Uitspraak in zaak Wilders

De Amsterdamse rechtbank doet donderdag om 09.00 uur uitspraak in de rechtszaak tegen PVV-leider Geert Wilders. Zowel het Openbaar Ministerie als Wilders' advocaat Bram Moszkowicz heeft om vrijspraak gevraagd, maar de rechters hebben de vrijheid Wilders toch te veroordelen.

Wilders staat terecht wegens aanzetten tot haat en discriminatie en belediging van moslims. Aanleiding voor de zaak waren tientallen aangiften tegen Wilders vanwege uitspraken die hij in interviews en ingezonden stukken heeft gedaan.

Het OM kwam in juni 2008 tot de conclusie dat Wilders niet hoefde te worden vervolgd. Zeven maanden later, in januari 2009, bleek het Amsterdamse gerechtshof daar anders over te denken. Het hof gaf het OM opdracht Wilders alsnog te vervolgen.

Het proces zelf begon in oktober vorig jaar en verliep turbulent. Moszkowicz eiste vrijwel meteen dat de rechters werden vervangen, omdat ze de schijn van partijdigheid zouden hebben gewekt. Deze eis werd afgewezen. Enkele weken later eiste Moszkowicz opnieuw, en ditmaal met succes, dat de rechters werden vervangen.

Toen het proces in januari van dit jaar met nieuwe rechters opnieuw begon, ging het eerst dagenlang over een etentje in mei vorig jaar, waarbij zowel raadsheer Tom Schalken als arabist Hans Jansen aanwezig was. Schalken was lid van het hof dat de vervolging van Wilders had bevolen, Jansen trad in het proces op als getuige-deskundige.

Tijdens het diner zou Schalken hebben geprobeerd Jansen te beïnvloeden. Dat maakte het proces tegen Wilders oneerlijk, stelde Moszkowicz. De rechtbank wees dit bezwaar uiteindelijk af, na in april een nieuw wrakingsverzoek van Moszkowicz te hebben overleefd.

Reuring in de rechtszaal werd verder veroorzaakt door enkele van de benadeelde partijen, de mensen en organisaties die zeggen schade te hebben geleden. De rechters snoerden hun herhaaldelijk de mond, bijvoorbeeld toen de fundamentalistische advocaat Mohammed Enait Wilders uitmaakte voor 'kleine Hitler'.

Tijdens het proces bleek dat het OM niet van gedachten was veranderd. De officieren van justitie hielden een uitgebreid betoog, dat uitmondde in een verzoek om vrijspraak. Wilders is volgens het OM niet strafbaar omdat hij zijn uitspraken heeft gedaan in het kader van een maatschappelijk debat en omdat hij zich niet richtte tegen moslims, maar tegen de islam.

Moszkowicz sloot zich geheel aan bij het betoog van de twee officieren. Wilders zelf, die bij elke zitting aanwezig was maar vrijwel nooit iets zei, deed begin deze maand op de laatste zittingsdag ook een beroep op de rechtbank om hem vrij te spreken. Hij zei dat de vrijheid van meningsuiting op het spel staat. "Spreek mij vrij en kies voor vrijheid", richtte hij zich tot de rechtbank.

Als de rechtbank Wilders inderdaad vrijspreekt, is het proces naar alle waarschijnlijkheid ten einde. Omdat dat naar de zin van zowel justitie als verdediging is, ligt een hoger beroep in dat geval niet voor de hand.