'Roddelen goed voor organisatie'

Geroddel in een bedrijf is niet per se negatief. Het kan zelfs slecht zijn als in een organisatie niet wordt geroddeld. Dat is een van de conclusies van een promotieonderzoek dat Lea Ellwardt aan de Rijksuniversiteit Groningen deed.

Mensen die veel over elkaar praten hebben volgens haar een bepaalde interesse in elkaar. "Doen ze dat helemaal niet, dan vinden ze elkaar wellicht niet interessant." Roddelen zou kunnen leiden tot hechte banden en zelfs vriendschappen tussen medewerkers van een bedrijf.

Het onderzoek richtte zich op de sociale relaties tussen werknemers die roddelen en werknemers over wie wordt geroddeld. Gesprekken over iemand die er op dat moment niet is zijn vaker negatief dan positief.

De positieve roddels kunnen met iedereen worden gedeeld. Maar als het negatief is, gebeurt het vooral bij mensen met een vertrouwensband. "Iets kritisch deel je niet gemakkelijk met iemand die je niet goed kent", legt Ellwardt uit. Dat is volgens haar logisch. "Het is voor de roddelaar belangrijk om erop te kunnen vertrouwen dat de ontvanger de informatie niet verder verspreidt."

Bij het onderzoek bracht zij het geroddel en de vriendschappen tussen medewerkers in een jaar drie keer in kaart. Daaruit bleek dat medewerkers die roddelen na verloop van tijd met elkaar bevriend raken.

Meer roddelen leidt echter niet automatisch tot meer vriendschappen. Zodra iemand met veel verschillende mensen roddelt, wordt het vertrouwen minder en gaat de populariteit omlaag.

De resultaten van het onderzoek gelden niet voor alle bedrijven. Ellwardt onderzocht de verhoudingen in een sociale organisatie in de zorgsector. Daar werkten vooral vrouwen. Veel van hen hadden een parttimebaan en er was een sterke hiërarchie, waarbij de bazen vooral mannen zijn.

Als medewerkers geen vertrouwen in hun baas hebben, wordt hij vooral negatief besproken. Een baas die wel wordt vertrouwd, wordt echter niet positief besproken. "Als alles goed gaat, is dat niet sensationeel en wordt het dus niet besproken", legt de onderzoeker uit.

Managers waarover wordt geroddeld kunnen hier volgens Ellwardt uit leren dat ze niet in actie moeten komen tegen het roddelen, maar het zien als een indicator. Aanhoudend negatief geroddel kan volgens haar aangeven dat er vertrouwensproblemen zijn. "Die kun je bijvoorbeeld verhelpen door meer transparantie."

Ellwardt promoveert volgende week donderdag.