'Poetin grotere dreiging dan IS'

De Russische president Vladimir Poetin vormt een grotere bedreiging voor Europa dan de terroristen van de zogenaamde Islamitische Staat. Dat schrijft de Amerikaanse investeerder en multimiljardair George Soros in een opiniestuk in The Guardian.

De leiders van de VS en EU maken volgens Soros een grote denkfout door te geloven dat Poetin een bondgenoot is in de strijd tegen IS. Poetins doel zou het uiteenvallen van Europa zijn, en de beste manier om dat te bereiken is door het te overspoelen met vluchtelingen. Dat wakkert vervolgens islamofobie aan, en Poetins hoop is dat de EU zo eerder uiteenvalt dan Rusland.

Dit zou het gebruik van vaatbommen verklaren in de Russische luchtaanvallen op de grootste Syrische stad Aleppo: deze niet erg nauwkeurige bommen zouden doelbewust tienduizenden nieuwe vluchtelingen naar de Turkse grens hebben gedreven, juist nu er vredesbesprekingen in Geneve zouden starten. Bovendien zit de EU in lastige besprekingen met de Turken over het stoppen van de vluchtelingenstroom.

Bankroet
Volgens Soros staat Poetins regime in 2017 bankroet te wachten. Het begrotingstekort zou momenteel op 7 procent van het bruto nationaal product staan, en dat moet worden omgebogen naar 3 procent om te voorkomen dat de inflatie op hol slaat. Ondertussen staan de sancties van het westen nog overeind en is de olieprijs in vrije val geraakt. Geen beste vooruitzichten voor de economische groei en stabiliteit die Poetin nodig heeft om zijn populariteit in stand te houden. Voor de parlementsverkiezingen in september vormt de Communistische Partij een groeiende bedreiging voor Poetins Verenigd Rusland.

Soros denkt dat Poetin financiële ineenstorting wil vermijden door de EU te ondermijnen. Een uiteenvallend Europa zou de santies tegen zijn land immers niet kunnen handhaven. Met individuele landen en opkomende eurokritische partijen zou Rusland zijn buitenlandse handelsbetrekkingen nieuw leven kunnen inblazen.

Doormodderen
Volgens de multimiljardair leidt het pad waarop de Europese Unie zich momenteel bevindt inderdaad tot het uiteenvallen van de unie. Sinds de financiële en de Griekse crises die in 2008 begonnen heeft de EU geleerd om van de ene naar de andere crisis te modderen. De Duitse bondskanselier Angela Merkel zei onlangs dat de huidige migratiecrisis de potentie heeft om de unie te vernietigen. Die realistische houding helpt volgens Soros meer bij het voorkomen daarvan dan de struisvogelpolitiek die EU-leiders er tot dusver veelal op nahielden.

Soros meent overigens dat Poetin in dit alles geen briljant strateeg is: zijn interventie in Syrië was niet bedoeld om de vluchtelingencrisis voor de EU te verergeren. Die is met name bedoeld om een Russische marinehaven en militair vliegveld bij de Middellandse Zee veilig te stellen. Door de erop volgende botsing met Turkije zou de interventie zelfs als strategische blunder gezien kunnen worden omdat het zowel Turkse als Russische belangen heeft geschaad.

Maar Poetin is volgens Soros wel een begenadigd tacticus omdat hij vervolgens de opportunistische kans waarnam om het uiteenvallen van de Europese Unie te bespoedigen. De Russische president zou vervolgens een rookgordijn hebben opgetrokken door te stellen dat er sprake is van een gemeenschappelijke vijand: IS. Maar de feiten tonen volgens de investeerder aan dat Rusland net als de Syrische president Bashar al-Assad weinig onderscheid maakt: iedere tegenstander van Assad, burgerbevolking incluis, is doelwit.