Film: Verborgen Gebreken

Het belangrijkste punt bij een boekverfilming is de vergelijking tussen film en boek. Tenzij het verhaal slechts geïnspireerd is door een boek uiteraard, maar dat is hier duidelijk niet het geval. "Verborgen Gebreken" is duidelijk een filmversie van het in 1997 met een Gouden Uil gelauwerde boek van Renate Dorrestein (1954), maar meteen is al duidelijk dat er dingen missen. Zelfs voor diegene die het boek nooit gelezen hebben. Karakterschetsen en helderheid rond de gezinssituatie van familie Jansen zijn gewoon vergeten. Broer Waldo lijkt niets meer dan een monster, de ouders lijken hun kinderen totaal te negeren. Ze schijnen toch geen zeggenschap te hebben en de drie kinderen liever kwijt dan rijk te zijn. Dat klopt niet, het past niet, het voelt verkeerd. Voor de duidelijkheid, ook ik had het boek nog niet gelezen voordat ik de film gezien had. Pas daarna heb ik het boek aangeschaft om iets vollediger te kunnen zijn.


En inderdaad. Het boek is beduidend beter, en zelfs meer dan te verwachten valt bij een boekverfilming. Uiteraard valt niet alles in de film te proppen, maar er zijn toch wel erg veel belangrijke items weggelaten of gewijzigd. Aan Agnes´ ongeluk is weer wel veel aandacht geschonken bij het schrijven van het scenario, maar dat stukje lijkt totaal niet op hoe het in het boek verloopt. Daar is het veel knulliger en minder romantisch, maar juist daarom een stuk realistischer dan de zoete drab met een parasolletje die de kijker geserveerd wordt. Deze verandering lijkt dan weer een direct gevolg van het schrappen van een flashback naar het verleden. Dat verleden is juist hetgene wat mist, ondanks meerdere flashbacks, waardoor de film veel diepte mist. De band tussen Agnes en haar broers is gewoon een stuk onduidelijker, zoals ook de structuur binnen de familie Janssen zoek is. Dan wordt het einde ook nog weggeknipt en de film laat alleen maar een massa's vragen onbeantwoord.


Het verhaal is dus nogal beperkt, maar de acteerprestaties maken veel goed. Tommy (Bram van den Hooven) is perfect als de verlegen kleuter. Hij heeft dan niet veel tekst. Chrissie (Priscilla Knetemann) is met haar spitse kin en grote kijkers erg schattig en gevaarlijk tegelijkertijd. Priscilla weet in haar rol behoorlijk fel van zich af te bijten. Het is niet perfect, maar acceptabel. Dan Agnes. Zij wordt door Henny Orri zeer goed neergezet. Precies zoals je een lieve oma voorstelt en ze draagt eigenlijk het gehele psychologische spel in de film. Het is alsof zij het verhaal zachtjes in je oor fluistert. Nee, hier valt niets te klagen.


Des te groter is de schok, als Anges ineens toch niet zo perfect blijkt te zijn. Dat moment wordt zowel visueel alsmede door het verhaal meesterlijk weergegeven. Van totale controle blijkt ineens geen sprake meer te zijn, zowel het huis als Agnes lijken ineens niet meer zo sprookjesachtig. Van een prettige sfeerfilm, met op zich vrolijke gesprekjes tussen de oude dame en het meisje, maakt de film ineens een draai 180° graden tot een waar drama. De problemen leken door het gezellig gekeuvel en de bonding tussen Agnes en Chrissie te zijn verdwenen, maar niets blijkt minder waar. Meesterlijk. Weer een Nederlandse film/boek met incest als thema! Ja. Klopt helemaal. Maar gelukkig wordt dat deze keer alleen gebruikt als aanzet tot het werkelijke verhaal. Het draait namelijk om de ontdekking van elkaars geheimen. De kijker krijgt zelfs nog wat meer informatie dan dat Crissie en Agnes elkaar toespelen, door de flashbacks. Deze lijken zelfs een indicatie te zijn voor het verval van Agnes...

Paula van der Oest
Paula van der Oest

De naam van de regisseuse Paula van der Oest doet vooral belletjes rinkelen bij de gedachte aan een eerdere film van haar hand. Deze film, "Zus & Zo", heeft zelfs een Oscarnominatie opgeleverd voor beste buitenlandse film en is bekroond met een Gouden Kalf. Met die film zijn zelfs overeenkomsten aan te wijzen. Een pand wat in de verkoop gaat en twee kanten van de familie die daar wel of niet mee eens zijn. Ach, dat is misschien wat vergezocht, maar er is nog een belangrijkere match: het buitenland. Mooie plaatjes van de omgeving. Een truuk waar "Zus & Zo" minder op dreef, maar in de huidige film duidelijk op gegokt is. Schotland is mooi. Er komen verdacht veel mooie shots van het huis, wat toevallig aan een meer staat. De beelden zijn magnifiek. Wolken, bergen, het is allemaal schitterend in beeld gebracht. Triest en wonderschoon tegelijk. Komt de Romantiek weer terug?