Verenigde Staten: Na 32 jaar een aanklacht tegen bommenmaker Lockerbie

Jippie

In 1988 explodeerde er een vliegtuig boven Lockerbie, Schotland, door een bom. Hierbij kwamen 270 mensen om het leven, waaronder veel Amerikanen. 32 jaar na deze terroristische aanval klaagt de Amerikaanse rechterlijke macht de vermeende Libische bommenmaker aan.

32 jaar na de Lockerbie-aanslag is er opnieuw beweging in het onderzoek: het Amerikaanse ministerie van Justitie diende een aanklacht tegen de voormalige Libische geheimagent Abu Agila Mohammed Masud in vanwege zijn vermeende betrokkenheid bij de aanval. 'Eindelijk moet deze man, die verantwoordelijk is voor de moord op Amerikanen en vele anderen, verantwoording afleggen voor zijn misdaden voor de rechterlijke macht', zei de Amerikaanse procureur-generaal William Barr tijdens een persconferentie.

De ex-medewerker van de geheime dienst zou de bom, die gebruikt is voor de aanslag, hebben gemaakt. Hij zit momenteel vast in Libië, zei Barr. De Amerikaanse onderzoekers hadden de man al langer op het oog als verdachte. Nu menen ze genoeg materiaal te hebben om hem als bommenmaker voor de rechter te slepen.

De Amerikaanse regering zal de Libische leiders om zijn uitlevering vragen, zodat hij in de VS kan worden berecht, kondigde Barr aan. Hij verwacht dat de Libische regering aan het verzoek zal voldoen.

Tot dusver maar één veroordeling
Een Pan Am Jumbo 747 stortte op 21 december 1988 neer in het Schotse dorp Lockerbie. Alle 259 mensen aan boord kwamen om, voor het merendeel Amerikanen. Nog eens elf mensen kwamen om in de plaats Lockerbie zelf door vallende brokstukken. Onderzoek van de Britse luchtvaartautoriteiten wees uit dat de explosie veroorzaakt was door een semtexbom, die verstopt was in een koffer in het bagageruim. Volgens minister van Justitie Barr werd de aanslag in opdracht van de Libische geheime dienst uitgevoerd en was de aanslag gericht tegen de Verenigde Staten. Tot dusver is er in de zaak maar één veroordeling geweest - die van de Libische inlichtingenofficier Abdel Bassit al-Megrahi. Hij werd in 2009 vervroegd uit de Schotse gevangenis vrijgelaten, omdat hij volgens artsen nog slechts een paar maanden te leven had wegens prostaatkanker.

Al-Megrahi keerde nog dezelfde dag terug naar Libië, waar hij een grote ontvangst kreeg, hetgeen een grote ophef in het Verenigd Koninkrijk veroorzaakte. Al-Megrahi heeft altijd volgehouden onschuldig te zijn.

In juli 2010 was Megrahi nog steeds in leven en kwam het naar buiten dat de arts die in 2009 de diagnose van een korte levensverwachting had gesteld, door Libië onder druk was gezet. Al-Megrahi zou nog wel 10 jaar kunnen leven, zei arts Karol Sikora bijna een jaar na de vrijlating van Al-Megrahi, daaraan toevoegend dat hij zich schaamde voor zijn besluit van toen. Korte tijd later verschenen berichten dat ook olieconcern BP de hand had gehad in het beïnvloeden van deze diagnose, met het oog op concessies voor olieboringen voor de kust van Libië. Al-Megrahi overleed op 20 mei 2012 op 60-jarige leeftijd aan de gevolgen van kanker. Zijn familieleden gingen postuum in hoger beroep tegen zijn veroordeling. De beroepsprocedure is loopt momenteel. Een andere verdachte uit Libië werd destijds vrijgesproken. Libië nam de verantwoordelijkheid voor de aanslag en betaalde de nabestaanden ongeveer 2,7 miljard dollar aan schadevergoeding.

Barr persoonlijk betrokken
Procureur-generaal Barr heeft al eerder aan deze zaak gewerkt, destijds was hij de waarnemend procureur-generaal en kreeg de eerste aanklachten in behandeling. Met de aanklacht tegen de derde verdachte in de Lockerbie-affaire zou hij zijn carrière kunnen afronden. Barr verlaat deze week zijn ambt na conflicten met president Donald Trump.