Compensatie voor pedopriesters
Eventjes was het redelijk stil rondom het seksueel misbruik binnen de katholieke kerk. Dikke kans dat het een drukte van belang is in de doofpot, maar daar krijgen u en ik natuurlijk niets van mee. Je kunt de Rooms-Katholieke Kerk (RKK) van veel betichten, maar niet dat zij ongedisciplineerd is in het dichthouden van de doofpot. Maar laten we ons niet voor de zoveelste keer richten op die oude koeien om simpelweg de RKK te bashen, laten we ons richten op de actualiteit. Dan kunnen we eventueel daarna met hernieuwde munitie alsnog de RKK afschieten.
Gisteren werd bekend dat er een compensatieregeling komt voor de slachtoffers van seksueel misbruik binnen katholieke instellingen. Terecht. Laat die schoften maar diep in het habijt tasten. Hun eigen habijt deze keer.
De compensatieregeling volgt op een advies van de zogenaamde commissie Lindenbergh. Deze commissie, die bestaat uit een hoogleraar privaatrecht en twee advocaten, onderzoekt juridische aspecten van de misbruikaffaire binnen de RKK. De Nederlandse bisschoppen en religieuze oversten hebben grotendeels ingestemd met het advies. Op een paar punten wijkt het af, maar dat schijnt louter om formaliteiten te gaan. Ik kom daar later nog op terug. In het advies lees ik opvallend genoeg niets over wat de slachtoffers vinden van deze regeling. Het zou toch niet werkelijk waar zijn dat zij alsnog niets te zeggen hebben over deze gang van zaken?
Op dit moment zijn de aanklachten van bijna vijftig slachtoffers gegrond verklaard en zij hebben recht op een schadevergoeding. Er waren veel meer aanklachten, maar die blijken in een later stadiuem teruggetrokken te zijn, omdat slachtoffers geen zin hadden om alles weer op te rakelen.
De hoogte van de vergoeding moet per geval worden vastgesteld en kan oplopen tot 100.000 euro. De vergoedingen aan slachtoffers moeten worden gerelateerd aan de ernst van het misbruik. De bedragen die slachtoffers ontvangen, kunnen daarom verschillen. Het is afhankelijk van hoe zwaar je in het kruis bent getast, hoe veel je vergoed krijgt. Slachtoffer geworden van seksueel getinte handelingen of uitlatingen: tot 5000 euro. Betast aan de intieme delen: 7500 euro. Gebeurde dat een langere periode; afhankelijk van hoe zwaar het vergrijp en bijkomende omstandigheden: tussen 10.000 en 20.000 euro. Enkele keren verkracht: 25.000 euro. Forse vermogensschade geleden als gevolg van seksueel misbruik of misbruik in meerdere categorieën: tot 100.000 euro.
Het is goed dat slachtoffers worden gecompenseerd, maar als ik deze opsomming zo lees, bekruipt mij toch een gevoel van afkoperij. Want waar vind ik de strafmaat voor de priester of non in kwestie? Nog meer dan op geld hebben slachtoffers recht op gerechtigheid. De compensatieregeling geldt ongeacht of een vordering tot schadevergoeding is verjaard. Dus ja, het misbruik wordt erkend. Het wordt financieel enigszins gecompenseerd, maar de priester of non komt er ongestraft mee weg. Het Vaticaan stuurt hem of haar hooguit vervroegd met pensioen. Ik kan me daar woest om maken.
Hoewel er wel een sprankje hoop is. Een paar maanden geleden heeft de rechtbank in Utrecht een beroep op verjaring afgewezen in een zaak rond seksueel misbruik binnen de RKK. Omdat de kerk 'een bijzondere positie' heeft in de samenleving, gaat de verjaring niet altijd op, aldus de rechter. Niet altijd, dat impliceert dat verjaring geregeld wél opgaat. Die rechterlijke uitspraak mag, wat mij betreft, een stuk steviger. Misbruikzaken mogen nooit verjaren. Ook al heeft de priester in kwestie niet al te lang meer te leven, al zit hij in een verzorgingshuis tegen beter weten in te wachten tot hij naar de hemel mag: straf hem. Wachten tot je niet naar de hemel mag, mag van mij zo onaangenaam mogelijk. Geen lijfstraffen, geen ballen eraf, dat is me te barbaars, maar sluit ze op. Net zoals we met andere criminelen doen. Of zouden moeten doen.
De compensatieregeling is bindend. Hoger beroep is niet mogelijk. Binnen zes weken moet het zijn afgehandeld door de kerk. De Rooms-Katholieke Kerk is verantwoordelijk voor de compensatieregeling. Die laatste zin frustreert mij een beetje. Want wie gaat dit uiteindelijk dan betalen? Als ik mij niet vergis genereert de RKK haar knaken via bijdragen, giften en collecte. (...zowel geestelijken als leken zijn [...] verplicht om aan het kerkelijk leven in alle opzichten deel te nemen en de belangen van de Oud-Katholieke Kerk van Nederland [...] naar hun beste krachten geestelijk en financieel te dienen en te bevorderen.)
De geldstroom vloeit dus voornamelijk door goedgelovige katholieken. Godvrezende mensen, die niets van doen hebben met de smeerlapperij van de verkapte pedo- en homoseksuelen die pretenderen het woord Gods te verkondigen, draaien er uiteindelijk voor op.
De Rooms-Katholieke Kerk is dus verantwoordelijk voor de compensatie. De hoogte van de schadevergoedingen zou volgens mij bepaald moeten worden door een onafhankelijke commissie. Het is immers al vol genoeg in de doofpot. Dit heeft de commissie Lindenbergh ook geadviseerd. Eerder in dit stuk schreef ik al dat de RKK het advies grotendeels heeft overgenomen, het zou hooguit op enkele formaliteiten afwijken. Een van die ‘formaliteiten' is dat er tijdens de zitting waarin de exacte compensatie wordt bepaald mensen mogen plaatsnemen die in het verleden bestuurlijk actief zijn geweest bij een Rooms-Katholieke instelling. Op voorwaarde dat de andere leden van de zitting het goedkeuren. Stel het je even voor. Je hebt na jaren weer laten peuteren aan je trauma, om eindelijk een beetje gerechtigheid te ervaren en wie gaat bepalen hoe veel schadevergoeding je krijgt? Een lid van de RKK. Ook al is hij helemaal ‘schoon', hij vertegenwoordigt toch die kerk. Hoe kan je als kerk, na alles wat er gebeurd is, de slachtoffers dat nog aandoen?
