Uitbreiden EU kost Nederland miljarden extra
De komende jaren treden 12 arme landen uit Midden- en Oost-Europa toe. De oude lidstaten draaien op voor de kosten daarvan. Vooral de kosten van het landbouwbeleid en de hulp aan achtergebleven regio's kunnen na de uitbreiding fors oplopen. Nederland moet straks maximaal 4,2 miljard gulden meer afdragen aan Brussel, blijkt uit berekeningen die Zalm gisteren naar de Tweede Kamer stuurde. In Berlijn was in 1999 al afgesproken dat ons land 2 miljard gulden bijdraagt aan de uitbreiding met zes kandidaten. De toetreding van nog eens zes landen kost 2,2 miljard extra.
Het kabinet zal tijdens onderhandelingen alles op alles zetten om de kosten voor de Nederlandse belastingbetaler te beperken. Zo wil het kabinet af van de omvangrijke inkomenssteun voor arme boeren. Ook moeten alleen de armste landen straks nog regionale steun krijgen. Zalm schrijft dat de oude lidstaten niet alleen voor de kosten opdraaien. De nieuwkomers moeten meebetalen. "Gezien de omvang van de economieën van die nieuwe lidstaten zal deze bijdrage echter niet zo bijzonder groot zijn", erkent Zalm. Hij vermoedt dat de 12 nieuwkomers samen zo'n 11 miljard aan Brussel afstaan.
De VVD vindt dat Nederland pas moet instemmen met uitbreiding als er een akkoord is over herziening van het landbouw- en structuurbeleid. "Het rondpompen van geld moet stoppen voordat het te laat is. Als de nieuwe landen van het oude systeem gebruik kunnen maken, komen we er nooit meer vanaf", zegt VVD-Kamerlid Weisglas.
CDA'er Verhagen vindt ook dat de kosten zo laag mogelijk moeten worden gehouden, maar voorziet `buitengewoon moeilijke onderhandelingen' over hervorming van het beleid. Voor besluiten is de instemming van alle lidstaten nodig. "Dat zal een harde dobber worden. Het spel is nog niet gespeeld", aldus Verhagen.
Dat Nederland uitbreiding van de Unie om financiële redenen tegenhoudt, lijkt niet voor de hand liggen. Het kabinet ziet de uitbreiding van de Unie naar het oosten als een historische kans, die Nederland niet wil laten liggen. De eerste nieuwkomers moeten in 2004 toetreden, hoewel in een aantal hoofdsteden wordt getwijfeld aan de haalbaarheid van dat als krap ervaren tijdschema. Behalve 10 Midden- en Oost-Europese landen (zoals Polen, Tsjechië en Hongarije) willen ook Malta en Cyprus de komende jaren lid worden van de Europese Unie.
Door de uitbreiding nemen ook de administratieve lasten van de Unie flink toe, met zo'n 5 miljard gulden. Dat is vooral het gevolg van de uitbreiding van het aantal talen, waardoor Brussel meer tolken nodig heeft.
