NAVO-strategie Afghanistan op de helling

De ministers van defensie van de NAVO bespreken donderdag mogelijke veranderingen in hun strategie in Afghanistan. De Verenigde Staten en Frankrijk willen dat gevechtstaken sneller, al in 2013, aan de Afghaanse strijdkrachten worden overgedragen. Tot dusver werd ervan uitgegaan dat de NAVO-troepen in een gevechtsrol zouden blijven tot eind 2014, wanneer de coalitie haar deelname aan de oorlog beëindigt.

"Hopelijk zullen wij medio of in het latere deel van 2013 in staat zijn over te gaan van een gevechtsrol naar een trainings-, advies- en bijstandsrol", zei de Amerikaanse minister van defensie Leon Panetta tegen meereizende verslaggevers tijdens de vlucht naar Brussel. Dit 'betekent niet dat wij niet gevechtsklaar zullen zijn', maar de Amerikaanse en andere buitenlandse troepen in Afghanistan zullen niet meer 'de gevechtsrollen vervullen die wij nu vervullen'.

NAVO-secretaris-generaal Anders Fogh Rasmussen liet voorafgaand aan de vergadering weten dat de overdracht van de controle, die vorig jaar is begonnen, tot medio 2013 voortgaat, totdat het Afghaanse leger en de politie in het hele land gestadig de leiding hebben overgenomen. "Vanaf die tijd zal de rol van onze troepen gestadig veranderen van vechten naar ondersteuning", zei hij, totdat het proces eind 2014 zal zijn afgerond. Over hoe het daarna verder moet wordt met Afghanistan besproken. "Maar de Afghanen zullen aan het eind van het overdrachtproces niet in de steek worden gelaten. Wij zijn vastbesloten om tijdens en na de overdracht steun te bieden aan Afghanistan."

Het bureau van de Britse premier David Cameron zei dat de Britse troepen in Afghanistan voor eind 2013 hun gevechtsrol zullen afleggen. Volgens Downing Street is dit in overeenstemming met de strategie die in 2010 door de NAVO in Lissabon werd uitgezet. Britse en andere ISAF-troepen zullen in 2014 nog wel 'ondersteunende' gevechtstaken vervullen, zo zei de woordvoerder van Cameron.

De ministersvergadering komt een dag na het uitlekken van een geheim rapport van de NAVO waarin staat dat het moreel van de Taliban na meer dan tien jaar oorlog nog zeer hoog is en dat de opstandelingen ervan overtuigd zijn dat zij de coalitie zullen verslaan. Bovendien hebben er de afgelopen tijd meerdere incidenten plaatsgevonden waarbij leden van de Afghaanse strijdkrachten militairen of adviseurs van de NAVO hebben aangevallen, wat tot zorg heeft geleid over mogelijke infiltratie. Het Afghaanse leger en de politie moeten fors worden uitgebreid om op voldoende sterkte te zijn als het merendeel van de buitenlandse troepen in 2014 uit Afghanistan vertrekt.

De uitlatingen van Panetta en die eerder van de Franse president Nicolas Sarkozy laten zien hoe de buitenlandse militaire rol in Afghanistan naar verwachting zal evolueren van de huidige intense strijd tegen de Taliban naar een meer ondersteunende rol. Het tijdsbestek past ook goed in de Amerikaanse politieke kalender, zodat president Barack Obama dit jaar op verkiezingspad kan zeggen dat hij niet alleen alle Amerikaanse militairen uit Irak naar huis heeft gehaald en het aantal troepen in Afghanistan heeft verminderd, maar ook een streefdatum heeft om de Amerikaanse gevechtsrol daar te beëindigen.

De twee dagende durende ministersvergadering geldt als voorbereiding op de NAVO-top die in mei in de Amerikaanse stad Chicago wordt gehouden. Op de ministersbijeenkomst worden ook plannen besproken voor een verdedigingssysteem in Europa tegen aanvallen met ballistische raketten en het op peil houden van de gevechtscapaciteit in een tijd van bezuinigingen in de VS en Europa. Volgens een NAVO-diplomaat is besloten het hoofdkwartier voor het raketschild te stationeren op de Amerikaanse luchtmachtbasis Ramstein in Duitsland.


NAVO-strategie Afghanistan op de helling (Foto: Novum)