Gbagbo aangeklaagd voor misdaden tegen menselijkheid

Tegen de oud-president van Ivoorkust Laurent Gbagbo zijn bij het Internationale Strafhof (ICC) in Den Haag vier aanklachten van misdaden tegen de menselijkheid ingediend. Dat werd woensdag bekendgemaakt. Een vliegtuig met de gedetineerde Gbagbo arriveerde dinsdagnacht in Nederland, waarna hij werd overgebracht naar het ICC.

Gbagbo (66) is onder meer aangeklaagd voor moord, verkrachting en vervolging tijdens het geweld dat uitbrak nadat hij had geweigerd zijn nederlaag bij de presidentsverkiezingen van vorig jaar te erkennen. Hierdoor belandde het land bijna in een burgeroorlog. Bij het geweld kwamen zeker drieduizend mensen om het leven.

Gbagbo is het eerste voormalige staatshoofd dat door het Internationale Strafhof gevangen is genomen sinds het hof in 2002 werd opgericht. Wel is de Sudanese president Omar al-Bashir aangeklaagd wegens genocide evenals wijlen de Libische leider Moammar Gadhafi wegens misdaden tegen de menselijkheid.

"Gbagbo staat terecht voor zijn individuele verantwoordelijkheid in de aanvallen van zijn troepen tegen burgers", zei ICC-aanklager Luis Moreno-Ocampo. "Hij is onschuldig tot het tegendeel is bewezen en hij heeft alle recht en alle mogelijkheden om zich te verdedigen."

Moreno-Ocampo benadrukte dat beide kampen van het politieke toneel in Ivoorkust misdrijven hebben begaan in de chaos na de verkiezingen en dat zijn onderzoek voortduurt. "We zullen onpartijdig en onafhankelijk bewijs verzamelen en toekomstige gevallen voor de rechter brengen, ongeacht de politieke overtuiging", zei hij. "Leiders moeten begrijpen dat geweld niet langer een optie is om macht te winnen of vast te houden. De tijd van straffeloosheid voor dergelijke misdrijven is voorbij."

De uitlatingen van Moreno-Ocampo lijken bedoeld om de spanningen weg te nemen die kunnen ontstaan door de arrestatie van Gbagbo. De aanklachten tegen Gbagbo vormen namelijk slechts de helft van het verhaal. Ook aanhangers van Alassane Ouattarra hebben ernstige misdrijven gepleegd en zijn daarvoor nog niet veroordeeld, aldus Reed Brody van mensenrechtorganisatie Human Rights Watch (HRW). Hij sprak evenwel van 'een geweldige dag voor de slachtoffers van Laurent Gbagbo, voor de bevolking van Ivoorkust, voor de internationale rechtspraak'.

De Verenigde Naties, HRW en Amnesty International hebben vastgelegd hoe Ouattara-getrouwen dorpen in brand staken waar Gbagbo-aanhangers woonden en degenen die niet wisten te ontkomen executeerden, onder wie ouderen en gehandicapten die in matrassen werden gerold en in brand werden gestoken. "Gbagbo is niet de enige verantwoordelijke (voor de schending van de mensenrechten in de periode na de verkiezingen, reds.)", aldus de 30-jarige Ivoriaan Kossonou Agingra. "Er waren aanhangers van Ouattarra die doodden - en aanhangers van Gbagbo die doodden."


Gbagbo aangeklaagd voor misdaden tegen menselijkheid (Foto: Novum)