The Girl with the Dragon Tattoo

Toen werd aangekondigd dat de veelgeprezen Amerikaanse regisseur David Fincher (Fight Club, Se7en, The Social Network) een Engelstalige bewerking zou maken van het eerste deel van de Zweedse boekentrilogie Millennium, werd dat nieuws met de nodige scepsis ontvangen. Dit kwam met name doordat dit niet de eerste filmbewerking is van het boek. De Zweedse film Män Som Hatar Kvinnor uit 2009 is zelfs een prima film die ook in de bioscopen succesvol werd. Logischerwijs is een eerste reactie dat deze Amerikaanse versie overbodig is, ware het niet dat David Fincher aan het roer staat van deze herbewerking en alleen daarom al verdient deze film een eerlijke kans.

The Girl with the Dragon Tattoo is gebaseerd op het eerste boek van de bekende Zweedse Millennium-trilogie van de overleden journalist en schrijver Stieg Larsson. In dit deel krijgt de tot een celstraf veroordeelde onderzoeksjournalist Mikael Blomkvist (Daniel Craig) de opdracht om een onderzoek te doen naar de verdwijning van een jonge nicht van de bejaarde zakenman Henrik Vanger (Christopher Plummer). Volgens hem is de in 1966 verdwenen Harriet niet alleen verdwenen maar ook vermoord. Blomkvist accepteert deze opdracht en schakelt daarbij de hulp in van Lisbeth Salander (Rooney Mara), een getatoeëerde en gepiercete computerhacker.

Met name in Europa wordt gedurende de promotiecampagne van de film benadrukt dat het hier om een herbewerking gaat van de boeken en dus niet om een goedkope remake van de Zweedse film. Vanzelfsprekend is het verhaal in grote lijnen hetzelfde gebleven, al heeft scriptschrijver Steven Zaillian (Schindler's List, Gangs of New York) enkele veranderingen aangebracht die op bepaalde momenten voor meer spanning zorgen, daarnaast is het einde iets vlotter.

De cast van The Girl with the Dragon Tattoo is indrukwekkend. Zo zijn de bijrollen perfect ingevuld door erkende acteurs als Christopher Plummer (Beginners) en Stellan Skarsgård (Dogville). De Nederlander Yorick van Wageningen (Oorlogswinter) laat een onvergetelijke indruk achter met zijn rol in de veelbesproken verkrachtingsscènes, die in deze versie nog schokkender zijn. Dan is er Daniel Craig (Casino Royale) die zijn versie van Mikael Blomkvist een vorm van onaantastbaarheid meegeeft. Net als Rooney Mara als Lisbeth Salander, wijkt zijn invulling van de rol nogal af van de Zweedse film, maar hinderlijk is dat zeker niet. Wat wel stoort is het Britse accent van Craig, die blijkbaar geen tijd heeft gehad om net als de overige acteurs een taalcursus te volgen.

Rooney Mara heeft de zware taak om Noomi Rapace te vervangen. Zij doet dit niet direct slechter of beter, maar duidelijk wel op een andere manier. Haar versie van Lisbeth Salander kent meer twijfels en mede door haar inconsequente gedrag en jeugdige uitstraling straalt zij een vorm van kwetsbaarheid uit. Dit wordt vooral duidelijk in het tweede deel van de film en dan met name tijdens de momenten waarin zij omgaat met Blomkvist. Overigens is Mara zelf een zestal jaar jonger dan haar Zweedse collega, dus echt verwonderlijk is dat niet.

Er zijn een drietal punten waarin deze Amerikaanse versie duidelijk uitblinkt ten opzichte van zijn voorganger. Ten eerste is er de soundtrack van Trent Reznor en Atticus Ross, die vorig jaar de Oscar wonnen voor de film The Social Network. De kracht van de soundtrack wordt al duidelijk tijdens de onheilspellende opening van de film, waarin een zeer dreigende versie van de Immigrant Song van Led Zeppelin de toon voor de rest van de film zet. Een ander sterk punt is het sfeervolle camerawerk, al moet gezegd worden dat dit op een aantal punten iets gewaagder had gekund. Het sterkste aspect van de film is het montagewerk. De wijze waarop het raadsel zich langzaam ontrafelt, waarbij de kijker naadloos de zoektocht van zowel Blomkvist als Salander op de voet volgt, is verrassend meeslepend. Daarbij is het lovenswaardig dat Fincher voor deze onderzoeksperiode voldoende de tijd neemt. Wat dat betreft is deze film vergelijkbaar met zijn meesterwerk Zodiac uit 2007.

Hoewel The Girl with the Dragon Tattoo een vakkundig gemaakte boekverfilming is, zullen met name in Europa vele kijkers de bioscoopzaal met zeer gemengde gevoelens verlaten. Want hoewel deze versie cinematografisch gezien superieur is aan zijn Zweedse voorganger, blijft nu eenmaal hetzelfde verhaal centraal staan. Daardoor overheerst vooral het gevoel dat er achteraf gezien onvoldoende ruimte was voor verbetering en dat Fincher en zijn talentvolle team hun creativiteit en kostbare tijd beter hadden kunnen besteden aan een ander project.