Medeonderzoeker Stapel berispt om vleesonderzoek
Onderzoeker Roos Vonk is berispt omdat ze onzorgvuldig heeft gehandeld in een onderzoek dat ze met 'fraudeprofessor' Diederik Stapel deed naar de effecten van vlees. Dat meldt dinsdag de Radboud Universiteit Nijmegen, waar Vonk aan is verbonden.
Vonk bracht op haar weblog aan het licht dat Stapel de gegevens zelf had bedacht. In het in de media breed uitgemeten onderzoek werd geconcludeerd dat vleeseters egoïstischer en minder sociaal zijn dan mensen die geen vlees eten. Later bleek dat Stapel jarenlang onderzoeksdata heeft bedacht. Hij heeft zijn doctorstitel inmiddels ingeleverd.
De universiteit benadrukt dat Vonk zich niet schuldig heeft gemaakt aan fraude. Wel is ze medeverantwoordelijk voor het onderzoek omdat ze als mede-onderzoeker en woordvoerder naar buiten is getreden. Ze had volgens de universiteit geen conclusies moeten verbinden aan gegevens die ze niet zelf had verzameld of gecontroleerd.
Vonk treedt regelmatig op in het debat over de bio-industrie. Daarom had ze volgens de universiteit extra kritisch moeten zijn op haar werkwijze. Door het onderzoek naar buiten te brengen heeft ze volgens rector magnificus Bas Kortmann de wetenschap, de sociale psychologie en de universiteit in diskrediet gebracht.
"De samenleving moet kunnen vertrouwen op de zorgvuldigheid van wetenschappers", stelt Kortmann. Ook zou Vonk als hoogleraar een voorbeeld moeten geven aan studenten en jonge onderzoekers. Met de wetenschapsredactie van de universiteit is ook gesproken. Die had niet moeten meewerken aan het persbericht dat naar aanleiding van het onderzoek naar buiten werd gestuurd. "De zorgvuldigheid is onvoldoende in het oog gehouden."
Vonk laat in een reactie weten het eens te zijn met de conclusie dat het onprofessioneel en onzorgvuldig was de resultaten al zo snel via een persbericht naar buiten te brengen. De uitkomsten leken volgens haar heel duidelijk en zouden in lijn zijn geweest met wat werd verwacht op basis van eerder, buitenlands onderzoek.
"In mijn enthousiasme hierover en mijn vertrouwen op een gerenommeerde collega heb ik geen seconde getwijfeld aan de betrouwbaarheid, en me laten verleiden tot het naar buiten brengen van voorbarige conclusies." Wel zegt Vonk 'moeite' te hebben met sommige conclusies. "Maar verder gekissebis daarover is niet productief."
Het was volgens de hoogleraar een 'harde les'. "Maar dat is soms nodig om tot ontwikkeling en zelfverbetering komen. Ik wil me nu weer richten op de toekomst en op de inhoud van ons vak, en op constructieve bijdragen aan de wetenschap."
