Ruim 500 aanhoudingen bij klimaatdemonstratie A12 Den Haag

Jippie

Het verkeer rondom Den Haag is 'volledig vastgelopen' door de demonstratie van de klimaatactiegroep Extinction Rebellion (XR) op de A12, aldus de ANWB. De verkeersdienst rapporteert files op de A4 en de N14, wegen die door Rijkswaterstaat als omleidingen zijn aanbevolen. Ook op de A12 zelf is er sprake van stilstaand verkeer.

Activisten van XR zijn sinds het middaguur op verschillende locaties op de A12 in Den Haag en op omliggende wegen en kruispunten aanwezig. Ze protesteren tegen wat zij beschrijven als fossiele subsidies, oftewel belastingvoordelen voor bedrijven die het gebruik van fossiele brandstoffen aanmoedigen.

Update 21.30 uur: De politie heeft meer dan 500 demonstranten gearresteerd tijdens de klimaatactie op de A12. De meeste arrestaties vonden plaats omdat zij, ondanks het verzoek om de A12 te verlaten, op de weg bleven zitten. 'Deze demonstranten zijn gearresteerd en vervolgens direct weer vrijgelaten,' aldus een verklaring van de politie.

Dertien personen zijn aangehouden voor andere strafbare feiten, zoals obstructie, verzet tegen de politie en het stilleggen van het verkeer met behulp van busjes op de A12, meldt de politie. 27 demonstranten die als eersten de wegen blokkeerden zijn gearresteerd en verhoord op het hoofdbureau. "Na de aanhouding ligt de verdere beoordeling bij het Openbaar Ministerie", geeft de politie aan.

Rond 14.30 uur werd de bestuurder van een bestelbus zo kwaad op de blokkerende klimaatactivisten, dat hij door de menigte heen wilde rijden. Volgens een woordvoerder van de politie zouden de actievoerders een deur van de auto hebben bekrast. De passagier op de bijrijdersstoel zou het portier moeten vasthouden omdat de activisten de deur wilden opentrekken. Er zijn geen aanhoudingen verricht en niemand is gewond geraakt. De bestuurder heeft een verklaring afgelegd bij de politie, maar het is onduidelijk wat daarin is gezegd. Het is ook nog niet bekend wat de politie met deze zaak zal doen.

De actie van Extinction Rebellion gaf vandaag een extreme overlast in Den Haag en omstreken. Met deze nieuwe actie willen de activisten een duidelijk signaal afgeven tegen het beleid rond fossiele subsidies, belastingvoordelen voor bedrijven die fossiele brandstoffen stimuleren. Volgens de demonstranten handelt de politiek veel te traag in de strijd tegen klimaatverandering, waardoor burgerlijke ongehoorzaamheid volgens hen noodzakelijk is geworden.

De belangrijkste blokkade vond plaats op de Utrechtsebaan (A12), waar honderden activisten rond het middaguur de snelweg opliepen en zich op verschillende plekken op het wegdek vestigden. De politie probeerde aanvankelijk nog de groep tegen te houden, maar slaagde daar slechts gedeeltelijk in. Op beelden van een livestream was te zien hoe groepjes activisten toch kans zagen om de snelweg te bereiken en daar gingen zitten. Hierdoor werd de Utrechtsebaan in beide richtingen volledig afgesloten.

Niet alleen op de A12 ontstonden blokkades. Ook op het Willem Witsenplein, de Raamweg, de Zuid-Hollandlaan, de Koningskade bij het Malieveld en op de Juliana van Stolberglaan zaten activisten op de weg. Volgens de ANWB was het verkeer rond Den Haag door deze grootschalige acties ‘compleet vastgelopen’, met lange files op de A4 en N14, routes die nota bene werden aanbevolen als alternatieven. De ANWB adviseerde bestuurders om het gebied rond Den Haag voorlopig helemaal te vermijden.Rond 16.30 uur waren alle wegen weer open voor verkeer.

De Haagse gemeente had voorafgaand aan de demonstratie nogmaals benadrukt dat de blokkades illegaal waren en wees erop dat een alternatieve locatie, namelijk de Laan van Reagan en Gorbatsjov, beschikbaar was voor een legaal protest. XR besloot desondanks bewust om toch weer de A12 te blokkeren. "Wanneer de politiek faalt, is burgerlijke ongehoorzaamheid nodig. Daarom blokkeren wij vandaag de A12. De tijd van wachten is voorbij," aldus XR op sociale media.

De demonstratie volgt slechts enkele dagen na een uitspraak van de Nederlandse staat waarin werd erkend dat vier XR-activisten in 2023 onterecht een gebiedsverbod hadden gekregen wegens het oproepen tot het blokkeren van de A12. De Nederlandse staat heeft deze fout erkend in een zaak bij het Europees Hof voor de Rechten van de Mens (EHRM) en biedt de betreffende activisten nu een schadevergoeding aan, inclusief 900 euro per persoon voor immateriële schade. XR-woordvoerder Tessa Halm reageerde hierop met trots: "De verboden hadden nooit mogen worden opgelegd en wij zijn trots op de demonstranten die dit onrecht hebben aangevochten."

Eerder dit jaar leidde een vergelijkbare XR-blokkade tot hevige discussie vanwege de impact op hulpdiensten. Zo werd duidelijk dat ambulances tijdens een blokkade op 11 januari vertraging hadden opgelopen. Klimaatpsycholoog Cornelie van Kampenhout benadrukt echter dat XR met de blokkades juist wil wijzen op het belang van gezondheid als mensenrecht, dat volgens hen juist door klimaatverandering ernstig bedreigd wordt.

Burgemeester Jan van Zanen van Den Haag kondigde recent aan voorstander te zijn van een landelijke proef waarbij activisten meteen een boete opgelegd kunnen krijgen. De Tweede Kamer steunde dit voorstel. Of deze proef bij de demonstratie van zaterdag al wordt toegepast, is nog onduidelijk. Rond de Utrechtsebaan werden in elk geval vrijdagavond zwarte schermen geplaatst, bedoeld om het zicht te blokkeren en de veiligheid van agenten te waarborgen tijdens de acties op de snelweg.

Eerdere berichtgeving: De eerste arrestaties zijn inmiddels verricht, maar een woordvoerder van de politie kon nog geen cijfers geven over het aantal betrokken personen.

Verkeersituatie A12 , vastgelopen door demo (@ ANWB on X 050425)
Verkeersituatie A12 , vastgelopen door demo (@ ANWB on X 050425)