Risico op zwangerschap vaak onderschat door vrouwen die voor abortus kiezen
41% van de vrouwen die voor abortus kiest gebruikte geen methode om zwangerschap te voorkomen. De meest genoemde reden hiervoor was dat ze de kans om zwanger te worden klein achten (44%). Ook het niet willen gebruiken van hormonen (42%) en last van bijwerkingen van anticonceptie (30%) worden vaak genoemd. Dit blijkt uit nieuw onderzoek van Rutgers, naar het anticonceptiegebruik van vrouwen voorafgaand aan het afbreken van een zwangerschap.
Iets meer dan een kwart (27%) van de vrouwen die geen methode gebruikte dacht dat er geen kans op zwangerschap was. Daarnaast had bijna een kwart van deze vrouwen niet nagedacht over de kans op een zwangerschap (22%). De risico-inschatting vond bij deze vrouwen dus niet plaats of kwam niet overeen met het daadwerkelijke risico op een onbedoelde zwangerschap.
Tekort aan juiste kennis en informatie
Renee Finkenflügel, onderzoeker bij Rutgers: “Kennis is essentieel als je een onbedoelde zwangerschap wil voorkomen. Zowel over de verschillende methoden en hun voor- en nadelen, als over vruchtbaarheid en je cyclus. Die kennis schiet tekort, maar kan ook negatief beïnvloed worden door onjuiste informatie via sociale media, vrienden en familie.”
Rutgers pleit voor het tegengaan van online misinformatie, zo ook over anticonceptie, onder andere door dit onderdeel te maken van de landelijke aanpak ‘Onbedoelde en ongewenste zwangerschap’ van het ministerie van Volksgezondheid. Daarnaast is het belangrijk dat er ingezet blijft worden op het verstrekken van goede, volledige en betrouwbare informatie over alle beschikbare methoden en vruchtbaarheid. Zodat vrouwen en mannen goede kennis hebben om een onbedoelde zwangerschap te voorkomen en zo zonder zorgen van relaties en seksualiteit kunnen genieten.
Geen enkele methode is waterdicht
Bij 3 op de 4 vrouwen die wel een methode gebruikte ging er iets mis met de methode of werd de methode verkeerd gebruikt. 32 procent van de vrouwen die een methode gebruikte voorafgaand aan abortus, hield de vruchtbare dagen bij. Meer dan de helft van deze vrouwen gaf zelf aan het aantal vruchtbare dagen te laag in te hebben geschat. Een even grote groep gebruikte een condoom als anticonceptiemethode voorafgaand aan een zwangerschapsafbreking (32%). Daarna volgde de morning-afterpil met 22%, daaruit blijkt dat er dus ook een groep vrouwen was die zich wel bewust was van het risico, daar maatregelen op nam en alsnog onbedoeld zwanger raakte.
Aantal zwangerschapsafbrekingen in Nederland
In 2022 en 2023 was een stijging te zien in het aantal abortussen in Nederland, blijkt uit de jaarrapportage van de Inspectie Gezondheid en Jeugd. Het vandaag gepubliceerde onderzoek van Rutgers is niet geschikt om deze stijging te verklaren. Wel biedt het voor het eerst sinds 2015 inzicht in welke methoden gebruikt worden door vrouwen die voor een abortus kiezen.
Over het onderzoek
Dit onderzoek is opgezet in samenwerking met het Nederlands Genootschap van Abortusartsen (NGvA). Deze studie heeft het anticonceptiegebruik in kaart gebracht van vrouwen die van halverwege april tot en met eind juli 2024 een Nederlandse abortuskliniek bezochten. Vrouwen van 16 jaar en ouder die in Nederland wonen, werden bij de deelnemende abortusklinieken uitgenodigd om een vragenlijst in te vullen. Er zijn 422 vragenlijsten volledig ingevuld.
