'Israël uit bedrijvenforum houden'

In het op te richten Nederlands-Israëlisch samenwerkingsforum moet geen ruimte zijn voor bedrijven uit Israëlische nederzettingen. Als Nederland geen maatregelen neemt om die uit te sluiten, komt dat mogelijk neer op het ondersteunen van illegale nederzettingen en is Nederland volkenrechtelijk aansprakelijk, waarschuwen dertien Nederlandse hoogleraren internationaal recht, onder wie Liesbeth Zegveld, woensdag in een brief aan minister van Buitenlandse Zaken Frans Timmermans (PvdA).

De minister kondigde eerder bij een debat waar het nieuwe samenwerkingsverband ter sprake kwam al aan dat hij Nederlandse bedrijven blijft ontraden economische relaties met bedrijven in Israëlische nederzettingen aan te gaan. Hij stelde daarbij dat Nederland zich alleen kan richten op Nederlandse bedrijven, en geen Israëlische. Maar volgens de hoogleraren houdt de Nederlandse verantwoordelijkheid daar niet op.

"Het staat buiten kijf dat het Israëlische nederzettingenbeleid een continue schending van ook voor Nederland geldend internationaal recht vormt", schrijven de hoogleraren. Mede door een uitspraak van het Internationaal Gerechtshof in Den Haag in 2004 is Nederland volgens hen volkenrechtelijk verplicht om bij te dragen aan het Palestijnse recht op zelfbeschikking. Dat betekent dus dat Nederland de Israëlische nederzettingen op geen enkele manier mag ondersteunen. Die nederzettingen zouden namelijk een bedreiging voor het Palestijnse recht op zelfbeschikking zijn.

De hoogleraren wijzen erop dat het Nederland was dat de banden aanhaalde en dat daar het samenwerkingsforum uit is voortgekomen. Omdat de regering het forum ondersteunt, is het er ook verantwoordelijk voor. Als bedrijven in illegale nederzettingen dus profiteren van het forum, zou dat tot volkenrechtelijke aansprakelijkheid van Nederland kunnen leiden.

"Zover mag het niet komen", schrijven de hoogleraren. "Ook omdat Nederland een voorbeeldfunctie vervult op internationaalrechtelijk gebied en haar reputatie heeft hoog te houden met Den Haag als internationale hoofdstad van recht en vrede." Voor de lancering van het forum zou de regering daarom formeel kenbaar moeten maken dat 'het territoriaal bereik van dit forum zich niet zal uitstrekken tot de bezette Palestijnse gebieden en daarin gelegen Israëlische nederzettingen'.