Falkland-crisis 'zwaarste moment' in leven Thatcher

Het was het moeilijkste moment in mijn leven, zei Margaret Thatcher over de dagen voorafgaand aan de Falkland-oorlog in 1982 tegen een onderzoekscommissie. Vooral het besef dat Groot-Brittannië mogelijk niet in staat zou blijken de eilanden op Argentinië te heroveren en daarmee blijk zou geven van zijn tandeloosheid, was moeilijk te verkroppen.

"Niemand kon me vertellen of we de Falklands konden heroveren - niemand", aldus Thatcher in haar verklaring, die geheim werd gehouden tot zij vrijdag, dertig jaar na de oorlog, door de Nationale Archieven werd vrijgegeven. "We wisten het niet - we wisten het niet."

De verklaring van de vroegere Britse premier is somberder dan de situatie die Thatcher in haar memoires voorstelt. De Falkland-crisis wordt gezien als een van de cruciale momenten in haar premierschap.

Argentinië viel de Falklands binnen, op 2 april 1982, waarna Thatcher drie dagen later een expeditiemacht stuurde om de eilandengroep te heroveren. Groot-Brittannië won de oorlog halverwege juni, ten koste van de levens van 649 Argentijnse en 255 Britse militairen. Ook drie eilanders vonden de dood.

Thatcher zei in haar verklaring te hebben gevreesd dat zij met het sturen van de expeditiemacht, die er weken over zou doen om de Falklands te bereiken, nog meer agressie aan de kant van de Argentijnen zou losmaken. Dat zou de militaire operatie veel hachelijker hebben gemaakt.

Desondanks besloot ze door te zetten, ook al was de gedachte dat Groot-Brittannië onder druk van een te grote Argentijnse troepenmacht met de staart tussen de benen het veld zou moeten ruimen ondraaglijk. Daarnaast was daar, hoewel niet door haar genoemd, het risico van een oneervolle politieke aftocht als premier in geval van mislukking, vrijwel zeker gevolgd door het einde van haar partijleiderschap.

Het levendige beeld van Thatchers gevoel van machteloosheid en woede komt naar voren in de duizenden pagina's voormalige geheime documenten. Chris Collins van de Thatcher Foundation wil de documenten op internet toegankelijk maken.


Falkland-crisis 'zwaarste moment' in leven Thatcher (Foto: Novum)