NAVO-landen in overleg met Zelenskyy
Op de laatste dag van de NAVO-ontmoeting in Litouwen komt de nieuwe NAVO-Oekraïne Raad voor het eerst bijeen - de Oekraïense president Zelenskyy is aanwezig. Vooraf vroeg de president om meer wapens, een uitnodiging om lid te worden van de NAVO en veiligheidsgaranties voor zijn land.
Op de tweede en laatste dag van de NAVO-bijeenkomst in de Litouwse hoofdstad Vilnius zullen verdere stappen ter versterking en verdediging worden besproken. Als eerste op de agenda staat een ontmoeting met 'waardepartners' uit de Indo-Pacific regio, Japan, Zuid-Korea, Australië en Nieuw-Zeeland. Onderwerp van het overleg zal waarschijnlijk zijn hoe om te gaan met China.
Daarnaast zullen er doelstellingen voor defensie-uitgaven en verdere steun voor Oekraïne worden besproken - de nieuwe NAVO-Oekraïne Raad komt vandaag voor het eerst bijeen. De staatshoofden en regeringsleiders van de NAVO zullen de Oekraïense president Volodymyr Zelenskyy ontmoeten. De Raad is bedoeld als instrument voor overleg in crises en gezamenlijke besluitvorming.
Het 'wensenlijstje' van Zelenskyy
Voorafgaand aan de bijeenkomst noemde Zelenskyy drie prioriteiten, namelijk verdere wapenleveringen, de uitnodiging om lid te worden van de NAVO en veiligheidsgaranties tot het NAVO-lidmaatschap van Oekraïne. Hij had gisteren al aangekondigd dat hij zou pleiten voor verdere versterking van de defensiecapaciteiten van zijn land. "Onze defensie heeft topprioriteit", schreef hij op Telegram. Op de eerste dag van de top beloofde de Duitse bondskanselier Olaf Scholz Oekraïne een wapenpakket ter waarde van 2,7 miljard euro.
Eerder bevestigde Zelenskyy zijn plannen voor bilaterale ontmoetingen met bondgenoten, waaronder de VS, Canada, het VK, Nederland, Duitsland en Japan. Zelenskyy zei dat hij een-op-een gesprekken wilde voeren met de staatshoofden en regeringsleiders van de NAVO-lidstaten in Vilnius. Heel Oekraïne wacht op de toezegging om lid te worden van de NAVO.
Dinsdag riep Zelenskyy in een toespraak in Vilnius op zijn land lid te laten worden van de NAVO. "De NAVO geeft Oekraïne veiligheid. Oekraïne maakt de NAVO sterker". De dag ervoor had de NAVO Oekraïne hoop op toelating gegeven, maar een formele uitnodiging onder voorwaarden gedaan. Zelenskyy had zich hier over uitgelaten op weg naar de NAVO-top.
Von der Leyen doet een beroep op Oekraïne
Ursula von der Leyen, voorzitter van de Europese Commissie, moedigde Oekraïne aan om verdere hervormingen door te voeren en beloofde ook steun van de Europese Unie. In de marge van de top in Vilnius noemde Von der Leyen de strijd tegen corruptie en de versterking van instellingen. "En deze basisvoorwaarden voor de hervormingen gelden zowel voor de toetreding tot de Europese Unie als voor de NAVO. We kunnen hier intensieve ondersteuning bieden." Het tempo van de hervormingen in Oekraïne is indrukwekkend, ook al vecht het land terug tegen Rusland.
Rusland: toetreding van Oekraïne komt misschien 'nooit'
Rusland had zijn aanval op Oekraïne onder meer gerechtvaardigd door te beweren dat de NAVO zich uitbreidde naar de Russische grenzen en een "anti-Rusland houding" wilde creëren op het grondgebied van Oekraïne. De voormalige Russische president Dmitry Medvedev schreef op Telegram dat de NAVO-beslissingen naar de Derde Wereldoorlog toewerkten. Voor Rusland zou dit betekenen dat de "speciale militaire operatie" zal worden voortgezet "met dezelfde doelen".
