Gogme met Google

Of Gogme van Google? Dat kan ook, we gaan het uitzoeken. We kennen en gebruiken hem allemaal, Google, de grootste zoekmachine op internet. Die ook nog eens groeit als kool en een steeds grotere invloed uitoefent op ons aller dagelijks leven. Er zijn hier en daar mensen die deze groter wordende invloed met lede ogen aanzien en er vlammende artikelen over schrijven. Ik denk dat ze gelijk hebben, probleem is alleen dat er geen bruikbare alternatieven zijn voor een grote zoekmachine op internet. Het is gewoon te verslavend.

Ik heb bijvoorbeeld vele jaren lang categorisch geweigerd om hulpmiddelen te gebruiken bij het oplossen van kruiswoordpuzzels. Vanmiddag had ik het kruiswoordraadsel in de nieuwe Elsevier te pakken. Dat is altijd een pittig geval, met vier woorden van 15 letters. Ik deed even slap en loerde af en toe rond op Google. Dat helpt, al moet ik bekennen dat de uit Google gejatte woorden steeds het schaamrood op mijn kaken brachten: met iets meer geduld had ik het ook wel zelf kunnen bedenken. Maar, zoals gezegd, het is zo makkelijk. Ook iemand die maar weinig parate kennis heeft kan zo’n kruiswoordpuzzel invullen, al zal het dan weinig voldoening geven.

Maar het is zo makkelijk, zoals ik al schreef. En het wordt steeds makkelijker, en universeler bereikbaar. Eerst hadden we de computer, toen de laptop, het notebook, het mininotebook, de smartphone en de Ipad. Met steeds sneller internet. Was het eerder nog wat omslachtig om de zoekmachine te raadplegen en was het aantal hits nog enigszins beperkt, nu wordt het praktisch met de dag beter, makkelijker en sneller. Gratis. GRATIS!!!! Ja okee, je betaalt voor internet, maar het maakt daarna niks uit of je Google gebruikt of niet, de prijs blijft gelijk. En dat opent ongekende mogelijkheden. Die ook zeker gebruikt gaan worden. Want als je er mee kunt verdienen worden wij Nederlanders pas echt wakker. In den Haag ook, reken maar.

Ik zie het iedere dag gebeuren, in mijn klas. De leerlingen, o pardon, studenten want dat ben je al wanneer je net van het VMBO afkomt, de leerlingen dus kunnen helemaal niks meer uitrekenen zonder hun phone. Ik geloof mijn oren niet als iemand mijn zakjap komt lenen. Zelfs met simpele sommetjes als 3x24 zijn ze reddeloos. De grootste ramp is een lege batterij in hun telefoon. In dat geval kun je net zo goed naar huis gaan, dan wordt het niks meer die dag. Sinds kort kijken de slimmere, beter uitgeruste leerlingen in hun Iphone op internet of ze iets kunnen opduiken over de lesstof. Anders moeten ze helemaal naar de computer aan de andere kant van het lokaal. Inloggen, wachten tot de zaak is opgestart. Nee, zo gaat dat beter. Ik zie deze trend per maand groeien, omdat in die tijd zowat iedereen overstapt op een smartphone met snel internet. Het is gewoon fascinerend om te zien dat binnen een jaar het binnenhalen van gegevens op een totaal andere manier zijn beslag krijgt. Ook de onderlinge gesprekken worden steeds vaker doorspekt met het raadplegen van Google. Ondermeer de buienradar wordt meteen geraadpleegd bij het plannen van het buitengebeuren. Filmpjes op Jijbuis worden te pas en te onpas naar voren gehaald.

Tot voor kort waren de acht computers in het lokaal vaak volledig in gebruik. Ik denk dat dit binnen een jaar veel minder wordt. Waarom al die moeite als je eigen smartphone praktisch dezelfde faciliteiten biedt?  

Waar is het eind? Ik denk dat het enige punt van discussie is op welke leeftijd de kinderen serieus en effectief aan internet kunnen worden overgeleverd. Vier jaar? Drie? Nog jonger? Ja hoor, als het maar leuk genoeg is. Je moet er wat leerzaams in bouwen en je hebt geen kind meer aan het kind. Spelend leren, geen gezeik, geen zere knietjes en pleisters, wat moet je nog meer? Leren lezen op de oude, arbeidsintensieve manier bij de juf in groep drie? Kom nou, met een beetje inventiviteit leren die kleine donders het ruim voor die tijd via de computer. Cijfers? Rekenen? Geen punt. Tekenen en kleuren, geen probleem, met als extra feest de mogelijkheid om het resultaat heel fraai te soepen. Aardrijkskunde, biologie?  Veel beter en mooier dan welke onderwijzer het maar kan. Schrijven? Daar vinden (of vonden) we ook wat op. De onderwijzer wordt overbodig, misschien afgezien van de noodzaak van toetsing van opgedane kennis. En hulp bieden aan minder begaafden bij het zoeken op internet.

Maar ook dat is binnenkort niet meer nodig, want de spraakgestuurde computer komt eraan. Stopt alleen met opdrachten uitvoeren als je erop scheldt of lelijke woorden gebruikt. Let maar op, die gadget gaat opgang doen. En waarom zou je opgedane kennis eigenlijk toetsen? De mogelijkheden van fraude zullen eindeloos zijn. Over een paar decennia zal draadloos contact tussen hersens en computer geen hersenspinsel meer zijn. Dus wat de computer weet, weet de student ook. Of hij het snapt en nog vragen heeft is aan de student. En aan de begeleider die maant tot dieper graven. 1600 slag bij Nieuwpoort. Ja hoor, goed afgelezen, maar waarom die slag, tussen welke legers? Wie won er? Waarom was het belangrijk? Alleen vanwege het makkelijke jaartal? 

Ander puntje van aandacht is de vraag wat juist is. Wiki? Best hoor, maar is dat echt zo? En wie bepaalt dat? En wat is juist? Dat wordt nog een heel gekibbel. Zeker is wel dat de oorsprong van de kennis nogal vaag zal worden, of op zijn minst moeilijk te traceren. En gaat de politieke richting van de regering daar ook nog wat invloed op uitoefenen? Is alles nog vindbaar op internet, of wordt er naar hartelust geknipt, geplakt en geblokkeerd?

Dus wat blijft er over? Fysieke vaardigheden misschien?  Ik denk dat er aan de 10000 urenregel niet getornd kan worden, althans niet veel. Om vanaf nul tot profniveau te komen, maakt niet uit wat, basketballer, violist, native speaker in een vreemde taal heb je 10000 uur nodig. Misschien dat dit getal met toepassing van moderne technieken wat omlaag kan worden gebracht tot, zeg 8000 uur, maar dat is het dan wel. En wie wil zich dit soort opofferingen getroosten? Evenveel mensen als nu? U zegt het maar.

Mij beangstigt het wel. Totale afhankelijkheid van een ding, een systeem, kan dat wel goed gaan? Enkele decennia geleden heerste een beetje het angstbeeld van de EMP, de electro-magnetic pulse. Het was toen al mogelijk om elektronica middels een bom helemaal kapot te maken. Afscherming tegen dit geweld kon wel maar is nooit gebeurd. Als dus een of andere idioot vervelend gaat doen zijn we enorm de sjaak. Want de theorie zit niet meer in de koppies maar in de kapotte machine. Owee.

Ik ben 62 en heb mijn kop abnormaal vol met kennis, van allerlei aard, veel ervan triviaal. Maar ik kom een heel eind met de inhoud van mijn schedel. Heb zonodig een kapotgebruikte Larousse staan voor als de Encarta even niet beschikbaar is. Heb twee volle jaren Frans op de HBS besteed aan onregelmatige werkwoorden. Zin? Geen idee, maar veel ervan is er nog steeds, na 45 jaar. Oud ben ik, naar de geldende maatstaven. Maar niet weerloos. En zeer belangstellend naar alle nieuwe ontwikkelingen.

Ik vrees alleen voor de onuitroeibare neiging van de mens om altijd maar weer de makkelijkste en goedkoopste manier te gebruiken, n’importe wat de gevolgen op korte en langere termijn zullen zijn. Het moet leuk zijn, dwang is uit den boze. En toch is veel van wat ik weet heel nuttig gebleken, maar het meeste ervan is mij destijds onder dwang toegediend.

Ik blijf positief, maar ik denk toch dat dit niet goed kan gaan.