Formule 1-fans vertonen opvallende verschillen ten opzichte van niet-fans, zowel in hun zelfperceptie als bestuurder als in hun rijgedrag en houding ten opzichte van autorijden. Dit blijkt uit recent onderzoek van verzekeraar Interpolis, uitgevoerd door onderzoeksbureau Motivaction. Over het algemeen tonen Formule 1-fans een zelfverzekerde, avontuurlijke rijstijl.

In vergelijking met niet-fans laten ze hun rijgedrag minder snel beïnvloeden door externe factoren zoals het weer of een gesprek in de auto. Formule 1-fans hebben vaker meer dan één keer iets geraakt tijdens het manoeuvreren (3%) en zijn vaker achterop een andere auto gereden (3%).Dit benadrukt de noodzaak van bewust rijgedrag. Om deze reden roept Interpolis automobilisten op om bewuster aan het verkeer deel te nemen.

Comfortabeler achter het stuur
Formule 1-fans schatten zichzelf significant hoger in als goede bestuurder dan niet-fans, met indrukwekkende gemiddelde scores van 8,1 voor 'goede bestuurder', 'veilige bestuurder' en 'ervaren bestuurder'. Het onderzoek van Interpolis laat zien dat Formule 1-fans overtuigd zijn van hun kwaliteiten achter het stuur en denken dat anderen deze ook erkennen. Formule 1-fans voelen zich over het algemeen comfortabeler tijdens autorijden, ongeacht de verkeerssituatie of hun gemoedstoestand. Opmerkelijk is dat ze zich in vergelijking met niet-fans ook minder laten beïnvloeden door stressoren zoals tijdsdruk, haast en onduidelijke navigatie.

Avontuurlijk rijden en zorg voor de auto
Uit het onderzoek blijkt dat Formule 1-fans avontuurlijker rijden dan niet-fans en meer plezier ervaren. Ze zitten het liefst zelf achter het stuur, voelen zich meer verbonden met hun voertuig en beschouwen hun auto als een verlengstuk van henzelf, waar ze met grote zorg voor zorgen. De verschillen tussen Formule 1-fans en niet-fans worden verder benadrukt door hun aanpak voordat ze de auto instappen. Ondanks dat Formule 1-fans avontuurlijker rijden, nemen zij meer proactieve maatregelen. Zo controleren ze vaker de bandenspanning en verlichting. Niet-fans focussen zich daarentegen meer op het vinden van parkeermogelijkheden op hun eindbestemming. Formule 1-fans rijden vaker bewust sneller dan de maximumsnelheid. Deze groep is minder gevoelig voor de mening van anderen over hun rijstijl en ervaart minder onzekerheid wanneer anderen commentaar leveren. Het rijgedrag van Formule 1-fans brengt risico's met zich mee: zo zien ze het vaker als sport om tijd van de navigatie af te rijden.

Tips van Robert Doornbos om bewuster te rijden
Formule 1-coureur Robert Doornbos laat zien hoe rijgedrag van professionele autocoureurs kan helpen in het dagelijks verkeer:

• Tip 1: Richt je aandacht op de binnenkant van de bocht. Kijk vooruit tijdens bochten, niet te ver, maar naar waar je naartoe wilt.
• Tip 2: Blijf kalm bij naderend gevaar. Kijk naar de lege ruimte, stuur ernaartoe, en breng de auto tot stilstand.
• Tip 3: Kijk minimaal 200 meter voor je uit. Gebruik eerdere ervaringen om verkeerssituaties te voorspellen.

Benieuwd naar de andere verschillen tussen de "normale automobilist en een autocoureur? Kijk de aflevering met Victor Mids en Robert Doornbos van BewustBestuurd hier.

De rechtbank veroordeelt een 31-jarige man uit Arnhem voor het toebrengen van meerdere botbreuken bij zijn baby van ongeveer 2 maanden oud. Hiervoor krijgt hij een voorwaardelijke gevangenisstraf van 2 maanden. Daarbij moet de man een taakstraf van 80 uur uitvoeren. 

De man ging op 16 augustus 2022 met zijn zoontje naar de spoedeisende hulp vanwege een knappend geluid bij zijn ribben. Op de gemaakte röntgenfoto waren nog geen breuken aan zijn ribben of sleutelbeen te zien. Korte tijd later, op 27 augustus 2022, werd de baby opnieuw onderzocht op de spoedeisende hulp. Nu vanwege een zwelling op zijn sleutelbeen. Opnieuw werd er een röntgenfoto gemaakt. Het jongetje bleek 9 gebroken ribben, een gebroken sleutelbeen en een gebroken groeischijf in zijn linkerbovenbeen te hebben.

Zowel de man als zijn vrouw, de moeder van het kindje, ontkenden dit letsel te hebben veroorzaakt. Maar uit de afgeluisterde gesprekken tussen de Arnhemmer en zijn vrouw, de verklaring van de vrouw bij de politie en de verklaring van de man tijdens zijn rechtszaak maakt de rechtbank op dat hij zijn zoontje omhoog heeft gegooid en weer heeft opgevangen. Daarnaast maakte hij krachtige fietsbewegingen met de beentjes van de baby met als doel om zijn krampjes te verlichten. 

Man schuldig aan veroorzaken letsel
De baby was te klein om dit zelf te hebben gedaan. Ook kan het niet bij de bevalling zijn ontstaan en het is zeer onwaarschijnlijk dat het letsel door bijvoorbeeld een arts of de grootouders is veroorzaakt. De man is er daarnaast van overtuigd dat zijn vrouw het niet heeft gedaan, terwijl zij hem er meerdere keren op aansprak dat hij te ruw met de baby omging. De rechtbank oordeelt dat de man door het gooien en de fietsbewegingen het letsel van zijn zoontje heeft veroorzaakt. 

Vrijspraak van poging tot zware mishandeling
Volgens de rechtbank had de man niet de bedoeling om dit letsel te veroorzaken. Daarom spreekt de rechtbank hem vrij van de verdenking van poging tot zware mishandeling en van mishandeling met zwaar lichamelijk letsel. Hoewel de man geen ervaring had met baby'tjes had hij moeten weten dat hij niet zo ruw met zijn zoontje kon omgaan. De man was veel te onvoorzichtig met zijn kindje. Daarom veroordeelt de rechtbank hem voor zwaar lichamelijk letsel door schuld.

Hulpverleningstraject
Toen de man op 27 augustus 2022 met het kindje op de spoedeisende hulp was, trokken de artsen meteen aan de bel. Er kwam een zeer intensief hulpverleningstraject op gang. Het kindje was enige tijd uit huis geplaatst en onder toezicht gesteld van de Jeugdbescherming. De Arnhemmer en zijn vrouw ontwikkelden zich goed en toonden inmiddels aan dat zij capabele ouders zijn. Ze wonen sinds kort weer met als gezin bij elkaar, maar er is nog steeds hulpverlening betrokken bij het gezin.

Directe afstraffing nodig
De rechtbank vindt een gevangenisstraf op zijn plaats, om niet alleen naar de man, maar ook aan anderen duidelijk te maken dat dit nooit had mogen gebeuren. Kinderen horen juist beschermd te worden door hun ouders en zeker een weerloos, kwetsbaar baby'tje van ongeveer 2 maanden oud. De rechtbank legt een voorwaardelijke gevangenisstraf op als stok achter de deur, mocht de man het in de toekomst opnieuw moeilijk krijgen. Bijvoorbeeld bij de geboorte van een tweede kindje. Daarnaast vindt de rechtbank directe afstraffing nodig. Daarom legt ze ook een taakstraf op. 

Een 39-jarige man is veroordeeld tot drie maanden cel wegens het mishandelen en beledigen van een GVB-medewerker. Het slachtoffer liep bij die mishandeling een gebroken oogkas op.

De mishandeling gebeurde afgelopen zomer, op 17 juni 2023. De man zat in de metro te roken en werd daarop door de GVB-medewerker aangesproken. In reactie sloeg de man de medewerker een gebroken oogkas en heeft hij het slachtoffer ook bespuugd.

Het slachtoffer kreeg door de gebeurtenis langdurig last van hoofdpijn en psychische klachten. Desondanks is de rechtbank van oordeel dat er geen sprake is van opzet op het toebrengen van zwaar lichamelijk letsel, omdat de verdachte maar één keer heeft geslagen. Ook is de opgelopen schade volgens de zin van de wet geen zwaar lichamelijk letsel, aldus de rechtbank. Het slachtoffer lag één nacht ter observatie in het ziekenhuis, maar hoefde niet te worden geopereerd.

Geen sprake van noodweer
De verdachte verscheen bij de inhoudelijke behandeling niet op zitting en hij had ook zijn advocaat niet gemachtigd om voor hem het woord te voeren. Wel verklaarde hij eerder tegen de politie dat hij uit noodweer had gehandeld, maar daar gaat de rechtbank niet in mee.

Het Openbaar Ministerie (OM) eiste eerder twee maanden cel tegen de man, maar de rechtbank legt hem een zwaardere straf van drie maanden op. "De rechtbank rekent het verdachte daarbij aan dat hij op geen enkele manier verantwoordelijkheid heeft genomen voor zijn handelen", zo staat te lezen in de uitspraak. "Dergelijke incidenten dragen bij tot een algemeen gevoel van onveiligheid bij andere mensen die werkzaam zijn in het openbaar vervoer en passagiers."

Omdat de verdachte al ruim drie maanden heeft vastgezeten, hoeft hij niet opnieuw de cel in.

Twee mannen van 32 en 37 jaar zijn door de rechtbank Midden-Nederland veroordeeld tot 15 jaar gevangenisstraf voor een poging tot moord in Zeewolde. De 37-jarige man was volgens de rechtbank de schutter, terwijl zijn jongere medeverdachte onder andere de vluchtmotor bestuurde. Een derde verdachte is vrijgesproken.

Even na het middaguur op 5 oktober 2021 werd op een parkeerplaats bij een winkelcentrum in Zeewolde een man meerdere malen beschoten. Het slachtoffer werd geraakt in zijn arm, been en bil. De schutter stapte na de beschieting achterop een motor, waarna de bestuurder van die motor en de schutter op de vlucht sloegen. De vluchtmotor werd diezelfde dag gevonden in Lelystad. Later werden ook de motorhelm, deels verbrande kleding en het gebruikte automatische vuurwapen teruggevonden nabij de vindplaats van de motor.

Bewijsmateriaal
Diverse getuigenverklaringen, camerabeelden en DNA-sporen tonen de betrokkenheid van de twee mannen aan. Zo is op camerabeeld te zien dat de schutter een zwarte trainingsbroek droeg die later deels verbrand is teruggevonden. Onderzoek wees uit dat DNA-materiaal van de 37-jarige verdachte aanwezig was op die broek. Daarnaast is de schutter te zien op een filmpje dat gevonden is op de in beslag genomen telefoon van zijn medeverdachte, gemaakt op de avond van 5 oktober 2021. De rechtbank constateert dat de kleding en schoenen van de verdachte zoals die op dit filmpje te zien zijn, dezelfde kleding en schoenen zijn als die door de schutter werden gedragen nadat hij zich nabij de locatie waar de vluchtmotor werd neergezet had omgekleed. Uit telefoongegevens van de 32-jarige man bleek dat hij in de weken voorafgaand aan het schietincident meerdere malen als 'spotter' in de buurt van het woonadres van het slachtoffer is geweest om hem, zijn auto en zijn gedragingen in de gaten te houden en in kaart te brengen. De verdachte bekende na zijn aanhouding en ter terechtzitting dat hij de bestuurder van de motor was.

15 jaar gevangenisstraf
Hoewel de achtergrond van de schietpartij onduidelijk is gebleven omdat geen van de betrokkenen daarin inzicht heeft willen geven, heeft het er sterk de schijn van dat deze poging tot moord een afrekening in het criminele milieu is geweest: een poging tot liquidatie. Liquidaties en pogingen daartoe, zeker als die overdag en in de publieke ruimte plaatsvinden, hebben een ontwrichtende invloed op de samenleving en zorgen voor veel onrust, afschuw en angst. Dat de verdachten dit misdrijf op klaarlichte dag in een winkelgebied hebben gepleegd, is voor de rechtbank strafverzwarend. Zij hebben door hun handelen laten blijken roekeloos en meedogenloos te zijn. De rechtbank veroordeelt de twee verdachten tot een gevangenisstraf van 15 jaar. De derde verdachte is vrijgesproken. De officier van justitie zag hem als de organisator van de schietpartij, maar dat kon door de rechtbank onvoldoende worden vastgesteld. Vorige maand eiste de officier van justitie 16 jaar gevangenisstraf tegen alle drie de verdachten.

In het Zuid-Koreaanse Gangwon zijn de Olympische Jeugdspelen nog altijd in volle gang. Gedurende het weekeinde was het opmerkelijk rustig wat finales betreft, maandag werden weer de nodige medailles vergeven op de sneeuw en het ijs.

Snowboarden, big air vrouwen
In een vrij spannende finale ging de Japanse Yura Murase er met 154,25 punten met de winst vandoor, voor de Amerikaanse Rebecca Flynn en haar 153,00 punten. Brons was met 152,00 punten voor Lucia Georgalli uit Nieuw-Zeeland, Katja Dutu werd namens Nederland met 144,25 punten zevende - Sam van Lieshout moest het doen met plek twaalf in de kwalificaties.

Snowboarden, big air mannen
Canadees goud dankzij Eli Bouchard, die in de finale met 183,25 punten de beste was. De Amerikaan Oliver Martin greep met 179,50 punten het zilver, 'best of the rest' en dus goed voor brons was de Nieuw-Zeelander Campbell Melville Ives.

Freestyleskiën, big air vrouwen
Flora Tabanella uit Italië maakt dit seizoen al furore in de World Cup, dus dat ze met 180,00 punten in de finale het goud pakte was niet echt verrassend te noemen. Zilver ging met 172,75 punten naar de Australische Daisy Thomas, voor de 166,00 punten van de Duitse Muriel Mohr.

Freestyleskiën, big air mannen
Charlie Beatty ging er met het goud vandoor namens Canada, in de finale scoorde hij met zijn twee beste sprongen 177,75 punten. Dat was net wat meer dan de 174,50 van de Japanner Olly Nicholls, terwijl het brons met 172,25 punten voor Luke Harrold uit Nieuw-Zeeland was.

Freestyleskiën, dual moguls mannen
De thuisfans konden in de finale juichen: Lee Yoon-seung klopte de piepjonge Amerikaan Porter Huff en pakte het goud. Brons was voor Japan in de persoon van Takuto Nakamura, die de finale won van de Amerikaan Jiah Cohen.

Freestyleskiën, dual moguls vrouwen
Elizabeth Lemley is in de World Cup vaste kanshebster op een podiumplaats en het was dan ook niet verrassend dat ze hier het goud pakte, nadat ze in de finale van de Australische Lottie Lodge won. Brons ging ook naar de VS: Abby McLarnon was in de kleine finale te sterk voor de Italiaanse Manuela Passaretta.

Langlaufen, sprint vrije stijl vrouwen
Net als bij de senioren domineerden de Zweedse dames: Elsa Tänglander pakte het goud door in de finale nét haar landgenote Kajsa Johansson te verslaan. Brons ging op een paar centimeter naar de Finse Nelli-Lotta Karppelin.

Langlaufen, sprint vrije stijl mannen
De strijd om het goud werd gewonnen door Federico Pozzi uit Italië, die net wat rappere benen had dan de Duitser Jakob Moch. Het brons was voor de Amerikaan Tabor Greenberg, die net tekort kwam om zich er echt in te mengen voor het goud.

Kunstschaatsen, paren
Annika Behnke en Kole Sauve uit Canada waren zowel in de korte kür als in de vrije kür het best en wonnen met 113,63 punten, ruim meer dan de 98,00 van het Amerikaanse duo Cayla Smith/Jared McPike. Het brons was met 94,03 punten voor Carolina Shan Campillo en Pau Vilella uit Spanje.

Kunstschaatsen, mannen
De Amerikaan Jacob Sanchez was de beste op de korte kür, maar op de vrije kür zakte hij weg naar plek vier. Het goud was voor de Zuid-Koreaan Kim Hyun-gyeom, die met 216,73 punten exact een half punt meer scoorde dan Adam Hagara uit Slowakije. De Nieuw-Zeelander Li Yanhao pakte met 208,84 punten het brons, voor Sanchez.

Noordse combinatie, mannen
Andreas Gfrerer was bij het schansspringen de beste en de Oostenrijker wist dat in de langlaufloipes om te zetten in overtuigend goud. Op 24 seconden was het zilver voor Manuel Senoner uit Italië, twintig seconden voor Jonathan Gräbert. De Duitser, zevende na het schansspringen, was in de sprint om brons een voetlengte eerder dan de Oostenrijker David Liegl.

Noordse combinatie, vrouwen
De Finse Minja Korhonen kent dit seizoen haar absolute doorbraak en is op haar 17e inmiddels al wereldtop, dus het was niet verrassend dat ze na de winst bij het schansspringen ruimschoots naar het goud wist te langlaufen. Op 47 seconden pakte de Sloveense favoriete voor zilver, Teja Pavec, daadwerkelijk zilver, terwijl brons op 1:11 minuten voor haar landgenote Tia Malovrh was.

In het Duitse Altenberg is gedurende het weekeinde het 52e wereldkampioenschap rodelen afgewerkt. Op de baan in het voormalige Oost-Duitsland stonden negen wedstrijden op het programma: de individuele wedstrijden en dubbels voor de mannen en vrouwen, de sprints op die disciplines en de estafette.

Mannendubbels, sprint
De Letten Martins Bots en Roberts Plume mochten door hun twaalfde plek in de kwalificatie al vroeg aan de bak en op de steeds slechter wordende baan bleek dat een mooi voordeel: de twee pakten tamelijk verrassend het goud met 0,032 seconden voorsprong op de Oostenrijkse medefavorieten Thomas Steu en Wolfgang Kindl. Hun landgenoten Juri Gatt en Riccardo Schöpf pakten op 0,110 seconden het brons.

Vrouwen individueel, sprint
Het relatief vroege startnummer was een voordeel voor de Zwitserse Natalie Maag en Elina Vitola uit Letland, maar het leverde ze geen goud op. Dat ging naar Julia Taubitz, die op haar thuisbaan 0,072 seconden sneller was dan Maag, met de bronzen Vitola op 0,111 seconden.

Mannen individueel, sprint
De Oostenrijker David Gleirscher wist een fraaie gouden medaille te pakken, hij klopte de dit seizoen zo dominante Duitser Max Langenhan met 0,070 seconden. Brons ging naar Letland in de persoon van Kristers Aparjods op 0,123 seconden, vlak voor thuislegende Felix Loch.

Vrouwendubbels, sprint
Het goud voor Andrea Vötter en Marion Oberhofer uit Italië was niet al te verrassend, maar de twee Letse medailles achter hen des te meer. Zilver ging op 0,017 seconden naar Anda Upite en Zane Kaluma, die pas krap een maand samen op de slee liggen na een blessure van Upite's vaste partner. Op 0,046 seconden was het brons voor hun zeer verrassende landgenotes Marta Robezniece en Kitija Bogdanova.

Vrouwendubbels
Oostenrijks goud was er in de reguliere wedstrijd, waar Selina Egle en Lara Kipp over twee runs 0,050 seconden sneller waren dan de Letse verrassingen Upite en Kaluma - na run één zelfs nog de leidsters. Het brons ging ook wel verrassend naar de VS, dankzij Chevonne Forgan en Sophia Kirkby (+0,136). Het Duitse duo Jessica Degenhardt/Cheyenne Rosenthal, dat de eerste twee wereldtitels in de vrouwendubbels won, moest het na een paar grote fouten doen met plek dertien.

Mannen individueel
De 24-jarige Langenhan domineert dit seizoen en bekroonde dat met een ongelooflijk dominante wereldtitel: hij zette de Oostenrijker Nico Gleirscher op 0,761 seconden, een wereld van verschil in het rodelen. Brons ging op 0,817 seconden naar de Duitser Felix Loch, met een zeer noemenswaardige vijfde plek voor de Australiër Alex Ferlazzo. Dominik Fischnaller uit Italië, derde na run één, crashte in de tweede manche.

Mannendubbels
Dat de Oostenrijkers in topvorm waren mocht al wel duidelijk zijn, maar in de reguliere wedstrijd domineerden ze: vrij verrassend goud voor Gatt en Schöpf, die in run twee nét genoeg overhielden om landgenoten Steu en Kindl met 0,046 seconden te verslaan. De Duitse grootheden Tobias Wendl en Tobias Arlt moesten het dit keer op 0,355 seconden doen met brons, hun negende WK-medaille op rij, maar ook wel voor de zesde keer op rij géén goud.

Vrouwen individueel
De Oostenrijkse Lisa Schulte stond na de eerste run verrassend bovenaan de tijdenlijst en in run twee wist ze dat zowaar vol te houden. Schulte pakte zo tegen alle verwachtingen in de wereldtitel, met thuisfavoriete Taubitz op 0,104 seconden op zilver. Brons ging ook naar Oostenrijk en wel dankzij Madeleine Egle (+0,175).

Estafette
Oostenrijk leek de favoriet: met Schulte, Gatt/Schöpf, Nico Gleirscher en Egle/Kipp hadden ze drie wereldkampioen en een vicewereldkampioen in de gelederen. Bij iedereen ging het echter fout en de ploeg werd zeer teleurstellend zesde. De Duitsers sloten hun thuis-WK af met goud: Taubitz, Wendl/Arlt, Langenhan en Dajana Eitberger/Saskia Schirmer waren uiteindelijk 0,358 seconden sneller dan de Amerikanen Summer Britcher, Dana Kellogg/Frank Ike, Tucker West en Forgan/Kirkby. Brons ging op 0,406 seconden naar Letland met Vitola, Bots/Plume, Aparjods en Upite/Kaluma.

Populistische "anti-Europese" partijen stevenen af op een grote overwinning bij de Europese verkiezingen in juni, waardoor de balans van het parlement sterk naar rechts zou kunnen verschuiven en belangrijke pijlers van de EU-agenda, waaronder klimaatmaatregelen, in gevaar zouden kunnen komen, zo blijkt uit peilingen.

Opiniepeilingen in alle 27 EU-lidstaten, gecombineerd met modellen van hoe nationale partijen presteerden bij eerdere verkiezingen voor het Europees Parlement, laten zien dat rechts-radicale partijen op koers liggen om als eerste te eindigen in negen landen, waaronder Oostenrijk, Frankrijk en Polen.

De verwachte tweede of derde plaats in nog eens negen landen, waaronder Duitsland, Spanje, Portugal en Zweden, zou voor het eerst kunnen leiden tot een rechtse meerderheidscoalitie in het parlement van christendemocraten, conservatieven en radicaal-rechtse leden van het Europees Parlement. 

Dit was de voorspelling voor de hele EU vanuit die Denktank in een mooi overzicht van @volkskrant pic.twitter.com/csPAngcAzA

— Maurice de Hond (@mauricedehond) January 27, 2024

Correctie: Nederland krijgt 31 zetels ipv 29. Dan zijn dit de gecorrigeerde cijfers: pic.twitter.com/yFsMwS5wfb

— Maurice de Hond (@mauricedehond) January 28, 2024

De analyse uit de 27 opiniepeilingen kunnen "dienen als een wake-up call voor Europese beleidsmakers over wat er op het spel staat" bij de verkiezingen, aldus de politicologen Simon Hix en Kevin Cunningham, die het rapport mede hebben geschreven voor de European Council on Foreign Relations (ECFR).

De onderzoekers zeiden dat de gevolgen van de verkiezingen verstrekkende gevolgen kunnen hebben, omdat het volgende Europese parlement wetten over Europa's green deal zou kunnen blokkeren en zich harder zou kunnen opstellen op andere gebieden van de EU-soevereiniteit, waaronder migratie, uitbreiding en steun voor Oekraïne.

Ook binnenlandse debatten zouden beïnvloed kunnen worden, aldus ECFR, waardoor de "groeiende as van regeringen die proberen de invloed van de EU van binnenuit te beperken" versterkt zou worden: Hongarije, Italië, Slowakije, Zweden en, als de PVV van Geert Wilders de nieuwe regering leidt, Nederland.

De mogelijke terugkeer van Donald Trump in de VS en een rechtse, naar binnen gerichte coalitie in het Europees Parlement zou kunnen leiden tot een afwijzing van "strategische onderlinge afhankelijkheid en ... internationale partnerschappen ter verdediging van Europese belangen en waarden", waarschuwden de politicologen.

De prognoses lieten zien dat de belangrijkste fracties in het parlement - de centrumrechtse Europese Volkspartij (EVP), de centrumlinkse Socialisten en Democraten (S&D), de centristische Renew Europe (RE) en de Groenen (G/EFA) - allemaal leden van het Europees Parlement verliezen.

De meer radicale linkse groep en in het bijzonder populistisch rechts, met inbegrip van de Fractie Europese Conservatieven en Hervormers (ECR) en extreem-rechts Identiteit en Democratie (ID), zullen waarschijnlijk als de belangrijkste overwinnaars uit de bus komen, met een reële mogelijkheid om voor het eerst deel te nemen aan een meerderheidscoalitie.

Hoewel de EVP waarschijnlijk de grootste fractie zal blijven, haar agendabepalende macht zal behouden en de keuze van de volgende voorzitter van de Commissie zal bepalen, stelt het rapport dat populisten, vooral van radicaal rechts, meer zeggenschap zullen krijgen dan ooit tevoren.

Uit de peilingen blijkt dat hun stem het meeste gewicht in de schaal zal leggen in een aantal oprichtende lidstaten, waar Giorgia Meloni's Brothers of Italy naar verwachting haar aantal leden van het Europees Parlement zal verhogen tot 27 en Marine Le Pen's National Rally op weg is om een recordaantal van 25 zetels in de wacht te slepen.

In Oostenrijk zal de radicaal rechtse Vrijheidspartij (FPÖ) haar aantal Europarlementariërs naar verwachting verdubbelen tot zes, terwijl in Duitsland de extreem-rechtse Alternative für Deutschland (AfD) haar vertegenwoordiging in het 705 zetels tellende parlement waarschijnlijk bijna zal verdubbelen tot 19 zetels.

Populistische eurosceptische partijen worden waarschijnlijk eerste in Oostenrijk, België, Tsjechië, Frankrijk, Hongarije, Italië, Nederland, Polen en Slowakije, en tweede of derde in Bulgarije, Estland, Finland, Duitsland, Letland, Portugal, Roemenië, Spanje en Zweden.

Als gevolg hiervan zal de extreem-rechtse ID-groep naar verwachting tot 40 zetels meer krijgen, voor een totaal van 98, waardoor het mogelijk de derde politieke kracht wordt en de mogelijkheid ontstaat van een "populistisch-rechtse" coalitie (EPP, ECR en ID) met 49% van de leden in het nieuwe parlement, aldus het rapport.

Hoewel de EVP waarschijnlijk de grootste fractie zal blijven, haar agendabepalende macht zal behouden en de keuze van de volgende voorzitter van de Commissie zal bepalen, stelt het rapport dat populisten, vooral van radicaal rechts, meer zeggenschap zullen krijgen dan ooit tevoren.

Uit de peilingen blijkt dat hun stem het meeste gewicht in de schaal zal leggen in een aantal oprichtende lidstaten, waar Giorgia Meloni's Brothers of Italy naar verwachting haar aantal leden van het Europees Parlement zal verhogen tot 27 en Marine Le Pen's National Rally op weg is om een recordaantal van 25 zetels in de wacht te slepen.

In Oostenrijk zal de radicaal rechtse Vrijheidspartij (FPÖ) haar aantal Europarlementariërs naar verwachting verdubbelen tot zes, terwijl in Duitsland de extreem-rechtse Alternative für Deutschland (AfD) haar vertegenwoordiging in het 705 zetels tellende parlement waarschijnlijk bijna zal verdubbelen tot 19 zetels.

Populistische eurosceptische partijen worden waarschijnlijk eerste in Oostenrijk, België, Tsjechië, Frankrijk, Hongarije, Italië, Nederland, Polen en Slowakije, en tweede of derde in Bulgarije, Estland, Finland, Duitsland, Letland, Portugal, Roemenië, Spanje en Zweden.

Als gevolg hiervan zal de extreem-rechtse ID-groep naar verwachting tot 40 zetels meer krijgen, voor een totaal van 98, waardoor het mogelijk de derde politieke kracht wordt en de mogelijkheid ontstaat van een "populistisch-rechtse" coalitie (EPP, ECR en ID) met 49% van de leden in het nieuwe parlement, aldus het rapport.

De auteurs riepen beleidsmakers op om de trends te onderzoeken die de huidige stempatronen in Europa bepalen en om duidelijke verhalen te ontwikkelen over de noodzaak van een mondiaal Europa in een steeds beladener en gevaarlijker geopolitiek klimaat.

"De verkiezingen van juni moeten, voor degenen die een meer mondiaal Europa willen, gaan over het veiligstellen en versterken van de positie van de EU," zei Hix, een specialist in vergelijkende politiek aan het Europees Universitair Instituut in Florence.

"Campagnes moeten burgers reden tot optimisme geven. Ze moeten het hebben over de voordelen van multilateralisme. En ze moeten duidelijk maken, over belangrijke kwesties met betrekking tot democratie en de rechtsstaat, dat zij, en niet degenen in de politieke marge, het beste in staat zijn om de fundamentele Europese rechten te beschermen."

Gemeenten verwachten dit jaar 13,3 miljard euro te ontvangen uit heffingen. Dat is 8,5 procent meer dan voor 2023 werd begroot en de grootste toename sinds 2007. Dit meldt het CBS op basis van onderzoek naar de gemeentelijke begrotingen van 2024.

De onroerendezaakbelasting (ozb), de afvalstoffenheffing, de rioolheffing en de parkeergelden zijn de vier heffingen die het meest opbrengen. Deze vier heffingen zijn in 2024 goed voor 85,1 procent van de begrote heffingsopbrengsten. Andere gemeentelijke heffingen zijn onder meer de toeristenbelasting, de overige belastingen, bouwleges, secretarieleges (leges voor onder andere rijbewijzen, reisdocumenten en huwelijken) en overige leges.

De begrote opbrengsten uit de gemeentelijke heffingen wijken altijd iets af van de realisaties in de jaarrekeningen. De begrote opbrengsten uit de ozb, de afvalstoffenheffing en de rioolheffing liggen doorgaans in lijn met de realisaties. De opbrengsten uit vooral bouwleges en de toeristenbelasting zijn voor gemeenten lastiger te ramen. De onderzochte begrotingen zijn door de gemeenten opgesteld voor 15 november 2023. De jaarrekening van 2022 is de laatst beschikbare realisatie.

Ozb-opbrengsten 7,5 procent hoger
Voor 2024 hebben de Nederlandse gemeenten 5,5 miljard euro aan ozb-opbrengsten begroot. Dit is 7,5 procent meer dan een jaar eerder. Deze stijging is vrijwel even groot als een jaar eerder. De procentuele stijging van de opbrengsten uit de ozb voor niet-woningen is met 8,4 procent groter dan die van de opbrengsten uit de ozb voor woningen (6,6 procent). Er zijn drie factoren van invloed op de hoogte van de ozb-opbrengst: de WOZ-waarde, het aantal panden en de tariefontwikkeling. De tarieven worden door de gemeenteraad vastgesteld. De stijging van de begrote opbrengsten komt vooral door de stijging van de WOZ-waardes. Op 1 januari 2023 bedroeg de gemiddelde WOZ-waarde van een woning 368 duizend euro. Dat is 16,1 procent meer dan een jaar eerder.

Van de vier grote steden stegen de ozb-opbrengsten in Rotterdam het sterkst met 13,4 procent. In Amsterdam (ruim 5 procent), Den Haag (ruim 5 procent) en Utrecht (bijna 7 procent) was de stijging van de ozb-opbrengsten lager dan gemiddeld in Nederland.

De inkomsten uit de onroerendezaakbelasting behoren tot de algemene middelen van een gemeente en zijn derhalve vrij besteedbaar.

Bijna een vijfde van de begrote heffingsopbrengsten betreft de afvalstoffenheffing. In 2024 stijgt de verwachte opbrengst van de afvalstoffenheffing met 6,3 procent. Dit is bijna een procentpunt meer toename dan een jaar eerder. De opbrengst uit de rioolheffing neemt toe met 6,6 procent. Ook in 2023 begrootten gemeenten een toename, toen met 4,5 procent. De stijging van de opbrengsten hangt samen met de gestegen kosten van het onderhoud en beheer van de riolering en de afvalverwerking. Daarnaast spelen zaken als de toename van het aantal gebouwen en mogelijk het klimaatbestendig maken van de riolering mee. In tegenstelling tot de ozb-opbrengsten zijn de opbrengsten uit de afvalstoffenheffing en de rioolheffing niet vrij besteedbaar en mogen deze niet hoger zijn dan de kosten van de afvalverwerking en de riolering.

De begrote opbrengst van parkeerheffingen stijgt in 2024 naar verwachting met bijna 11 procent tot ruim 1,3 miljard euro. De stijging van 130 miljoen euro voor alle gemeenten tezamen is voor een belangrijk deel toe te schrijven aan Amsterdam (+39,4 miljoen euro), Rotterdam (+37,3 miljoen euro) en Utrecht (+14,2 miljoen euro).

Opbrengst secretarieleges stijgt met meer dan 52 procent
Voor 2024 hebben alle gemeenten tezamen voor 328 miljoen euro aan opbrengst uit secretarieleges begroot. Hiermee stijgt de opbrengst met 52,1 procent ten opzichte van een jaar eerder. Van alle heffingen is dit de grootste procentuele toename. De sterke toename wordt veroorzaakt doordat gemeenten een forse stijging verwachten in 2024 in het aantal aanvragen voor paspoorten en identiteitskaarten. In 2014 is namelijk de geldigheidsduur van deze documenten aangepast van 5 naar 10 jaar. Dit zorgde ervoor dat er in 2019 tot en met 2023 weinig nieuwe documenten werden aangevraagd. Vanaf 2024 verlopen de eerste documenten met 10-jarige geldigheid. 95 procent van alle gemeenten verwacht een toename van de opbrengsten uit secretarieleges. In de vier grote steden varieert de verwachte stijging van de secretarieleges tussen de 53 en 71 procent.

Begrote opbrengst uit toeristenbelasting een kwart hoger
De gemeenten verwachten in 2024 voor 538 miljoen euro aan opbrengsten uit de toeristenbelasting binnen te halen. Dit is 110 miljoen euro meer dan in 2023. De stijging komt vooral door Amsterdam. De hoofdstad verwacht in 2024 voor 242,5 miljoen euro aan toeristenbelasting binnen te halen, een toename van 47 procent ten opzichte van een jaar eerder. Zowel de tarieven voor hotelovernachtingen als het tarief voor cruisepassagiers en de vermakelijkhedenretributie (VMR) voor bezoekers op een rondvaartboot stijgen. Op een tweede plek met het hoogste begrote bedrag aan toeristenbelasting staat de gemeente Rotterdam. Hier stijgt de opbrengst ook, maar minder hard, met 23,2 procent tot 16,8 miljoen euro.

In andere toeristische gebieden, zoals de Waddeneilanden, bedraagt de gezamenlijk begrote toename bijna 16 procent, lager dan het landelijk gemiddelde. De Waddeneilanden verwachten tezamen 20,9 miljoen euro aan toeristenbelasting te innen voor 2024.

Lagere opbrengst uit overige belastingen
Niet alle gemeentelijke heffingen laten een toename zien in 2024. Gemeenten verwachten voor 2024 minder inkomsten binnen te halen uit de overige belastingen. Het bedrag dat begroot is daalt van 141 miljoen naar 138 miljoen euro. In de jaren 2023, 2022 en 2021 was het bedrag vrijwel gelijk gebleven.

Overige belastingen die gemeenten heffen zijn onder andere de forensen-, honden-, baat- en reclamebelasting. De verwachte daling komt onder andere doordat steeds meer gemeenten de hondenbelasting afschaffen. De begrote inkomsten uit de hondenbelasting vormen een kwart van het totaalbedrag uit overige belastingen.

Gemeenten verwachten dit jaar 13,3 miljard euro te ontvangen uit heffingen. Dat is 8,5 procent meer dan voor 2023 werd begroot en de grootste toename sinds 2007. Meer op: https://t.co/47CkW0izd6 pic.twitter.com/TI8tiODg2F

— CBS (@statistiekcbs) January 29, 2024

Na de dodelijke aanval op de katholieke Santa Maria kerk in Istanbul heeft de Turkse politie twee verdachten op de vlucht aangehouden.

Zoals minister van Binnenlandse Zaken Yerlikaya aankondigde, komen de vermoedelijke aanvallers uit Tadzjikistan en Rusland. Mogelijke connecties met de terroristische militie IS worden onderzocht. De jihadisten hebben de verantwoordelijkheid voor de aanval opgeëist. Gisterochtend kwamen twee gemaskerde mannen tijdens een dienst de katholieke kerk Santa Maria in het district Sariyer binnen en doodden een man. De daders wisten vervolgens aanvankelijk te ontsnappen. Volgens de minister van Binnenlandse Zaken zijn er invallen gedaan op 30 adressen en zijn tijdens het onderzoek in totaal 47 mensen gearresteerd.

Op beelden van Reuters is te zien hoe de aanvallers de kerk binnenkomen. Het slachtoffer dat tijdens het bijwonen van de dienst om het leven kwam, had de Turkse nationaliteit. Ambtenaren zeiden dat de aanvallers slechts op één persoon schoten. Er zijn geen gewonden gemeld. 

Ruim 99 procent van de bevolking van Türkiye is moslim. Volgens het staatspersbureau Anadolu wonen er ongeveer 180.000 christenen in het land.

Na een tijdelijk verbod vinden er weer stierengevechten plaats in Mexico-Stad. De traditionele ‘Fiesta Brava’ keerde na ruim anderhalf jaar terug op de Plaza México in de Mexicaanse hoofdstad, die goed gevuld was met toeschouwers.

Dierenrechtenactivisten protesteerden tegen de wedstrijden voor 's werelds grootste arena, zoals blijkt uit beelden uit Mexicaanse media. In juni 2022 stapten activisten naar de rechter om de stierengevechten in Mexico-Stad tijdelijk stop te zetten. Het Hooggerechtshof vernietigde het besluit echter afgelopen december. Tegenstanders van het stierenvechten hekelen het lijden en het doden van dieren.

De Plaza México heeft 41.000 zitplaatsen. Ter vergelijking: in Spanje biedt de arena Las Ventas in de hoofdstad Madrid plaats aan bijna 24.000 toeschouwers.

In Frankrijk hebben boeren vandaag een blokkade van de hoofdstad Parijs aangekondigd.

De protestactie begint vroeg in de middag en zal voor onbepaalde tijd duren, aldus vakbondswoordvoerders. Alle hoofdwegen die naar het centrum van Parijs leiden, moeten worden geblokkeerd. Met hun protest willen boeren betere werk- en levensomstandigheden bereiken.

De Franse premier Attal deed vrijdag verreikende beloften van hulp aan boeren. De regering had echter slechts met een deel van de ruim 120 eisen van de vakbonden rekening gehouden en dat zou de nu aangekondigde actie rechtvaardigen voor de vakbonden. 

Gezien de boeren die door het hele land demonstreren, wil Frankrijk aandringen op een versoepeling van de EU-milieuregels.

Bepaalde voorstellen om boeren te steunen zullen op tafel worden gelegd, zei minister van Landbouw Fesneau. Dit betekent ook dat de nieuwe biodiversiteitsregels moeten worden gewijzigd. Ze maken deel uit van de geplande EU-brede wet om de natuur te herstellen. Veel boeren klagen dat dit een aanzienlijke impact heeft op hun bedrijfsvoering.

De regering probeert de demonstraties in de aanloop naar de komende Europese verkiezingen in juni in te dammen. Ze maakt zich zorgen over de groeiende steun van boeren voor extreemrechts.

Minister van Binnenlandse Zaken Darmamin kondigde een grote politie-aanwezigheid aan om de belegering van Parijs te voorkomen.

Jordanië heeft de dodelijke drone-aanval op een Amerikaanse militaire basis aan de grens met Syrië en Irak veroordeeld.

Het Jordaanse persbureau Petra meldde dat zij samenwerkten met Amerikaanse soldaten om het terrorisme te bestrijden en de grens te beveiligen. De Britse minister van Buitenlandse Zaken Cameron riep Iran op om in de regio te de-escaleren. Het Witte Huis had eerder aangekondigd dat drie Amerikaanse soldaten waren gedood en talloze anderen gewond waren geraakt bij een drone-aanval. President Biden gaf de schuld aan door Teheran gesteunde milities en zwoer vergeldingsmaatregelen. Iran heeft sindsdien elke betrokkenheid bij de aanval ontkend.

Het is nog niet bekend waar de aanval vandaan kwam. Het is de eerste keer sinds het begin van de Gaza-oorlog dat Amerikaanse soldaten zijn omgekomen bij een vijandelijke aanval in het Midden-Oosten.

Goede morgen!

Vanochtend begint vrij zonnig met wat dunne bewolking. Langs de westkust drijft al snel dikkere bewolking vanaf zee binnen en deze trekt naar Noord-Holland en later mogelijk ook naar Friesland. Het blijft droog. De wind komt uit het zuiden en is zwak tot matig.

Vanmiddag komt in de noordelijke kustprovincies bewolking voor. Dieper landinwaarts blijft de zon volop schijnen. Het blijft droog. De maximumtemperatuur ligt tussen de 7°C op de Wadden en 13°C in Zuid-Limburg. De wind komt uit het zuiden en is zwak tot matig.

Vanavond blijft het droog. In het noorden kan het plaatselijk mistig worden. De wind komt uit het zuiden en is zwak tot matig.

Komende nacht is het droog. De minimumtemperatuur loopt uiteen van 3°C plaatselijk in het noordoosten tot 7°C in het zuidwesten. De wind is zuidelijk en overwegend matig.

Inmiddels is veel water al gezakt (Foto: Anouk)

Jouw foto of filmpje bij het weerbericht? Deze is te mailen via weer@fok.nl of up te loaden via ons fotoforum. Vermeld bij de foto waar deze ongeveer is gemaakt.

Meepraten over het weer? Dat kan op ons weerforum waar de atmosfeer op ontploffen staat:
WKN - De atmosfeer staat op ontploffen.
Of uiteraard in de reacties onder het weerbericht.

In het Amerikaanse Salt Lake City is zondagavond de World Cup langebaanschaatsen op de razendsnelle baan afgesloten. Hier en daar werden de ogen op wereldrecords gericht, maar dat bleek uiteindelijk wel net even iets te hoog gegrepen.

1000m vrouwen
Jutta Leerdam stond er een stuk beter op dan op de vrijdag en reed naar een sterke 1:13,17 minuten, wat haar 'gewoon' een prima tweede plek opleverde. De Amerikaanse Kimi Goetz was met 1:13,08 maar nét iets sneller, terwijl Femke Kok in 1:13,21 het krappe podium completeerde. Antoinette Rijpma-De Jong werd met 1:13,82 zesde, Isabel Grevelt won eerder op de dag in een fraaie 1:13,78 de B-groep, waarin Naomi Verkerk tiende werd (1:16,53).

1000m mannen
Uiteraard waren alle ogen gericht op kersvers wereldrecordhouder Jordan Stolz, maar de Amerikaan kon die fenomenale race niet helemaal herhalen. Hij won wel en deed dat in een uiteraard uitstekende 1:06,32 minuten, vlak voor dé verrassing van de dag: Tim Prins reed met 1:06,40 zijn PR aan gort en werd tweede. Plek drie ging in 1:06,72 naar de Japanner Tatsuya Shinhama, voor Kjeld Nuis (1:06,81). Jenning de Boo reed in een prima 1:06,95 naar plek zes, Joep Wennemars werd in 1:07,60 twaalfde en Kai Verbij bleef steken op 1:08,83 en de laatste plek.

5000m mannen
Het werd een prachtige wedstrijd, waar Ted-Jan Bloemen de eerste was die écht hard ging: de Canadees viel het wereldrecord van Nils van der Poel zelfs aan met een bliksemstart, maar moest dat wel wat bekopen en reed naar een alsnog keurige 6:06,88 minuten. Patrick Roest reed daarna tegen de Italiaan Davide Ghiotto en reed vooral een ijzersterk slotstuk, waarin hij een einde maakte aan het uit 2007 stammende nationale record van Sven Kramer: 6:02,98 minuten en de winst. Ghiotto reed naar 6:04,23 en verbrak het Italiaanse record, dat een week voor het (destijds) wereldrecord van Kramer werd gereden door Enrico Fabris. Marcel Bosker reed met 6:21,72 de dertiende tijd, Jesse Speijers werd met 6:25,48 zestiende.

Massastart vrouwen
Een echt serieuze aanval kwam er niet en dus moest er gesprint gaan worden om de winst, zoals wel vaker. Dit keer was Irene Schouten net niet rap genoeg: de Canadese Ivanie Blondin snelde haar voorbij naar de winst, voor Schouten en Blondin's landgenote Valerie Maltais. Marijke Groenewoud moest het dit keer doen met de vijfde plek.

Gemengde aflossing
Voor Nederland liep alles in de soep: Wesly Dijs en Helga Drost gingen bij de eerste wissel al flink de mist in en daarna was het eigenlijk een kansloos verhaal, met een elfde en laatste plek als resultaat - de enige teams die nog onder Nederland stonden waren het gediskwalificeerde Noorwegen en Italië en het niet gefinishte Brazilië. De winst ging naar China, dat met Sun Chuanyi en Jin Wenjing won in 2:54,90 minuten, voor Hendrik Dombek en Anna Ostlender uit Duitsland (2:56,02) en het Zuid-Koreaanse duo Yang Ho-jun en Lee Na-hyun (2:56,20).