Voor de liefhebber kijken we nog even terug naar het weekeinde. Op de Homestead-Miami Speedway, en dan met name het circuit binnen de speedway, stond de vijfde race van het Formule E-seizoen op het programma en dat werd een vrij spannende vertoning, de eerste ePrix van Miami sinds 2015.

Norman Nato had de poleposition te pakken en startte naast Jake Dennis. Antonio Felix da Costa stond met Robin Frijns op rij twee, voor Nyck de Vries, Stoffel Vandoorne, Lucas di Grassi, David Beckmann, Pascal Wehrlein en Edoardo Mortara. De Vries kende een dijk van een start en greep de leiding, Da Costa, Nato en Frijns volgden. Nato nam de leiding snel weer over en ook Da Costa ging voorbij De Vries, die Frijns achter zich aan kreeg.

Het veld bleef bijzonder dicht bij elkaar rijden, wat voor flink wat positiewisselingen zorgde. Richting de helft van de race kwam De Vries met zijn eerste Attack Mode terug naar de leiding, terwijl met Nato, Da Costa, Mortara en Frijns vooral coureurs achter hem reden die beide keren Attack Mode nog moesten gebruiken. In het getouwtrek op de rechte stukken zakte De Vries al snel terug tot buiten de top-10, dit keer waren het teamgenoten Da Costa en Pascal Wehrlein die de touwtjes in handen namen.

Niet veel later kwam De Vries zelfs langs de baan stil te staan, een zuur einde na een sterk begin en ook reden voor de safety car om de baan op te gaan. Kort na de herstart werd er in het achterveld gecrasht en die opstopping zorgde voor een rodevlagsituatie. Na de nodige opruimwerkzaamheden konden we opnieuw beginnen voor vier ronden, met Da Costa, Wehrlein, Mortara, Frijns, Di Grassi en Nato op de eerste zes rijen bij de staande herstart - Da Costa en Mortara hadden geen Attack Mode meer, de rest nog één.

Da Costa en Mortara konden gewoon op pad, de rest moest een buitenbocht nemen om de Attack Mode te activeren. Dat was een flink voordeel: Wehrlein kon zeer simpel voorbij Mortara en Da Costa naar de leiding rijden, voor Nato en Frijns. In de laatste meters reed Nato voorbij Wehrlein, met Frijns op plek drie op de finish, maar meerdere coureurs - waaronder Nato en Frijns - hadden bij de finish nog niet hun volledige Attack Mode gebruikt en hadden dus een straf boven het hoofd hangen.

Die straffen kwamen er ook en zo was de overwinning alsnog voor Wehrlein, met Di Grassi en Da Costa op het podium. Nato zakte terug naar plek zes, Frijns werd uiteindelijk achtste en de toch weer op gang gekomen De Vries reed zich in de chaos nog naar plek elf.

Na vele geruchten hebben we nu eindelijk de bevestiging: de remake/remaster van TES 4: Oblivion is echt. Vandaag kwamen enkele screenshots boven drijven via de website van gameontwikkelaar Virtuos.

Amper een maand geleden berichtten we nog dat de kans groot is dat de remaster spoedig aangekondigd zou worden. Overigens is er door Bethesda zelf nog geen officiële aankondiging gedaan. De verwachting is dat de game volgende week wordt geshadowdropped voor PC, PS5 en Xbox Series X|S inclusief Game Pass.

De Singaporese studio Virtuos heeft zich in het verleden veelvuldig beziggehouden met het ontwikkelen van remasters, remakes en ports. Het is nog niet duidelijk of het echt alleen een grafische/mechanische opknapbeurt betreft, of dat er ook echt nieuwe content is.  Bekijk de gelekte screenshots hieronder.

Bron: Reddit

Bron: Reddit

Bron: Reddit

Het Zweedse Saab, fabrikant van de JAS39 Gripen meldt dat het in gesprek is met de Canadese overheid voor een mogelijke bestelling van haar toestel, de Gripen E. Micael Johannsson, de CEO van het concern bevestigde dit.

In 2023 besloot de Canadese regering een bestelling van 88 F-35's te plaatsen bij het Amerikaanse Lockheed Martin. Hier werd omgerekend zo'n € 12 miljard voor uitgetrokken. Naast de aanschaf zou het onderhoud ook in de VS plaats gaan vinden. De door de Amerikaanse president Trump geïnitieerde handelsoorlog heeft de steun voor deze deal dusdanig doen verkleinen dat de overheid opnieuw naar de overeenkomst gaat kijken. De Canadese Minister van Defensie Blair gaf aan dat hij al met Europese concurrenten in gesprek was, zonder aan te geven welke specifiek.

Canada noemde in 2017 verschillende opties voor het vervangen van de verouderde F-18 Hornets. Naast de F-35 en de Saab Gripen E werden onder meer de Eurofighter Typhoon en de Dassault Rafale genoemd. Dit lijstje werd in 2021 teruggebracht naar 2 keuzes: de F-35 en de Gripen E. In 2023 werd met Lockheed Martin een overeenkomst voor de levering van 88 F-35s gesloten. 

Gemengde vloot
Het aanbod van Saab voor de levering van 88 Gripen E's voldeed volledig aan de eisen van Canada. Als het aanbod ongewijzigd is gebleven omvat dit ook de bouw van productie- en onderhoudsfaciliteiten in Canada. Volgens het contract met Lockheed Martin moet Canada ten minste 16 JSF's afnemen. Minister Blair merkte op dat het toevoegen van een Europees toestel bij kan dragen aan de opbouw van een gemengde vloot gevechtsjagers.

Blokkeren
De VS zouden in een dergelijke situatie kunnen proberen de order voor een Europees toestel te blokkeren. De Gripen E wordt namelijk aangedreven door een General Electric motor. De Amerikaanse overheid zou ervoor kunnen kiezen de export van de motoren te verbieden, om zo Canada alsnog voor de F-35 te laten kiezen. 

Portugal
Ook Portugal heeft aangegeven af te zien van een bestelling van F-35s om haar vloot van verouderde F-16s te vervangen, vanwege de huidige spanningen met de Amerikaanse overheid. Net als Canada is het inmiddels in gesprek met Saab voor de levering van de Gripen E.

Saab Gripen E with Meteor & IRST missiles (@Saab-pressroom)

‘Neem geen hond!’ Een opmerkelijke oproep voor een organisatie die zich inzet voor het welzijn van honden. Toch is dit precies de boodschap van de nieuwste campagne van de Hondenbescherming. “Niet omdat honden geen geweldige metgezellen zijn”, licht directeur Daphne Groenendijk toe, “maar omdat te veel mensen zonder nadenken een hond in huis nemen, met alle gevolgen van dien.”

Honden bieden kameraadschap en hebben een positieve invloed op de gezondheid en het sociale leven van hun eigenaar. Maar een hond vraagt ook veel: dagelijks minstens twee uur aan aandacht en beweging, en maandelijks zeker 100 euro aan voeding en verzorging. Die kosten kunnen ook nog eens snel oplopen als de hond gezondheidsproblemen krijgt. Medische behandelingen kunnen al gauw in de duizenden euro’s lopen. “We roepen mensen daarom op om zich financieel goed voor te bereiden,” aldus Groenendijk. “Zo voorkom je hartverscheurende keuzes wanneer er iets misgaat. Een huisdierenverzekering kan helpen, maar ook een goedgevuld spaarpotje is verstandig.”

Te veel honden de dupe van ondoordachte aanschaf
Vooral tijdens de coronacrisis hebben veel Nederlanders een hond aangeschaft, zonder zich voldoende bewust te zijn van de zorg, tijd en aandacht die het dier nodig heeft en de kosten die het houden van een hond met zich meebrengt. Ook grappige en schattige filmpjes van honden op social media leiden regelmatig tot een ondoordachte aanschaf van dieren.

Een gevolg is dat het aantal meldingen over verwaarlozing van honden de laatste jaren toeneemt. Tijdens inspecties van de Landelijke Inspectiedienst (LID) blijken hondenbezitters steeds vaker de kosten van de dagelijkse zorg voor hun huisdier niet meer te kunnen opbrengen. Ook is de financiële drempel om naar een dierenarts te gaan hoger dan de jaren ervoor, mede doordat de tarieven fors zijn verhoogd. Jaarlijks belanden bovendien duizenden honden in het asiel, omdat hun eigenaar niet meer voor ze kan of wil zorgen. 

Bewustwording over de behoeften van een hond 
De campagne van de Hondenbescherming daagt hondenbezitters uit om een eerlijk gesprek te voeren over wat het écht betekent om een hond te hebben. Wanneer iemand op straat of op social media zegt: “Wat een leuke hond”, zou het antwoord moeten zijn: "Leuk is hij zeker, maar het is ook veel werk en het kost je veel geld. Dagelijks minimaal twee uur wandelen en aandacht, nooit langer dan vijf uur van huis kunnen én rekening houden met flinke uitgaven voor voeding en zorg. En dat vaak wel 15 jaar lang. Kun of wil je dat niet geven? Neem dan geen hond!"

Op deze manier wil de Hondenbescherming mensen aanmoedigen om alleen een hond te nemen als ze écht bereid zijn de verantwoordelijkheid te dragen. De stichting hoopt zo verwaarlozing en dierenleed te verminderen.

Actie Neem geen hond (@ Hondenbescherming)

Hond mee in de auto (@Pixabay)

Op internet ziet het aanbod er heel serieus uit: een begin van een nieuw leven zonder dialyse, met een nieuwe nier in slechts een paar weken. Een sprankje hoop voor ernstig zieke mensen die al jaren wachten op een donororgaan.

Achter dit alles zit een netwerk van internationaal gezochte orgaanhandelaren. DW is op onderzoek uitgegaan en volgt de illegale orgaanhandel al maanden. Centraal staat een transplantatiekliniek in Eldoret, Kenia, waar vooral patiënten uit Duitsland en Israël donoren ontmoeten uit landen in de Kaukasus, zoals Azerbeidzjan.

Er zijn jonge Kenianen die ervan overtuigd zijn dat ze met 4000 euro voor een nier een hele goede deal hebben. De orgaanhandelaren ontvangen echter tot 200.000 euro (222.000 dollar) per verkocht orgaan. Er zijn veel aanwijzingen dat lokale autoriteiten de andere kant opkijken en dat politici deze orgaanhandel in de doofpot stoppen.

De rechtbank Oost-Brabant heeft de  63-jarige Peter Gilles, directeur van een vakantieparkketen in Nederland en België veroordeeld tot een gevangenisstraf van één jaar, waarvan een half jaar voorwaardelijk. Gilles is bekend geworden bij het grote publiek door de realityserie "Massa is kassa' op SBS6.

Het bedrijf pleegde onder zijn leiding belastingfraude door ten minste vijf jaar lang bewust een geldstroom buiten de administratie te houden. Zijn dochter en ex-vrouw krijgen voor hun betrokkenheid een voorwaardelijke celstraf van een half jaar. Daarnaast krijgt zijn dochter de maximale taakstraf van 240 uur en zijn ex-vrouw een taakstraf van 180 uur. Het bedrijf krijgt een voorwaardelijke geldboete van 250.000 euro.

De Belastingdienst startte in december 2016 een boekenonderzoek bij de vakantieparkketen van Gilles. Daaruit kwam naar voren dat er binnen het bedrijf een geldstroom moest zijn die niet in de administratie zichtbaar was, niet bekend was bij de eigen accountant en die ook niet was opgegeven bij de Belastingdienst. De Fiscale inlichtingen- en opsporingsdienst (FIOD) ontdekte vervolgens dat het bedrijf tussen januari 2014 en mei 2019 een werkwijze had om een specifieke soort verhuur buiten het reserverings- en boekingssysteem te houden en contant te laten afrekenen. Het ging om verhuur van langere duur, voor permanente bewoning, niet als recreatief verblijf. Dit werd aangeduid als 'sociale huur' en de huurders werden binnen de organisatie aangeduid als 'ranger'.

Verhuur aan rangers was alleen toegestaan met toestemming van de directeur, waarna zijn dochter de blokkering van accommodaties op de verschillende vakantieparken vastlegde in het reserveringssysteem en deze na einde van de verhuur ook weer verwijderde. Rangers moesten de huur contant betalen. Het contante geld werd door de parkbeheerders in een envelop gedaan en afgegeven op het hoofdkantoor of opgehaald door onder meer de directeur. Dit soort huurders werd ook niet geregistreerd in het nachtregister op de parken, of als dat wel gebeurde, werd de registratie daarna vernietigd. Daarnaast bleek dat de urenregistratie en urenbriefjes van een bepaald soort medewerkers, de 'buitenlandse Europese medewerkers', in opdracht van het hoofdkantoor moesten worden vernietigd.

Dit betekent dat ten minste vijf jaar lang bewust een geldstroom buiten de administratie is gehouden, die niet in de belastingheffing is opgenomen en waardoor te weinig belasting is betaald. Dit komt neer op fiscale fraude. Daarnaast deed de directeur over het jaar 2017 niet tijdig aangifte vennootschapsbelasting en over het jaar 2018 deed hij dat helemaal niet.

Cijfers eigen kant op buigen
Er is sprake van langdurig kwalijk en laakbaar handelen. Het niet registreren in de administratie van de zogenaamde sociale verhuur aan rangers was een georganiseerd, structureel onderdeel van de bedrijfsvoering. Het gebeurde in alle onderdelen, van het hoofdkantoor tot de vakantieparken. Ook het buiten zicht houden van de daaraan verbonden 'zwarte omzet' was een structurele tekortkoming in de administratie. Administratieve stukken als notities, nachtregisters en urenlijsten van werknemers werden niet opgemaakt of vernietigd.

Op deze manier was het mogelijk een aanzienlijke omzet uit de verhuur aan rangers buiten beeld te houden. Ook is deze omzet vervolgens gebruikt voor bijvoorbeeld loonbetalingen aan werknemers, betalingen die ook niet adequaat werden verantwoord en waarover dan ook geen loonheffing afgedragen werd. Er was binnen de organisatie sprake van een administratieve cultuur waarin het verdoezelen van gegevens als een geëigend middel werd gezien om de cijfers 'de eigen kant op te buigen.

Belastingnadeel van ruim half miljoen euro
Het is lastig te berekenen welk bedrag door de organisatie te weinig aan belasting is betaald. Immers, het voeren van een gebrekkige administratie maakt het lastig om vast te stellen hoeveel geld er in werkelijkheid aan inkomsten is verkregen. De FIOD becijferde dat de vermoedelijk niet in de administratie opgenomen omzet een bedrag van ruim 1,3 miljoen euro is. Volgens de Belastingdienst er is met de rangerverhuur vermoedelijk ruim 7,8 miljoen euro verdiend. Bovendien zijn er aanwijzingen dat rangerverhuur met blokkeringen in het systeem al voor januari 2014 gebeurde. Als wordt uitgegaan van de voorzichtige telling, is sprake van ruim een half miljoen euro te weinig betaalde belasting.

Directeur
De directeur vormde de allesbepalende en aansturende kracht achter de fraude. Zijn toestemming was nodig om rangers te mogen plaatsen in een accommodatie. Als er te weinig aanvragen voor sociale verhuur waren, stelde hij voor eens een advertentie 'in een ander krantje' te zetten. De directeur heeft veel medewerkers, onder wie zijn dochter en ex-vrouw, al die jaren meegenomen in dit kwalijke handelen, dat kennelijk voor hem als vanzelfsprekend gold.

Dochter
De dochter had een grote rol bij het buiten de boeken houden van de rangerverhuur. Zo instrueerde zij de parken over de nieuwe afspraken tot het plaatsen van rangers. Ook verwerkte zij de blokkeringen in het reserveringssysteem, waarvoor zij als het aanspreekpunt gold voor iedereen binnen de organisatie. Hierbij gaf zij uitvoering aan een systeem om bewust contant geld buiten de administratie te krijgen en te houden. Zonder deze ondersteunende rol had het systeem niet kunnen functioneren.

Ex-vrouw
De ex-vrouw was verantwoordelijk voor de administratie op alle parken en het hele bedrijf. Zij verwerkte in haar rol het contant geld. Juist voor haar was zichtbaar dat buiten de legale contante geldstromen van bingo, fietsverhuur of horeca, een deel van het contante geld niet, of op een andere manier, werd verwerkt binnen de organisatie. Immers, er waren enveloppen met geld die bij haar terechtkwamen en die zij niet verwerkte, maar gewoon doorgaf zonder vragen te stellen. Zij was bekend met de verhuur aan rangers en de blokkeringen in het reserveringssysteem. Mede door haar handelen is ervoor gezorgd dat de administratie op belangrijke onderdelen een onvolledig beeld geeft.

Celstraffen, taakstraffen en boete, geen beroepsverbod
Bij het bepalen van de straffen houdt de rechtbank er rekening mee dat de redelijke termijn waarbinnen het Openbaar Ministerie deze zaak inhoudelijk voor de rechter had moeten brengen, met bijna drie jaar is overschreden. Daarnaast kreeg de directeur forse fiscale boetes opgelegd. Dit alles maakt dat de rechtbank voor de directeur tot een gevangenisstraf komt van een jaar. Daarvan legt de rechtbank een half jaar voorwaardelijk op, om hem ervan te weerhouden opnieuw in de fout te gaan. De rechtbank ziet geen aanleiding om Gilles een beroepsverbod van twee jaar op te leggen. Daarbij weegt mee dat hij niet eerder is veroordeeld voor belastingfraude. Ook zette hij zijn vakantieparken niet in om alleen maar criminele inkomsten te genereren en strafbare feiten te plegen.

De dochter en ex-vrouw krijgen taakstraffen van respectievelijk 240 en 180 uur. Ook aan hen legt de rechtbank een voorwaardelijke celstraf van een half jaar op om te voorkomen dat zij nieuwe strafbare feiten plegen. Het bedrijf krijgt een voorwaardelijke geldboete van 250.000 euro. De bijna 250.000 euro aan contanten die in het kader van het onderzoek in beslag zijn genomen, krijgt het bedrijf niet terug.

In Berghem kwamen in november 2024 twee personen om het leven nadat hun auto werd aangereden door een trein. De auto werd achtervolgd door de politie. Na onderzoek door de Rijksrecherche concludeert het Openbaar Ministerie (OM) dat die niets te verwijten valt.

De aanrijding gebeurde in de vroege ochtend van dinsdag 26 november 2024. De auto waarin de mannen zaten bleek gestolen. Een stopteken van de politie werd genegeerd, waarop de agenten de achtervolging inzetten. Het voertuig werd geschept door een trein toen die over een gesloten spoorwegovergang reed. De twee inzittenden (43 en 29 jaar) kwamen daarbij om het leven.

Onderzoek
De Rijksrecherche heeft vervolgens onderzocht of de agenten juist hebben gehandeld tijdens de achtervolging. De agenten werden als getuige verhoord. Ook werden meldkamergesprekken beluisterd, camerabeelden in de omgeving bekeken en meerdere getuigen gehoord.

'Goed en rechtmatig'
Het OM komt op basis van het onderzoek dat de betrokken agenten niets te verwijten valt. Zo was er een gegronde reden voor de achtervolging en verliep die volgens de richtlijnen. De agenten hebben naar het oordeel van het OM goed en rechtmatig gehandeld. Dat de bestuurder ervoor koos de gesloten spoorwegovergang op te rijden, valt de agenten niet aan te rekenen. Zij worden dan ook niet vervolgd.

De betrokken agenten en de nabestaanden van de slachtoffers zijn door het OM op de hoogte gebracht van de beslissing.

In 2024 gaven 2,4 miljoen mensen van 15 jaar of ouder aan in de afgelopen twaalf maanden slachtoffer te zijn geweest van een of meer vormen van online criminaliteit. Dat is een toename ten opzichte van 2022. Er waren met name meer slachtoffers van online oplichting en fraude, terwijl minder mensen het slachtoffer werden van hacken. Dit meldt het CBS op basis van het onderzoek Online Veiligheid en Criminaliteit 2024, dat onder ruim 33 duizend mensen werd uitgevoerd.

Ruim 9 procent van de 15-plussers was slachtoffer van online oplichting en fraude, vooral van aankoopfraude (7 procent), 4 procent kwam in aanraking met hacken, en eveneens 4 procent met online bedreiging en intimidatie. Bij bedreiging en intimidatie gaat het om bedreiging, pesten, stalken en shamesexting.

Jongeren vaker slachtoffer dan ouderen
Het aantal slachtoffers van online criminaliteit verschilde nauwelijks tussen vrouwen en mannen, en voor onderwijsniveau. Wel werden jongeren vaker getroffen dan ouderen: 20 procent van de 15- tot 25-jarigen, tegenover 10 procent van de 65-plussers. Het verschil tussen jongere en oudere leeftijdsgroepen was het grootst bij online bedreiging en intimidatie.

Na online criminaliteit heeft 37 procent minder vertrouwen in mensen
Slachtoffers van online criminaliteit gaven het vaakst aan dat zij na het voorval minder vertrouwen hadden in mensen (37 procent), en zich minder veilig voelden (30 procent). Zij noemden minder vaak slaapproblemen, depressieve klachten en angstklachten, en gaven minder vaak aan het voorval steeds opnieuw te beleven.

Minder vertrouwen in mensen werd het vaakst als gevolg genoemd door slachtoffers van online oplichting en fraude (42 procent). Zich minder veilig voelen, slaapproblemen, depressieve klachten, het voorval telkens opnieuw beleven, en angstklachten werden het vaakst gemeld door slachtoffers van online bedreiging en intimidatie.

In een brief heeft de Amerikaanse elite-universiteit Harvard zich verzet tegen de eisen van de Trump-regering.

In het geschil over de koerswijziging die Trump eist voor universiteiten, heeft de Amerikaanse regering miljarden aan financiering voor de particuliere elite-universiteit Harvard bevroren. De maatregel wordt uitgevoerd wegens vermeende minachting voor burgerrechten en onvoldoende inspanningen om antisemitisme te bestrijden aan de gerenommeerde universiteit, die weigert te voldoen aan een aantal eisen van de regering.

In totaal heeft Trump 2,2 miljard dollar (1,9 miljard euro) aan meerjarige subsidies en 60 miljoen dollar aan meerjarige overheidscontracten met Harvard in de ijskast laten zetten.

Harvard moet studenten ondervragen en melden
De regering had de in Cambridge gevestigde universiteit vrijdag schriftelijk verzocht om verschillende veranderingen door te voeren en verschillende toezeggingen te doen. Zo zou de universiteit buitenlandse studenten die gedragsregels overtreden moeten rapporteren aan de federale autoriteiten, de diversiteit van meningen onder studenten en universiteitsmedewerkers moeten onderzoeken en moeten stoppen met het toelaten van studenten en het aannemen van personeel op basis van diversiteitscriteria. Het bestuur van Harvard had de eisen al eerder afgewezen. "Geen enkele regering - ongeacht welke partij aan de macht is - zou moeten dicteren wat privé-universiteiten mogen onderwijzen, wie ze mogen toelaten en aannemen, en welke studie- en onderzoeksgebieden ze mogen nastreven," staat in een brief van universiteitsvoorzitter Alan Garber. De universiteit wil haar onafhankelijkheid en grondwettelijke rechten niet opgeven.

Columbia University doet wel concessies
De Trump-regering treedt hard op tegen critici en impopulaire meningen of waarden die zij in het links-liberale spectrum plaatst. Universiteiten zijn ook het doelwit geweest - bijvoorbeeld vanwege diversiteitsprogramma's die eerder zijn opgezet om historische discriminatie van zwarten, vrouwen en andere achtergestelde groepen tegen te gaan. De pro-Palestijnse protesten op de universiteiten van het land vorig jaar in de nasleep van de Gaza-oorlog wekten ook het ongenoegen van het Trump-kamp.

Andere elite-universiteiten zoals de New Yorkse Columbia University hebben al concessies gedaan na dreigementen uit Washington, en zijn daarvoor bekritiseerd. Zo riep de voormalige Amerikaanse president Barack Obama universiteiten onlangs op om hun schenkingen te gebruiken of kosten te besparen in plaats aan de eisen van Trump te voldoen.

Vrijheid van denken geëist
President Garber van Harvard schreef in zijn reactie op de brief van de regering dat vrijheid van denken en onderzoek, en de jarenlange toewijding van de regering om deze te respecteren en te beschermen, hetgeen is wat universiteiten in staat heeft gesteld om bij te dragen aan een vrije samenleving.

Verwijzend naar het vermeende gebrek aan actie tegen antisemitisme, antwoordde Garber dat het schrijven van de regering duidelijk maakt dat er geen intentie is om met de universiteit samen te werken om antisemitisme te bestrijden "op een coöperatieve en constructieve manier".

Volgens de EU-klimaatdienst Copernicus zijn de gevolgen van de opwarming van de aarde zichtbaar in veel weersverschijnselen op het Europese continent. Europa is het continent dat het snelst opwarmt en de gevolgen van klimaatverandering zijn duidelijk, zo blijkt uit een rapport dat gezamenlijk is gepubliceerd met de Wereld Meteorologische Organisatie (WMO). 

Klimaatexperts beschrijven in het rapport een aantal gevallen van extreme weersomstandigheden in Europa. Vorig jaar werd het continent getroffen door de zwaarste overstromingen en inundaties sinds 2013. Geschat wordt dat stormen en overstromingen 413.000 mensen op het continent hebben getroffen en minstens 335 mensen het leven hebben gekost. Bovendien is er voor zeker 18 miljard euro aan schade aangericht door extreem weer.

Arctische landoppervlakten warmen snel op
Copernicus noemt verschillende redenen voor de snelle opwarming van het continent: het grote deel van de landoppervlakten in het Noordpoolgebied, dat sneller opwarmt dan enig ander gebied op aarde, de verandering in atmosferische circulatie die zomerse hittegolven bevordert en de afname van aerosoluitstoot. Dit zijn kleine deeltjes in de lucht die zonlicht reflecteren en zo warmte tegengaan.

Verschillen tussen Oost en West
Wat Europa betreft, rapporteren Copernicus en de WMO over het uitgesproken oost-westcontrast met “droge, zonnige en extreem warme omstandigheden in het oosten en bewolktere, nattere en minder warme omstandigheden in het westen”. West-Europa beleefde een van de tien natste jaren sinds 1950. Daardoor voerden de rivieren daar meer water af dan het langjarig gemiddelde. In Oost-Europa werd echter aanzienlijk minder water aangevoerd vanwege de extreme droogte.

Dagen met ‘hittestress’ nemen toe
Volgens het rapport was het aantal dagen met ernstige tot extreme hittestress in Europa in 2024 het op één na hoogste sinds het begin van de metingen. Temperaturen boven de 32 graden Celsius worden gezien als ernstige hittestress, en temperaturen boven de 38 graden Celsius als extreme hittestress. De landen in Zuidoost-Europa werden bijzonder hard getroffen. Daarentegen daalde het aantal dagen met vorst aanzienlijk.

Europese zeeën te warm
De temperatuur van het zeeoppervlak in Europa lag 0,7 graden boven het langjarig gemiddelde. In het Middellandse Zeegebied werden de gemiddelde temperaturen zelfs met 1,2 graden overschreden, zo vervolgt het rapport. In alle getroffen regio's in Europa was er sprake van ijsverlies. De gletsjers in Scandinavië en op Spitsbergen registreerden zelfs het grootste massaverlies sinds men met metingen begon.

Wat wel al zeker is, is dat het Europese continent, net als de rest van de wereld, in 2024 de hoogste gemiddelde temperatuur heeft doorgemaakt sinds het begin van de metingen. Volgens de WMO lag deze temperatuur wereldwijd 1,55 graden boven het industriële niveau (1850-1900). In Europa was dat volgens Copernicus plus 2,92 graden. In Midden-, Oost- en Zuidoost-Europa werd in 2024 een recordhitte gemeten. 

Stadsplannen voor aanpassing
Het rapport is positief over het feit dat het aandeel hernieuwbare energiebronnen in de elektriciteitsvoorziening een recordhoogte van 45 procent heeft bereikt. Dat was twee procentpunten meer dan een jaar eerder. In 20 van de 27 EU-landen werd meer elektriciteit opgewekt uit hernieuwbare energiebronnen dan uit fossiele brandstoffen.

Ook meldde het rapport dat 51 procent van de Europese steden inmiddels plannen heeft ingediend om zich aan te passen aan de gevolgen van klimaatverandering. De uitvoering is eveneens begonnen.

Het rapport 'European State of the Climate 2024' bevat ongeveer honderd wetenschappelijke bijdragen. Deze bieden een uitgebreid overzicht van het klimaat in Europa en de klimaatgerelateerde gevolgen van het afgelopen jaar.

Klimaatverandering (@ Pixabay)

We keren nog even terug naar de zondagavond, want op de straten van het Californische Long Beach werd de derde race van het jaar in de IndyCar Series verreden. Dat werd niet de meest zinderende vertoning ooit, maar het leverde wel een voor dit jaar nieuwe winnaar op.

Kyle Kirkwood had zijn auto op poleposition gezet, Colton Herta stond naast hem op de eerste rij. Alex Palou, die de eerste twee races won, en Felix Rosenqvist volgden, voor Marcus Ericsson, Scott McLaughlin, Alexander Rossi, Pato O'Ward en David Malukas - Rinus van Kalmthout moest het vanaf de 25e plek gaan proberen.

Traditiegetrouw kreeg het veld het totáál niet voor elkaar om normaal op te lijnen voor de start, maar de raceleiding vond het allemaal wel best en men kon beginnen. Rosenqvist en McLaughlin maakten daarbij een stap naar voren, vooral ten koste van Palou. De zachte banden werden al ontzettend snel ingeleverd door meerdere coureurs, waaronder Herta en McLaughlin, die na vier ronden binnen kwamen.

Ook Kirkwood kwam al snel nieuwe banden halen en zo reed al vrij snel iedereen op de harde banden - de top-6 moest die nog wel een keer in gaan ruilen. De tijdelijke leider, Christian Lundgaard, deed dat na bijna dertig van de negentig ronden, gevolgd door Scott Dixon. Zo kwam Kirkwood weer terug aan de leiding, met Palou en Rosenqvist achter hem en dan Lundgaard, die nu op de snelle zachte banden reed.

Rosenqvist was na ruim dertig ronden degene die wat de koplopers de nieuwe pitstopronde opende, gevolgd door Palou en een ronde later ook Kirkwood en Herta. Kirkwood was daarbij degene die de leiding vast wist te houden, Palou en Rosenqvist zaten nog in zijn buurt en ook Lundgaard zat er niet ver achter, met McLaughlin, Josef Newgarden en Herta op wat grotere afstand.

Rosenqvist en Lundgaard maakten een kleine dertig ronden voor het einde hun in principe laatste pitstop, Palou kwam even later ook en nog even later was het Kirkwood die stopte. De leider kwam vlak voor Palou terug de baan op en wist de tweevoudig kampioen achter zich te houden, waarna hij een ronde of twintig voor de boeg had richting de overwinning.

Daar veranderde verder niet zo veel meer aan en de niet al te enerverende race, waarin de actie vooral rond de pitstops lag, werd gewonnen door Kirkwood, zijn derde IndyCar-zege. Palou werd tweede, ruim voor Lundgaard, terwijl Van Kalmthout als negentiende finishte.