G20-top in Rome: aandacht voor COVID-19 en klimaat

Het stimuleren van Corona-vaccinaties en beperken van de wereldwijde temperatuurstijging: De G20 lijkt het eens te zijn over de belangrijkste onderwerpen van hun top. 

De staatshoofden en regeringsleiders van de 20 belangrijkste economische mogendheden zijn in Rome bijeengekomen voor de G20-top. De Italiaanse premier Mario Draghi verwelkomde hen in het streng afgeschermde congrescentrum in Rome voor de eerste bijeenkomst. De eerste dag van de top zal in het teken staan van de strijd tegen COVID-19 en de economische gevolgen van de pandemie.

In zijn openingstoespraak herhaalde Draghi dat de G20 ernaar streeft tegen medio volgend jaar meer dan tweederde van de wereldbevolking tegen het coronavirus in te enten. We zijn dicht bij het doel van de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) om tegen eind december ten minste 40% van de mensen een dosis vaccin te geven, aldus Draghi. "Nu moeten we alles in het werk stellen om medio 2022 70 procent te halen."

Draghi bekritiseerde de grote verschillen in vaccinatievoortgang. Terwijl in de rijke landen ongeveer 70% van de inwoners ten minste eenmaal wordt gevaccineerd, daalt dit percentage in de armste landen tot 3%, zei hij. Deze verschillen zijn "moreel onaanvaardbaar" en ondermijnen de wereldwijde strijd tegen de pandemie, zei hij. In het algemeen pleitte de Italiaanse regeringsleider sterk voor meer internationale samenwerking bij dringende problemen.

Activisten eisen steun voor arme landen
Aan het begin van de bijeenkomst riepen ontwikkelingsorganisaties op tot meer steun voor armere landen vanwege de economische crisis en de oplopende inflatie. De organisatie World Vision riep op tot vereenvoudigde leningen voor ontwikkelingslanden en een verlenging van het in april overeengekomen moratorium op schulden. "Als de G20 geen snelle en duidelijke beslissing neemt om de schulden- en hongercrisis aan te pakken, zullen de effecten van de bestrijding van de pandemie in armere landen veel erger zijn", zei Dirk Bathe van World Vision. De mensen zouden zich anders geen voedsel meer kunnen veroorloven, waardoor de economieën gedestabiliseerd zouden raken. "Dit houdt een enorm potentieel in voor conflicten met blijvende gevolgen." Nu al lijden meer dan 800 miljoen mensen onder voedseltekorten.

Wereldwijd zijn de voedselprijzen met ongeveer 40 procent gestegen - de hoogste stijging in meer dan tien jaar. "De G20 moet helpen om het economisch herstel na de Corona-crisis eerlijker te laten verlopen en vooral het wereldwijde hongerprobleem aan te pakken", zegt Jörn Kalinski van Oxfam. Klimaatverandering met extreem weer bedreigt het levensonderhoud van miljoenen mensen - meestal armen, die het zelf minst hebben bijgedragen aan de opwarming van de aarde.

Doe meer om het doel van 1,5 graad te behalen
Op zondag, de tweede dag van de top, is klimaatbescherming het hoofdthema van de G20-bijeenkomst. Volgens een ontwerp van de slotverklaring, geciteerd door het persbureau Reuters, willen de landen hun inspanningen opvoeren om de opwarming van de aarde te beperken tot 1,5 graad. "Wij verbinden ons ertoe de existentiële dreiging die uitgaat van de klimaatverandering aan te pakken", luidt het ontwerp. In dit kritieke decennium zal actie worden ondernomen op basis van de beste beschikbare wetenschappelijke gegevens - maar in het licht van de verschillende nationale omstandigheden, aldus de mededeling.

"We blijven ons inzetten voor het doel van de Overeenkomst van Parijs om de wereldwijde gemiddelde temperatuurstijging ruim onder de twee graden Celsius te houden en ons in te spannen om deze te beperken tot 1,5 graad boven het pre-industriële niveau, ook om de Agenda 2030 te kunnen uitvoeren." Het onderstreept ook dat leiders het "essentiële belang" erkennen om tegen het midden van de eeuw netto nul-emissies te bereiken - een doel waar enkele van 's werelds grootste vervuilers zich nog niet aan hebben verbonden.

De landen willen de klimaatbescherming in de toekomst beter coördineren. In de ontwerpverklaring staat dat de samenwerking bij de ontwikkeling en overdracht van technologie en met het oog op onderling overeengekomen voorwaarden zal worden versterkt. Wereldwijde initiatieven en gezamenlijke of bilaterale projecten moeten helpen de meest efficiënte oplossingen in alle economische sectoren te ontwikkelen. Het doel is toegang tot schone energie voor iedereen. De G20-landen spelen een beslissende rol in de strijd tegen klimaatbescherming omdat ze verantwoordelijk zijn voor meer dan driekwart van de uitstoot.

Meerdere demonstraties gepland
Voor aanvang van de top heeft de Italiaanse politie een blokkade van enkele tientallen klimaatactivisten in Rome verwijderd. De demonstranten hadden de rijbaan van een meerbaansweg bij het ministerie van Milieu versperd, volgens de politie. Deze weg leidt naar de G20-locatie. In de namiddag werden in Rome twee demonstraties verwacht. De Communistische Partij wilde zich verzamelen op de Piazza di San Giovanni in Laterno, ten oosten van het Colosseum. Even later stond er een demonstratie gepland van klimaatactivisten die richting het historische centrum wilden trekken. Er werden duizenden deelnemers verwacht.

Top nog met Merkel maar zonder Xi en Poetin
De bijeenkomst in Rome is de laatste G20-top met de deelname van bondskanselier Angela Merkel. Ze reisde mee met de minister van Economische Zaken en haar vermoedelijke opvolger Olaf Scholz. De twee hebben zich ten doel gesteld continuïteit in het Duitse buitenlands beleid aan te tonen na de op handen zijnde regeringswisseling. In de middag willen ze de Amerikaanse president Joe Biden ontmoeten.

Bij de traditionele familiefoto voor aanvang van de top brachten de staatshoofden en regeringsleiders Corona-hulpverleners naar het podium. Nadat de toppolitici uit de belangrijkste geïndustrialiseerde landen zich hadden opgesteld, vroeg presentator Draghi artsen, verpleegkundigen en paramedici om het podium op te komen. Onder applaus van de politici ging het zorgpersoneel tussen de politici in staan.

Er ontbreken echter twee belangrijke staatshoofden op de foto - en op de top: de Chinese president Xi Jinping en de Russische president Vladimir Poetin reisden beiden niet vanwege de coronapandemie.