Gestoord!

Gaslek bij de Amstelveenseweg in Amsterdam, gisteren. Nee, dat is niet de schuld van de NS. En ook niet van ProRail. Dat het treinverkeer op last van de politie werd stilgelegd, dat valt de NS en ProRail ook niet te verwijten. Maar wat mij behoorlijk dwars zit: tussen station Amsterdam Zuid en Schiphol kunnen dus geen treinen rijden, maar de treindienst werd uitgedund tussen Leiden en Lelystad. Dan is er toch echt wat vreemds aan de hand.

Aan de NS is om tekst en uitleg gevraagd. Over hoe het kon, dat er zo ogenschijnlijk gemakkelijk heel veel treinen vervallen, ook in regio's die mijlenver van de storing in kwestie zijn verwijderd. Over dat dat een zorgwekkende trend is. De NS was niet in staat om binnen een redelijke tijd te reageren met meer dan de bewering, dat dat grootscheeps laten vervallen van treinen "geen trend is".

Maar dat laten uitvallen van treinen in heel andere gebieden dan waar er storing is, is wél een trend. Een poosje geleden. Stremming van het spoor bij Delft, met als gevolg dat er minder treinen reden tussen Rotterdam en Hoek van Holland en tussen Rotterdam en Gouda. Dat gelóóf je toch niet? En een dag of wat later was er een seinstoring. Rond het middaguur, tussen Utrecht en Woerden. Een klein uurtje later was het opgelost, en waren alle sporen, seinen en wissels weer voor 100% beschikbaar. Tot 9 uur 's avonds reden er minder treinen tussen Utrecht en Rotterdam. Dat kun je treinpassagiers niet aandoen. Echt niet.

En in al die gevallen heeft de NS nagelaten, de treinen die wél reden, te voorzien van extra rijtuigen, zodat de passagiers niet in uitpuilende treinen als haringen in een ton moesten worden vervoerd.

Er werd stevige kritiek geuit door de Maatschappij Voor Beter OV. Mensen die verstand hebben van de organisatie van de spoorwegen, gingen daarna roepen dat "de omloop van materieel en personeel nu eenmaal ingewikkeld was" en dat soort dingen. Onzin!

De spoorsector kent een bijsturingsorganisatie, die zorgt dat treinen, machinisten en conducteurs bij problemen weer op weg worden geholpen. Voor behoorlijk veel geld is in Utrecht het OCCR ingericht. Het Operationeel Coördinatie Centrum Rail. Allemaal bedoeld om bij problemen de treinenloop zo optimaal mogelijk aan de gang te houden. Maar als ik kijk naar de bovenstaande voorbeelden, dan komt daar dus bitter weinig van terecht.

En de NS maar roepen dat nooit zoveel treinen op tijd reden als tegenwoordig. Maar wat dacht u van het feit dat de NS op allerlei trajecten meer rijtijd heeft ingelast? Het spoorboekje is dus langzamer geworden, en de treinen hebben dus meer tijd om hun bestemming te bereiken. En de grenswaarde voor "op tijd" is veranderd van 3 minuten naar 5 minuten. Net zoiets als het langebaanschaatsen. De tien kilometer is nog slechts 9.000 meter lang, en nog nooit werden zulke mooie tijden gereden. Grapjassen.

Er moet nog heel wat worden verbeterd aan de kwaliteit die aan treinpassagiers wordt geboden. Als er ergens een storing is, een provincie verderop de trein ook maar opheffen? Ik ben geen spoorwegdirecteur, maar ik zou mij geloof ik nogal schamen voor de onzin die passagiers wordt aangedaan.

Met een paar geestverwanten was ik donderdag in den Haag. Tweede Kamer. Hoorzitting over de toekomst van het spoor. Aanbestedingsdeskundige Nico van Paridon hield daar een gloedvol betoog. Dat je de NS heel precies moet opleggen, wat voor kwaliteit je wilt. Dus niet dat de klant een redelijke kans op een zitplaats moet hebben, maar dat hij in de spits in zoveel procent van de gevallen moet kunnen zitten, en buiten de spits in zoveel procent. Hij heeft groot gelijk. En het moet de NS ook worden verboden om nog langer treinen te schrappen op trajecten die helemaal niet getroffen zijn door een storing.

Dan mag de NS lekker ruzie gaan maken met Prorail. Want als ik op de plattegrond van alle rails en wissels kijk, dan zie ik dat er op belangrijke plekken handige wissels ontbreken, waardoor die treinen van de NS ook wel moeilijk kunnen omkeren. De kaalslag die ProRail wil plegen qua wissels, moet op zijn minst worden gecompenseerd door het aanleggen van wissels waar die nu ontbreken op handige plekken.

Want zo'n aanfluiting als het nu is, zeer lokale storingen met effecten honderd kilometer verderop, dat moet echt afgelopen zijn.