column

Nietweters, geenmeningers en wilnietzeggers

Anton (notnajja)
Het verbaasde me vroeger tot tergen toe dat bij allerhande enquêtes en steekproeven een grote groep mensen niet eenduidig ja of nee zegt maar geen mening heeft of het nog niet weet, dan wel het niet wil zeggen. Ik bedoel, je bent toch verdomme geen klein kind meer en je weet waar je voor staat, dus wat let je je mening te spuien en een duidelijke keuze te maken als je dat netjes wordt gevraagd?

Een gebrek aan verstand kan niet de oorzaak van het onthouden van een mening zijn want doorgaans is dat gebrek geen enkel probleem om toch een uitgesproken visie te hebben. Een tekort aan kennis kan het evenmin zijn, want hoe dommer men is, hoe sneller men klaarstaat met een opinie. Bij weinig ervaring wringt de schoen ook al niet, want wie weinig meemaakt is niet uitgesloten van deskundigheid, integendeel: de armzaligheid leidt tot een hardnekkig vasthouden aan wat men heeft beleefd. En tot slot is het ook geen beperkt inzicht dat voorkomt om een keuze te maken, vooral niet als dat inzicht gepaard gaat met een fantastisch uitzicht op de gouden bergen van de toekomst en dikke bonussen die er te verdienen zijn.

Nee, het is angst. Angst zich te laten zien. Angst, juist bij mensen die ruim bemeten zijn in bovenstaande eigenschappen, verstand, kennis, ervaring en inzicht. Angst dat de uitspraak ja of nee zal worden geregistreerd en je tot in lengte van dagen zal kunnen achtervolgen. Angst op iets te worden betrapt waar men fel op tegen is of juist erg voor. Angst om iets te bekennen, om iets te zeggen dat iets anders uitsluit. Angst voor het schaamrood op de kaken. Angst voor extremen, extremisten, voor radicalen en ridiculen.

Deze angstige mensen hebben een broertje dood aan iedere vragenlijst, aan ieder interview, aan iedere beslissing die genomen moet worden. Angst voor verantwoordelijkheid, ergens op aangesproken te worden, de daad bij het woord te voegen, voor iets of iemand in te staan. Ze kijken graag toe, als echte voyeurs, maar grijpen nooit in als de zaak ontspoort, dan vluchten ze schichtig weg van de plaats des onheils en hebben ze niets gezien. Deze angstige mensen zijn gepreoccupeerd met zichzelf en willen daarin door niets en niemand gestoord worden. Deze angstige mensen lopen op de toppen van hun tenen en zijn als de dood een smak op de grond te maken als iets van ze wordt verlangd. De angst om kleur te bekennen is begrijpelijk, zou het toch gebeuren dan zou duidelijk worden dat men een kameleon is die zich steeds aanpast aan de omgeving om maar niet op te vallen.

Ik ben ervan overtuigd dat het percentage weet niet / geen mening / wil niet zeggen iets zegt over de vrijheid die mensen ervaren. Hoe benarder het met de mens is gesteld, des te sneller neemt hij of zij de toevlucht tot de keuze die geen keuze is. De grote groep nietweters, geenmeningers en wilnietzeggers biedt voor een uitgekiend politicus dan ook grote kansen. Een partij die als het voornaamste programmapunt de ontwijking heeft, de Geen Mening Partij, acht ik niet kansloos bij een verkiezing. Eindelijk vindt dan een groep mensen die overal buiten het schip valt de erkenning die zij verdient. Eindelijk wordt mensen de gelegenheid geboden een keuze te maken zonder te kiezen.

Bij het aanstaande referendum over de Europese grondwet ontbreekt die mogelijkheid nog, wat ik ten zeerste betreur. Want die grondwet is voor mij een uitgesproken nietweetstem waardig. Al is het maar omdat het niet over de grondwet gaat, maar over het verdrag tot vaststelling van een grondwet voor Europa. Zo gesteld gaat er dus een verdrag vooraf aan de grondwet en gaat het niet over de grondwet zelf. Die moet nog worden vastgesteld, en dat doen we dus niet in het referendum. Volgt u het nog? Het vraagt een abstractievermogen dat mijn pet te boven gaat. Mijn nietweetstem is deze keer niet door angst ingegeven, maar omdat ik het werkelijk niet weet. In de toekomst verwacht ik dat deze niet door angst maar door werkelijke onwetendheid gedreven geenmeners sterk in aantal zullen toenemen, reden dat ik serieus overweeg aanzet te maken tot het oprichten van de Geen Mening Partij.