'Excuses aan De Roy van Zuydewijn'

De SP vindt dat premier Mark Rutte (VVD) excuses moet aanbieden aan Edwin de Roy van Zuydewijn. Dat zei SP-Kamerlid Ronald van Raak woensdag tijdens het debat met Rutte over de begroting van het Koninklijk Huis. Regeringspartij PvdA eist nadere uitleg van de premier.

Van Raak wees erop dat het meer dan tien jaar heeft geduurd voordat duidelijk is geworden dat prins Bernard heeft gevraagd om onderzoek te doen naar De Roy van Zuydewijn. "Ik vind dat excuses op zijn plek zijn. Is de premier bereid om die excuses te geven?", vroeg Van Raak.

Ook de PvdA hekelde de gang van zaken. "Het is opmerkelijk dat het toen niet naar boven is gekomen", zei Jeroen Recourt. Hij eiste een toelichting van Rutte. Dat het tien jaar heeft geduurd 'verdient zeker niet de schoonheidsprijs', aldus de sociaaldemocraat.

Alexander Pechtold (D66) vindt dat Rutte in gesprek moet gaan met De Roy van Zuydewijn om de kwestie 'persoonlijk tot een goed eind te brengen'. Die is 'op een manier in zijn privacy benaderd waar vraagtekens bij te stellen zijn', zei Pechtold. "Dat moet toch een vervolg krijgen."

Pechtold wil verder dat de premier een 'compleet feitenrelaas' naar de Kamer stuurt. Ook wilde hij weten of Rutte bereid is om de commissie die toezicht houdt op de geheime diensten, de CTIVD, onderzoek te laten doen naar de rechtmatigheid van het handelen van de diensten in deze kwestie.

De onthulling dat prins Bernard vroeg om het onderzoek heeft ervoor gezorgd dat de deksel voor een deel van de doofpot is, zei van Raak verder. "Ik denk dat het voor De Roy van Zuydewijn een opluchting is geweest." Rutte schreef dinsdagavond dat Bernard de Dienst Koninklijke en Diplomatieke Beveiliging (DKDB) in november 2000 heeft gevraagd onderzoek te doen naar De Roy van Zuydewijn, toen de aanstaande verloofde van prinses Margarita.

De brief blijkt aanleiding voor meer vragen. De prins was kennelijk in staat om een onderzoek naar De Roy van Zuydewijn te laten instellen zonder medeweten van de regering. "Ik vind dat een springend punt", zei Van Raak. "Wie stuurt in Nederland de geheime diensten aan? Is dat altijd de regering of zijn er derden in Nederland die dat ook kunnen doen? Ik zou dat zeer onwenselijk vinden en in strijd met de rechtsstaat."

Ook Recourt sneed dit punt aan. Burgers in Nederland bepalen niet waar de politie en de geheime diensten onderzoek naar doen, zei hij. "Ook niet als het burgers van koninklijke huize zijn."

De Roy van Zuydewijn volgt het debat vanaf de publieke tribune. De kwestie vormt geen aanleiding tot vragen voor regeringspartij VVD. Brigitte van der Burg maakte er geen woorden aan vuil. Ook het CDA deed er bij monde van Madeleine van Toorenburg het zwijgen toe. De PVV nam überhaupt niet deel aan het debat.