Senaat achter hogere AOW-leeftijd

Een meerderheid van de Eerste Kamer staat achter de verhoging van de AOW-leeftijd. Dat bleek dinsdag tijdens een debat in de senaat met minister van Sociale Zaken Henk Kamp (VVD).

Net als in de Tweede Kamer steunt de zogeheten Kunduz-coalitie van VVD, CDA, D66, GroenLinks en ChristenUnie het voorstel van Kamp. Dat is een uitwerking van de afspraken die deze partijen hebben gemaakt in het begrotingsakkoord. Die partijen hebben ook een meerderheid in de Eerste Kamer.

De senaat behandelt het kabinetsvoorstel op de dag voordat ook de Eerste Kamer met reces gaat. De senatoren stemmen naar verwachting rond middernacht over het voorstel. De senaat staat daarmee voor een historisch besluit: sinds de invoering van de AOW in 1957 werd de pensioenleeftijd nog niet verhoogd.

De voorstanders wezen er dan ook op dat sindsdien veel is veranderd. Mensen worden steeds ouder en kunnen daarom ook langer doorwerken. Door vergrijzing doen ook steeds meer mensen een beroep op de oudedagsvoorziening. Door de leeftijd nu te verhogen wordt de rekening niet doorgeschoven naar toekomstige generaties, klonk het.

De tegenstanders hekelden vooral de snelheid waarmee de verhoging wordt doorgevoerd. Arthur Elzinga (SP) sprak van een 'machtsgreep van een coalitie die na de verkiezingen zeer wel geen meerderheid meer heeft'. De gang van zaken typeerde hij als onfatsoenlijk. De PvdA sprak er opnieuw schande van dat Kamp het zogeheten pensioenakkoord overboord heeft gegooid.

Dat was na moeizaam overleg met de sociale partners tot stand gekomen, maar ging minder ver dan het begrotingsakkoord. "De overlegeconomie is geen wegwerpartikel", betoogde Han Noten (PvdA). De besluitvorming met sociale partners verloopt weliswaar soms stroperig, maar zorgt er wel voor dat belangrijke sociale verandering kunnen rekenen op maatschappelijke acceptatie, zei hij.

Jan Nagel van ouderenpartij 50PLUS ging het verst in zijn kritiek op Kamp, die hij wegzette als 'regent van het ergste soort'. Door de snelle invoering stort de bewindsman mensen die zich opeens geconfronteerd zien met een pensioengat in een 'financieel ravijn'. "Hij heeft geen idee welke schade hij aanricht in individuele huishoudens."

Als de senaat dinsdagnacht instemt met de plannen, gaat de pensioenleeftijd vanaf januari elk jaar met een aantal maanden omhoog, te beginnen met één maand in 2013. In 2019 moet de AOW-leeftijd dan 66 jaar zijn en in 2023 67 jaar. Daarna wordt de AOW-leeftijd gekoppeld aan de levensverwachting.