur om de koppakking te vervangen?
De koppakking is een afdichting tussen het motorblok en de cilinderkop. De cilinderkop is als het ware een bovendeksel van de verbrandingsruimte. In de cilinderkop en het motorblok lopen de olie- en koelwaterkanalen om de smering van de motor en koeling van de motor te verzorgen. Door dat de oppervlaktes van de cilinderkop en het motorblok niet 100 procent glad zijn waardoor de kanalen niet goed op elkaar zouden sluiten, plaatst de fabrikant een afdichting. Deze afdichting staat ook wel bekend als de koppakking.
Waaraan merk je dat de koppakking lek is?
Meerdere symptomen kunnen wijzen op een kapotte koppakking. Het verlies van koelvloeistof of motorolie, al dan niet met een uitwendige lekkage. De motor kan ook onregelmatig lopen of wordt te warm. Afhankelijk van waar de koppakking lek is kan er ook overmatig veel rookontwikkeling uit de uitlaat komen.
Een nieuwe koppakking gereed voor montage. (Bron: Wikipedia)
Hoe raakt een koppakking lek?
De koppakking is samengesteld uit diverse soorten hoogwaardig materiaal. Deze verschillende materialen zijn noodzakelijk omdat de pakking te maken krijgt met extreme thermische belastingen en chemische stoffen. De pakking kan gaan lekken doordat de motor te warm is geworden. De monteur zal het koelsysteem afpersen, de compressie per cilinder meten en nog een aantal andere metingen uitvoeren om te bepalen of daadwerkelijk de koppakking lek is.
Zoals eerder al beschreven komt een defecte koppakking meestal door een te warme motor. Vaak zit de veroorzaker van het probleem ergens in het koelsysteem. Dit kan door een radiateur die door ouderdom dicht geslibd is, door een koelventilator die niet meer functioneert en dus bij lage snelheden en stationair draaien niet genoeg koeling kan leveren. Ook een defecte waterpomp kan dit defect veroorzaken.
Maar een motor die te warm is geworden kan ook komen door een te zware belasting van de auto. Denk aan een caravan heuvel op, bij route du Soleil. De hulpdiensten kunnen je precies vertellen waar je de meeste kans loopt op een kokende motor.
Zie hier een explodedview van een motor met de locatie van de koppakking.
Kan je het voorkomen?
Bij een wat ouder model auto hou je de temperatuurmeter in de gaten, deze is speciaal daarvoor in het dashboard geïnstalleerd. Nieuwere auto's hebben vaak een waarschuwingslampje dat gaat branden zodra het motormanagement vindt dat er een te hoge motortemperatuur is. Dit kun je nalezen in de handleiding van je auto. Het is zaak te stoppen voordat de meter het rode gebied ingaat en de motor de tijd te geven af te koelen.
Wat moet er allemaal gebeuren om een koppakking te vervangen?
Om een koppakking te kunnen vervangen moet eerst de cilinderkop gescheiden worden van het motorblok. Dit is een arbeids- en technisch intensieve klus omdat dan ook brandstof, uitlaat en koelsystemen gedemonteerd moeten worden. De kosten kunnen al gauw oplopen tot meer dan duizend euro, alleen al aan arbeidsloon. Na de demontage van de cilinderkop moet deze gecontroleerd worden op grotere beschadigingen zoals scheuren en dergelijke. Daarna volgt een controle of het oppervlak nog vlak genoeg is, is dit niet het geval dan moet de cilinderkop vervangen of gevlakt worden.
Ook het motorblok moet gecontroleerd worden; er zal worden gekeken of deze nog aan de specificaties voldoet en er geen andere beschadigingen zijn. Er zijn nog wel veel meer controles en afstellingen die een monteur moet uitvoeren bij het vervangen van de koppakking. Vaak zijn door de lekkage de olie en koelvloeistof vervuild en dienen deze inclusief de bijbehorende filters vervangen te worden. Afhankelijk van de schade die is aangericht door vervuiling of overdruk aan andere onderdelen zoals de radiator, thermostaat, of waterpomp, kan het gebeuren dat deze ook vervangen moeten worden om de reparatie deugdelijk uit te voeren, en zo herhaling van oververhitting door vervuiling te voorkomen.
