Premier Mitsotakis heeft de verkiezingen duidelijk gewonnen, maar het is niet genoeg voor een eenmansregering. Nu zijn er nieuwe verkiezingen waarbij gewijzigde regels in het voordeel van de conservatieve politicus zouden kunnen werken. 

De verkiezingswinnaar zorgde snel voor duidelijkheid. Direct aan het begin van zijn ontmoeting met president Katerina Sakellaropoulou maakte Kyriakos Mitsotakis duidelijk dat hij, op basis van de huidige verkiezingsuitslag, niet als premier wil werken en geen regeringsvormend mandaat zal accepteren. "Ik ben van plan het verkennende mandaat terug te geven, zodat we nieuwe verkiezingen kunnen starten", kondigde de vorige regeringsleider aan.

Mitsotakis gaat hier all-in in en gokt erop dat hij de absolute meerderheid die hij gisteravond misliep kan behalen bij nieuwe verkiezingen. Met zijn Nea Dimokratia haalde hij een grote verkiezingsoverwinning, met 40,8 procent en een verbetering ten opzichte van vier jaar geleden. Toch komt Mitsotakis uiteindelijk vijf zetels tekort om alleen te kunnen regeren, zonder coalitiepartner. De 55-jarige speculeert er nu op dat de sterkste partij bij nieuwe verkiezingen 20 extra parlementszetels krijgt vanwege de gewijzigde regels.

De nieuwe verkiezingen zouden al op 25 juni kunnen plaatsvinden. 

De conservatieve Nea Dimokratia had 40,8 procent van de stemmen gekregen. De belangrijkste tegenstander is Syriza, deze partij zakte gisteren met zo'n 11 procentpunt naar 20,1 procent van de stemmen. 

Bijna tien miljoen mensen waren stemgerechtigd. Volgens AFP was de opkomst bij de verkiezingen 60 procent.

Slechts negen procent van de mensen in Groot-Brittannië beschouwt het vertrek van hun land uit de EU als een succes. Dat blijkt uit een onderzoek van opinieonderzoeksinstituut Yougov. Bijna tweederde - 62 procent - ziet Brexit als een mislukking. De rest antwoordde "weet niet" of "geen mening".

Er zijn verschillen in de beoordeling van wat de oorzaak van het mislukken. Terwijl meer dan de helft van de ondervraagden (56 procent) gelooft dat de Brexit vanaf het begin gedoemd was te mislukken, gelooft een derde (33 procent) nog steeds dat de exit uit de EU het potentieel had om succesvol te zijn. Maar dat dit door verschillende regeringen is vergooid.

Terugkijkend gelooft slechts 31 procent van de Britten nu dat de beslissing om het referendum in 2016 te verlaten juist was, terwijl 56 procent gelooft dat het een vergissing was.

De basketballers van de Miami Heat zijn nog maar één zege verwijderd van een plekje in de NBA Finals. De ploeg van coach Erik Spelstra won in Boston al twee keer van de Celtics in de finale van de Eastern Conference, waarna ook in het eigen Kaseya Center gewonnen werd.

Het ging aanvankelijk even gelijk op, maar richting het einde van het eerste kwart nam Miami een voorsprong van bijna tien punten. Die marge bleef even in stand, tot de Heat nog eens gas gaf: een 31-24 tweede kwart zette zoden aan de dijk, maar vooral een 32-17 derde kwart maakte praktisch een einde aan de wedstrijd.

De Celtics kwamen nog wel een beetje op gang, maar het was bij lange na niet genoeg om het nog spannend te maken: 128-102, met Gabe Vincent en zijn 29 punten als topscorer aan de kant van Miami.

Game 4: Dinsdagavond 23 mei, 02.30u (NL); Miami Heat - Boston Celtics

De ijshockeyers van de Vegas Golden Knights staan op een 2-0 voorsprong in de finale van de Western Conference in de Noord-Amerikaanse ijshockeycompetitie NHL. In de T-Mobile Arena werd zondagavond de tweede wedstrijd gespeeld in de serie tussen de thuisploeg en de Dallas Stars.

Na nog geen drie minuten opende Miro Heiskanen de score al voor de Stars, maar halverwege de eerste periode werkte Mark Stone de gelijkmaker binnen. In de tweede periode duurde het ruim negen minuten voor Jason Robertson de bezoekers weer een voorsprong bezorgde en lang leek het daar bij te blijven.

Ruim twee minuten voor het einde ging het echter alsnog fout: Jonathan Marchessault scoorde en trok er een overtime uit, waarin Chandler Stephenson de Golden Knights na een ruime minuut naar de winst en een 2-0 voorsprong schoot.

Game 3: Dinsdagavond 24 mei, 02.00u (NL); Dallas Stars - Vegas Golden Knights

Een 70-jarige man uit Nederland die op pelgrimstocht was naar Santiago de Compostella is onderweg in het plaatsje Sarria in Spanje overleden. De man liep de Camino de Frances en verbleef in een herberg langs de route. De doodsoorzaak is vooralsnog onbekend. 

Sarria is voor velen het startpunt van hun Camino, dagelijks komen er honderden pelgrims langs volgens de Telegraaf. Toen zijn medepelgrims in de gaten kregen dat het foute boel was, werden de hulpdiensten ingeschakeld. De hulp kwam voor de man echter te laat. 

Het Ministerie van Buitenlandse Zaken heeft geen informatie over het drama: "Er is bij ons geen verzoek tot consulaire bijstand van nabestaanden binnengekomen. Dat is ook niet verplicht, maar als het verzoek alsnog wordt gedaan wordt deze bijstand alsnog verleend."

Hoewel de Santiago de Compostella van oorsprong een religieuze grondslag heeft, de route leidt naar het graf van de apostel Jakobus, (de meeste pelgrims dragen dan ook een St. Jakobsschelp mee op hun uitrusting) lopen veel mensen hem tegenwoordig vanwege het cultuurhistorische erfgoed en/of de fysieke uitdaging die de wandeltocht biedt. 

Burgemeester Halsema heeft aan de ministers Yesilgöz-Zegerius (Justitie) en De Jonge (Wonen) gevraagd te kijken naar de mogelijkheid van een vergunningplicht voor de aankoop van vastgoed in Amsterdam. Dit schrijft ze in een brief aan de ministers. Zo meldt AT5. 

Met de vergunningplicht hoopt Halsema criminele investeringen tegen te gaan. "Steden hebben, zoals u bekend, last van ondermijnende criminaliteit. Een deel van het geld dat wordt verdiend met drugshandel of andere criminele activiteiten, wordt geïnvesteerd in vastgoed in onze stad. Dat heeft negatieve gevolgen voor de leefbaarheid en veiligheid in wijken", aldus Halsema.

Met de vergunningplicht kan de gemeente Amsterdam de integriteit en de financiering van de koper toetsen. "Bij een negatieve uitkomst van de toetsing wordt geen vergunning gegeven. Het vastgoed kan dan niet worden gekocht".

"In de praktijk is het nu nauwelijks mogelijk om criminele investeringen in vastgoed tegen te gaan. Achteraf kunnen malafide vastgoedinvesteringen soms worden gesignaleerd, maar dan is het kwaad al geschied en vaak onmogelijk om daar nog tegen op te treden." Daarom vraagt Halsema de ministers of een vergunningplicht voor het kopen van vastgoed in bepaalde buurten, wijken of straten mogelijk is binnen de bestaande wet- en regelgeving.

In de brief vraagt Halsema ook dat als de vergunningsplicht er niet kan komen, de ministers dan "bereid zijn zich in te zetten om deze wettelijke grondslag ten spoedigste mogelijk te maken". 

De rechtbank veroordeelt een 47-jarige man uit Rheden voor grooming. Hij benaderde via internet een 15-jarige jongen, met als doel het maken van een seksafspraak. Hij krijgt een voorwaardelijke gevangenisstraf van 3 weken. Daarbij moet hij een taakstraf van 100 uren uitvoeren.

De man stuurde in november 2020 via de online chatroom Bullchat seksueel getinte berichten naar een persoon die zich als 15-jarige jongen voordeed. Dat deze persoon in werkelijkheid een zogenoemde 'pedojager' was, wist de man op dat moment niet. De man stuurde een foto van zijn geslachtsdeel naar de jongen. Verder stelde hij een plek en tijdstip voor om af te spreken en kwam hij ook op die afspraak opdagen. Tijdens de zitting verklaarde de man dat hij geen seks met de jongen wilde. Hij dacht dat hij de jongen kende en wilde hem waarschuwen. Dat scenario vindt de rechtbank onwaarschijnlijk. 

Seksafspraak
De rechtbank neemt het de man kwalijk dat hij met een minderjarige jongen had willen afspreken om seksuele handelingen bij elkaar te verrichten. Hij liet zich daarbij leiden door zijn seksuele fantasieën en stond niet stil bij de gevolgen voor de minderjarige. Dat deze 15-jarige jongen in werkelijkheid een 'pedojager' bleek te zijn en niet van plan was daadwerkelijk seksuele handelingen met de man te verrichten, doet daar niet aan af.

Strafbepaling
Alles afwegende vindt de rechtbank de eis van de officier van justitie passend. De rechtbank neemt de eis over. Aan het voorwaardelijke deel van de straf zit een proeftijd van 3 jaar. 

Een felgroene meteoor verlichtte zaterdagavond de Australische lucht. De beelden, die gemaakt zijn op de luchthaven van Cairns, tonen de lucht boven Noord-Queensland terwijl er een meteoor de atmosfeer binnendrong.

Rusland heeft de geplande levering van F-16 straaljagers aan Oekraïne als nutteloos benoemd voor het verloop van de oorlog. De plannen van het Westen en de training van Oekraïense piloten op de F-16 helpen niet om de gewenste resultaten tegen Rusland te bereiken, zei de Russische onderminister van Buitenlandse Zaken Sergei Ryabkov, volgens het Moskouse persbureau Interfax.

"Al deze inspanningen zijn volkomen nutteloos. Onze capaciteiten zijn zodanig dat alle doelstellingen van de militaire speciale operatie zeker zullen worden bereikt." Rusland noemt de oorlog die zo'n 15 maanden geleden begon officieel een militaire speciale operatie. Ryabkov benadrukte dat pogingen van het 'Westen' om onder leiding van de Verenigde Staten aanvallen uit te voeren op de Russische veiligheid niet succesvol waren geweest. Het is voor Rusland duidelijk dat alle soorten wapens waarover op welke manier dan ook wordt gesproken, vroeg of laat ook in Oekraïne terecht zullen komen. Ryabkov zei verder dat Rusland een aanval op de Krim met behulp van door de VS geleverde wapens niet zou tolereren. 

Josep Borrell, hoofd van het buitenlands beleid van de EU, is ingenomen met de verandering van gedachten van de VS over straaljagers voor Oekraïne. Borrell noemde het "een goed teken" dat de G7-top in Japan in het weekend de weg vrijmaakte voor "het uitrusten van Oekraïne met de nodige jets", zoals hij zei voor een bijeenkomst van EU-ministers van Buitenlandse Zaken in Brussel.

"Ik hoop dat we Oekraïne binnenkort van dergelijke wapens kunnen voorzien", zei Borrell. De Verenigde Staten hadden eerder aangekondigd om voor het eerst bereid te zijn Oekraïense piloten op te leiden. Dit zou ook moeten worden gezien als toestemming voor het leveren van in de VS gemaakte F-16-jets. Een levering van westerse straaljagers aan Kyiv wordt niet langer uitgesloten. 

De EU heeft Facebook-moederbedrijf Meta een recordboete opgelegd voor het doorsturen van gebruikersgegevens naar de Verenigde Staten. Ook wordt Meta gevraagd de gegevensoverdracht te stoppen. 

De Ierse commissie voor gegevensbescherming die verantwoordelijk is voor het bedrijf (Data Protection Commission, DPC) heeft naar eigen zeggen een recordboete van 1,2 miljard euro opgelegd aan het Facebook-moederbedrijf Meta - gerechtvaardigd door een schending van de Europese Algemene Verordening Gegevensbescherming (AVG).

Achtergrond is het al jaren lopende dispuut over de overdracht van data van Facebook-gebruikers van de EU naar servers in de VS. De DPC heeft Meta nu vijf maanden de tijd gegeven om de gegevensoverdracht naar de Verenigde Staten stop te zetten.

De aanleiding was een klacht van de Oostenrijkse advocaat voor gegevensbescherming Max Schrems. Er zijn zorgen dat Amerikaanse geheime diensten toegang zouden kunnen krijgen tot de informatie van Europese gebruikers. Schrems diende destijds een klacht in tegen Facebook. Het huidige besluit heeft alleen betrekking op dit sociale netwerk, niet op andere diensten van de Metagroep - zoals Instagram of WhatsApp.

De zorgen ontstonden in de nasleep van de NSA-onthullingen door de Amerikaanse klokkenluider Edward Snowden tien jaar geleden. In 2020 heeft het Europese Hof van Justitie een overeenkomst tussen de EU en de VS inzake gegevensoverdracht ongeldig verklaard. In maart is een nieuwe raamovereenkomst gesloten, maar deze is nog niet van kracht. Meta had in de loop van het dispuut aangegeven dat de maatregelen er uiteindelijk toe zouden kunnen leiden dat de Facebook-diensten in Europa moeten worden stopgezet.

Na het besluit van de Ierse autoriteiten kondigde Meta aan in beroep te gaan. Het was een "ongerechtvaardigde en onnodige straf", aldus het bedrijf. Voor gebruikers in Europa verandert er voorlopig niets.Volgens het besluit moet Meta ook elke verdere overdracht van Europese persoonsgegevens naar de Verenigde Staten stopzetten, aangezien het bedrijf onderworpen blijft aan Amerikaanse toezichtswetten.

De Ierse gegevensbeschermingsautoriteit DPC weigerde jarenlang actie te ondernemen tegen Facebook. Uiteindelijk heeft de European Data Protection Board (EDPB) de DPC verplicht een boete op te leggen aan het sociale netwerk. De DPC had Meta in januari al een boete van € 390 miljoen opgelegd omdat ze Facebook- en Instagram-gebruikers dwong toestemming te geven voor gepersonaliseerde advertenties.

Sinds de inwerkingtreding van de Algemene Verordening Gegevensbescherming vijf jaar geleden zijn er tot nu toe boetes opgelegd van vier miljard euro met de nieuwe boete voor Meta. Het moederbedrijf Meta is nu zes keer vertegenwoordigd in de lijst van de tien hoogste boetes, de boetes lopen op tot 2,5 miljard euro. 

Volgens Palestijnse bronnen zijn bij een Israëlische militaire operatie in Nablus op de bezette Westelijke Jordaanoever zeker drie mensen om het leven gekomen.

Het Palestijnse ministerie van Volksgezondheid zei dat zes andere mensen bij de operatie gewond raakten, van wie één ernstig. De doden zijn mannen van 24, 30 en 32 jaar. Het Israëlische leger gaf aanvankelijk geen commentaar op het incident. Volgens berichten in de media was er een schotenwisseling.

De veiligheidssituatie in Israël en de Palestijnse gebieden is al lange tijd uiterst gespannen. Steeds weer zijn er botsingen tussen Palestijnen en het Israëlische leger op de Westelijke Jordaanoever. Het leger voert daar meer invallen uit sinds een jaar na een reeks aanvallen door Palestijnen op Israëli's. 

In 2022 ontving het Team Bedreigde Politici van de politie-eenheid Den Haag 1.125 meldingen van bedreiging. Dat is bijna twee keer zoveel als het jaar daarvoor (588 meldingen). Het aantal bedreigingen dat als strafbaar werd beoordeeld, steeg nog sterker: van 373 in 2021 naar 889 in 2022. De toename hangt vooral samen met veel nieuwe meldingen van bedreiging door Geert Wilders. 

Met zo’n 600 van de bedreigingen van Wilders kon niets worden gedaan, omdat die afkomstig zijn uit (vooral) Pakistan. Nederland heeft geen verdrag met dat land om verdere opsporing op touw te zetten. Opvallend is verder dat het OM een 11-jarige bedreiger op het spoor kwam, met zijn familie zijn gesprekken gestart.

Het bedreigen van politici is een hardnekkig probleem. Bij de politie-eenheid Den Haag is er een speciaal Team Bedreigde Politici dat zich samen met het OM buigt over alle meldingen van bedreiging aan het adres van landelijke politici uit het zogeheten ‘rijksdomein’. De eerste stap is om te beoordelen of het in de melding om een mogelijk strafbare bedreiging gaat. Vorig jaar was dat 889 keer het geval.

Vervolgens doen politie en OM onderzoek naar de strafbare bedreigingen. Dat leidde er in 37 gevallen toe dat personen werden gedagvaard om zich voor de strafrechter te verantwoorden. De strafrechter legde onder meer celstraffen op tot vijf maanden en taakstraffen tot 120 uur.

Social media
In 127 gevallen loopt het onderzoek nog. Veel bedreigingen worden onder pseudoniem gedaan via social media, met name via twitter en instagram. Welke persoon aan een social-media-account is gekoppeld, is vaak alleen te achterhalen via de social-media-bedrijven. Die werken soms wel, maar soms ook niet mee. Sowieso is daar tijd mee gemoeid.

Daarna moet geverifieerd worden of die persoon ook daadwerkelijk de gebruiker is van dat account en of die ook het bedreigende bericht heeft verzonden. De verificatie bestaat onder meer uit het verhoren van de verdachte. Dat is erg gecompliceerd wanneer de verdachte zich bijvoorbeeld bevindt in een land waarmee Nederland geen rechtshulpverdrag heeft. Helaas is dat vaak het geval.

Rechtshulp
Rechtshulpverdragen sluiten landen af op basis van wederkerigheid. In de praktijk betekent dit dat rechtshulpverdragen alleen gesloten worden tussen landen met vergelijkbare rechtssystemen. Zonder rechtshulpverdrag is de kans heel gering dat de plaatselijke autoriteiten binnen een aanvaardbare termijn meewerken aan rechtshulpverzoeken uit Nederland.

Bijna 600 van de 889 strafbare bedreigingen kwamen uit landen waarmee Nederland geen rechtshulpverdrag heeft. Wanneer cruciale rechtshulp bij identificatie en verdachtenverhoor niet mogelijk is, heeft verder onderzoek geen zin. Het onderzoek wordt dan beëindigd en deze zaken worden ‘opgelegd’. Dat houdt in dat door het ontbreken van verdere opsporingsmogelijkheden de zaken stil liggen. Een andere reden om een zaak op te leggen is dat, ondanks al het mogelijke onderzoek door de politie, het onderzoek niet heeft geleid tot een verdachte. In totaal zijn 712 zaken opgelegd.

Strafrechter
Het totale aantal politici dat bedreigd wordt, is vergelijkbaar met voorgaande jaren. De stijging van het aantal meldingen komt doordat er veel mogelijk strafbare bedreigingen worden gedaan tegen één Tweede Kamerlid. Het capaciteitsbeslag daarvan was zo groot dat het Team Bedreigde Politici per zaak minder tijd had voor onderzoek en ook minder zaken gereed kon maken voor zitting. In 2022 werden 37 verdachten voor de strafrechter gedaagd tegen 79 in het jaar daarvoor. De verwachting is dat de 127 zaken die nog in onderzoek zijn, zullen leiden tot nieuwe dagvaardingen en zittingen voor de strafrechter. De zwaarste straf die is opgelegd, was die aan ‘fakkeldrager’ Max van den B., die vorig jaar met een brandende fakkel opdook bij de woning van minister Sigrid Kaag (Financiën, D66). 

Verder deed het OM vorig jaar zeven zaken zelf af via een OM-strafbeschikking of OM-zitting. Vier zaken werden overgedragen aan buitenlanden waarmee Nederland wel een rechtshulpverdrag heeft. Bureau Halt deed één zaak met een minderjarige af. En het OM seponeerde één zaak wegens gebrek aan bewijs.

Goede morgen!

De code geel van gister viel me behoorlijk mee, een stevig buitje en dat was het. Maar ik zeg er ook bij dat als er geen code geel was geweest en er zou iemand iets overkomen door de weersomstandigheden, dat het dan ook niet goed is. Ook was het drukkend warm. Dat gaat het oosten vandaag wederom krijgen. De dag begint vandaag met lokaal dichte mist waar jawel, code geel voor staat in de provincies Noord-Brabant en Gelderland tot 9 uur vanochtend. 

In het uiterste noorden en in het oosten kan nog een bui vallen, mogelijk met onweer. Elders is het droog. De temperatuur loopt flink uiteen: aan de kust wordt het 16 graden, in het oosten kan het nog met 24 graden drukkend warm worden. Vanavond is het overal droog maar neemt de bewoking toe bij een matige noordwesten wind. Aan de kust is deze vrij krachtig tot krachtig. 

In de nacht naar dinsdag is het droog en zijn er minimumtemperaturen van 11 graden, er is weinig wind. Vanaf morgen krijgen we te maken met een koeler, maar droog weertype. Richting het weekend loopt de temperatuur weer op.

Tot morgen!

De molen in natuurgebied De Reef in Zaandam (Foto: Jippie)

Jouw foto of filmpje bij het weerbericht? Deze is te mailen via weer@fok.nl of up te loaden via ons fotoforum. Vermeld bij de foto waar deze ongeveer is gemaakt.

Meepraten over het weer? Dat kan op ons weerforum waar de atmosfeer op ontploffen staat:
WKN - De atmosfeer staat op ontploffen.
Of uiteraard in de reacties onder het weerbericht.

Op de Indianapolis Motor Speedway zijn zondagavond de kwalificaties afgerond voor de 107e editie van de Indianapolis 500, de zesde race van het seizoen in de IndyCar Series. Rinus van Kalmthout was de Nederlandse troef, die in zijn eerdere drie jaren als vierde, derde en derde startte.

In de reguliere kwalificatie had Van Kalmthout zich als vierde van de 34 coureurs geplaatst voor de top-12, die zondagavond werd verreden. Daarin ging het nog weer een tandje beter voor de Nederlander, die over vier ronden gemiddeld tot een snelheid van 233,801 mijl per uur kwam (376,266 km/h) en daarmee de derde plek liet noteren.

De top-6 mocht in actie komen in de Fast Six, waarin de poleposition en de opstelling van de eerste twee startrijen werd bepaald. Van Kalmthout zette een dijk van een run neer en kwam met 234,211 mijl per uur (376,926 km/h) welgeteld vier duizendsten van een seconde tekort om Alex Palou te verslaan. Felix Rosenqvist was op zijn beurt zeven honderdsten langzamer dan de Nederlander, die zo als tweede eindigde en komende zondag voor het derde jaar op rij vanaf de eerste startrij mag vertrekken, tussen Palou en Rosenqvist.

De Inspectie Leefomgeving en Transport (ILT) gaat drones inzetten om te controleren of vrachtwagenchauffeurs zich wel aan de Europees verplichte wekelijkse aaneengesloten rusttijd van 45 uur houden, en deze tijd niet in hun cabine doorbrengen.

ILT maakte al eerder gebruik van drones bij controles in de scheepvaart. Dit op het vastsjorren van zeecontainers en het controleren (zwavelinspectie)van de samenstelling van de rookpluim van schepen. Het project toonde aan dat deze dronemetingen potentie hebben voor risicogericht toezicht.

Onjuist sjorren (vastmaken) kan ertoe leiden dat lading op schepen verschuift of omvalt tijdens het transport, dit kan schade opleveren aan de mens en het milieu.👉 https://t.co/jpdKakt4ln

— Inspectie Leefomgeving en Transport (@InspectieLenT) May 19, 2023

In april waren de prijzen van bestaande koopwoningen gemiddeld 4,4 procent lager dan in april 2022. Een maand eerder was de daling 2,3 procent ten opzichte van dezelfde maand vorig jaar.

Dit blijkt uit onderzoek naar de prijsontwikkeling van bestaande particuliere koopwoningen in Nederland van het CBS en het Kadaster.

Prijzen koopwoningen dalen verder in april
Ten opzichte van maart is de prijsindex bestaande koopwoningen in april met 1,1 procent gedaald. De prijzen van bestaande koopwoningen bereikten in juni 2013 een dieptepunt. Vervolgens was er sprake van een stijgende trend, tot augustus 2022. Sindsdien is de prijsindex vrijwel onafgebroken gedaald. Vergeleken met het dal in juni 2013 waren de prijzen in april ruim 87 procent hoger. De gemiddelde transactieprijs van een woning was in april 401 374 euro.

Minder transacties bestaande koopwoningen in april
Het Kadaster maakte bekend dat het in april 12 816 woningtransacties registreerde. Dat is bijna 20 procent minder dan een jaar eerder. In de eerste vier maanden zijn 53 253 woningen verkocht, ruim 11 procent minder dan in dezelfde periode van 2022.