Oude schoenen
“Gooi nooit oude schoenen weg voordat je nieuwe hebt.” We hebben allemaal wel een oma of een oude wijze tante die dat soort ouderwetse zinnetjes zo nu en dan nog eens zegt. Hun gelijk is dezer dagen wel aangetoond. Dat hebben heel wat Fokkertjes aan den lijve ondervonden.
Het kwam al aan de orde toen de strippenkaart definitief werd afgeschaft. Sindsdien is meermalen duidelijk geworden dat allerlei kinderziekten en andere ongemakken aan het chipkaartsysteem nog niet waren opgelost, en dat dat voorlopig ook niet zal gebeuren. En om volstrekt onduidelijke redenen moeten de houders van een studentenkaart opeens hun privacy opgeven, en door in- en uitchecken aan de NS en andere vervoerders kenbaar maken, waar ze reizen.
Maar de onfortuinlijke gang van zaken rond de Fyra naar Brussel bewijst pas écht dat onze oude oma’s en tantes gelijk hebben.
De door AnsaldoBreda gebouwde V250-trein is best een mooi ding. Ik ben een keer mee geweest als gast van NS Hispeed -waarvoor nog mijn hartelijke dank- en hij reed prima. Maar hij zit ook volgepakt met nog niet langdurig geteste techniek en constructies die ook nog maar even moeten laten zien, dat ze tegen een stootje kunnen. Toch is op 9 december de Fyra-dienst van Amsterdam naar Brussel met deze treinen gestart. Een dapper en terecht besluit. Op zeker moment moet je gewoon aan de gang. Want zonder vernieuwende initiatieven bewogen wij ons nu nog steeds uitsluitend voort met paard en wagen, hadden we nog steeds nauwelijks medische kennis en waren elektrisch licht en stromend drinkwater iets onbestaanbaars.
Maar er is wel wat heel belangrijks misgegaan, bij de start van die nieuwe Fyra’s. Het goede alternatief, de Beneluxtrein, werd alvast afgeschaft. Dus was er geen serieuze reserve voor het geval dat de nieuwe Fyra-treinen het onverhoopt toch zouden begeven. En zo’n Fyra-trein is nu eenmaal een erg ingewikkeld stukje techniek. Werd vroeger bij akelig winterweer wat extra’s van een trein verwacht? Dan gooide de stoker een paar extra scheppen kolen op het vuur en deed de machinist een extra rondje met de smeeroliekan. En dan kwam het wel goed. Dat is bij de Fyra wel anders. Die bleek niet bestand tegen vastgekoekte sneeuw en begon van de weeromstuit onderdelen te verliezen, met een door de Belgische veiligheidsinstantie begrijpelijkerwijze afgekondigd rijverbod tot gevolg.
Het onterechte en schier onbegrensde vertrouwen van de mens in de moderne techniek is dus niet altijd terecht. De Fyra staat aan de kant, het alternatief -de Beneluxtrein- is niet zomaar weer in te zetten omdat de capaciteit op het spoor is vergeven en de locomotieven aan een ander zijn verhuurd. Iedereen zit nu dus met de handen in het haar: de vervoermaatschappij die zijn klanten hoe dan ook op hun plaats van bestemming wil krijgen, de conducteurs die zich uit wanhoop en schaamte bijna niet meer durven te vertonen en de reizigers die geen idee hebben, of en wanneer ze ter bestemde plaatse zullen aankomen.
Maar alleen mopperen over wat er nu mis is gegaan, dat voegt weinig toe. Ligt ook niet in mijn aard. We moeten dingen leren. Daarom is het goed, dat de directie van de NS-holding desnoods de onderste steen boven zal halen bij dochteronderneming Hispeed om te zien hoe het nu allemaal zover heeft kunnen komen. Om lessen uit te trekken.
Maar ik wil alvast de hele OV-sector iets op het hart drukken, met de hartelijke groeten van mijn lieve wijze oma. Gooi nooit oude schoenen weg voordat je nieuwe hebt.