Forum Weblog Zoek Actieve Items Nieuws Columns Reviews Previews Specials Archief

Overheid moet opener worden

Redactie

Burgers krijgen wettelijk recht op informatie van overheden en semi-overheden. De Tweede Kamer stemde dinsdag in met een voorstel daartoe van D66 en GroenLinks. De nieuwe wet vervangt de huidige, bekende Wet openbaarheid van bestuur (Wob). Die gebruiken journalisten nogal eens om gevoelige informatie van bijvoorbeeld ministeries of gemeenten los te krijgen.

In de nieuwe wet wordt het verplicht om informatie actief en volledig openbaar te maken en moeten overheidsorganen een openbaar register bijhouden van documenten en andere gegevens die de overheid in huis heeft. Een 'informatiecommissaris' moet één en ander in goede banen gaan leiden.

Mede-initiatiefneemster Linda Voortman van GroenLinks is 'enorm blij': "Dit is een hele belangrijke stap in onze strijd voor een open overheid. Een overheid waar verdwenen bonnetjes en volledig zwartgelakte documenten niet meer voorkomen." Ook D66-collega Steven van Weyenberg is verheugd: "Eindelijk wordt informatie een recht in plaats van een gunst."

In de nieuwe wet moeten overheden bij elke weigering uitleggen waarom het belang om informatie geheim te houden, zwaarder weegt dan het recht op openbaarheid. Nu hoeft dat niet.

Overheid moet opener worden (Foto: ANP)

Help ons; deel dit item als je het leuk vond

Heb je een leuk of interessant bericht gevonden dat je graag op FOK! terug ziet? Tip ons dan via de submit!

Zoek jij altijd de leukste nieuwtjes en kun je daar leuk over schrijven? Meld je aan als nieuwsposter!

Lees ook

Font-grootte:
Normaal
Kleiner

regelhoogte :
Normaal
Kleiner

22 reacties

dinsdag 19 april 2016, 22:02 uur #1

BasEnAad

, die clown en die acrobaat!

VVD stemde tegen?

dinsdag 19 april 2016, 22:03 uur #2

dutchm4n

Klinkt als een copypasta van de Wob, met als extra toevoeging dat ze nu moeten zeggen waarom bij een weigering (wat waarschijnlijk toch weer standaard antwoorden worden). Maar met die "informatiecommisaris" (en diens hulpjes, natuurlijk) wel weer mooi wat bijbaantjes geregeld voor een aantal vriendjes, want daar gaat het uiteindelijk om.

dinsdag 19 april 2016, 22:04 uur #3

SnowOokami

Snow Wolfie

Water is nat.
Gaat nooit gebeuren...

dinsdag 19 april 2016, 22:11 uur #4

qwox

quote:
In de nieuwe wet moeten overheden bij elke weigering uitleggen waarom het belang om informatie geheim te houden, zwaarder weegt dan het recht op openbaarheid.

Hoe lang zal de lijst met redenen zijn die ze klaar hebben liggen.

https://a-vents.com/STAR_Rally/

dinsdag 19 april 2016, 22:21 uur #5

teckna

Boe!

quote:
Op dinsdag 19 april 2016 @ 22:03 schreef dutchm4n het volgende:
Klinkt als een copypasta van de Wob, met als extra toevoeging dat ze nu moeten zeggen waarom bij een weigering (wat waarschijnlijk toch weer standaard antwoorden worden). Maar met die "informatiecommisaris" (en diens hulpjes, natuurlijk) wel weer mooi wat bijbaantjes geregeld voor een aantal vriendjes, want daar gaat het uiteindelijk om.

Niet helemaal, een belangrijke toevoeging is dat er ook actief een index bijgehouden moet worden wat er beschikbaar is, in plaats dat je shotgun methodes moet hanteren bij je WOB verzoek. Hierdoor wordt het lastiger actief een WOB verzoek te frustreren, of dat er bonnetjes ineens niet gevonden kunnen worden oid, je kan heel specifiek gaan vragen naar documenten.

Juist door deze index verplicht WOO de hele informatiebeheer van iedere laag binnen de overheid op orde te brengen, in plaats van de chaos waarin het nu bevind en maakt het lastiger om zaken te verstoppen. Hierdoor is het dus daadwerkelijk een verbetering, en is juist bijvoorbeeld de VNG mordicus tegen WOO, en wilde het enkel afdoen met de boeteclausule verwijderen uit WOB. En probeert nu alsnog via de Eerste kamer deze wet tegen te houden.

Wel heeft WOO die boeteclausule inderdaad niet meer tenzij een rechter deze activeert via een rechtszaak. Ben erg benieuwd hoe WOO verzoeken worden afgehandeld door de overheid als deze drukmiddel er niet meer achter zit, tenzij rechtszaak...

Desalniettemin is het wel een belangrijke stap richting het transparanter maken van de overheid, juist door die indexverplichting.

dinsdag 19 april 2016, 22:26 uur #6

danos

quote:
Op dinsdag 19 april 2016 @ 22:04 schreef SnowOokami het volgende:
Water is nat.
Gaat nooit gebeuren...

Water is dit geval dan juist droog.

Even a broken clock is right twice a day.

dinsdag 19 april 2016, 22:49 uur #8

Fir3fly

Goodnight everybody!

Klinkt op zich best goed. Laten we hopen dat het niet al te ingewikkeld wordt (en dus duur).

And if you listen very hard
The tune will come to you at last
When all are one and one is all
To be a rock and not to roll

dinsdag 19 april 2016, 22:52 uur #9

AnitaHanjaab

quote:
Op dinsdag 19 april 2016 @ 22:11 schreef qwox het volgende:

[..]

Hoe lang zal de lijst met redenen zijn die ze klaar hebben liggen.

vraag die lijst op, zou ik zeggen. Daar heb je blijkbaar nu recht op.

dinsdag 19 april 2016, 23:45 uur #11

beantherio

4900 op de schaal van Richter

Ik vraag me af of er bij het optuigen van dit soort wetjes ook gekeken wordt naar het rendement. Als je vanwege een relatief klein aantal fouten voor de complete overheid alle documenten en gegevens in kaart gaat brengen dan haal je je wel een enorme hoeveelheid werk op de hals. Klinkt als het spreekwoordelijke kanon op een mug afschieten: de liefhebbers van een kleinere overheid moeten hier niet gelukkig van worden.

woensdag 20 april 2016, 00:29 uur #12

budha

quote:
Op dinsdag 19 april 2016 @ 23:42 schreef j0p3Y het volgende:
OMG, alsof het merendeel van de Wob-verzoeken plaatsvindt met het doel waarvoor het bedacht is.... nee, het merendeel van de Wob-verzoeken wordt gedaan om er mogelijk (met toepassing van de Wet Dwangsom) geld mee te genereren.
Dit kost overheden jaarlijks tientallen miljoenen aan nutteloze uren...
Zie ook dit .
Blijkbaar moet daar per overheid weer formatie op gezet worden, kost weer meer geld.....
Echte GroenLinks en D66 symboolpolitiek.... dat de gemiddelde Fok!ker daarin trapt zeg....

Compleet uit je duim gezogen. Er wordt slechts op zeer kleine schaal misbruik gemaakt van de WOB.

Daarentegen worden verzoeken wel structureel tegengewerkt door de overheid. Ambtenaren houden er niet zo van als er over hun schouder wordt meegekeken terwijl ze belastinggeld verbrassen.

woensdag 20 april 2016, 00:32 uur #13

budha

quote:
Op dinsdag 19 april 2016 @ 23:45 schreef beantherio het volgende:
Ik vraag me af of er bij het optuigen van dit soort wetjes ook gekeken wordt naar het rendement. Als je vanwege een relatief klein aantal fouten voor de complete overheid alle documenten en gegevens in kaart gaat brengen dan haal je je wel een enorme hoeveelheid werk op de hals. Klinkt als het spreekwoordelijke kanon op een mug afschieten: de liefhebbers van een kleinere overheid moeten hier niet gelukkig van worden.

De overheid is van jou en mij. Wat men daar doet is ten dienste van ons en wordt door ons betaald.

Openbaarheid van bestuur kost alleen meer geld als de standaard is dat overheidsdocumenten voor het publiek gesloten blijven. In landen waar de overheid actief documenten openbaart is de informatievoorziening veel beter georganiseerd en voor iedereen controleerbaar.

Redactie Frontpage

woensdag 20 april 2016, 01:20 uur #14

Crazy Harry

quote:
Op dinsdag 19 april 2016 @ 22:02 schreef BasEnAad het volgende:
VVD stemde tegen?

De stemming is nog niet verwerkt, maar in ieder geval heeft de VVD de wet flink proberen in te perken, zie het aantal amendementen:
https://www.tweedekamer.n(...)detail?id=2016P06172

quote:
Op dinsdag 19 april 2016 @ 23:42 schreef j0p3Y het volgende:
OMG, alsof het merendeel van de Wob-verzoeken plaatsvindt met het doel waarvoor het bedacht is.... nee, het merendeel van de Wob-verzoeken wordt gedaan om er mogelijk (met toepassing van de Wet Dwangsom) geld mee te genereren.
Dit kost overheden jaarlijks tientallen miljoenen aan nutteloze uren...
Zie ook dit .
Blijkbaar moet daar per overheid weer formatie op gezet worden, kost weer meer geld.....
Echte GroenLinks en D66 symboolpolitiek.... dat de gemiddelde Fok!ker daarin trapt zeg....

Dan is dit juist een besparing omdat er geen verzoeken meer gedaan en dus verwerkt hoeven te worden...
Die commissaris komt ook pas wanneer na evaluatie blijkt dat die nodig is.

Maar ja, alles om Groenlinks en D66 te kunnen bashen...

De discussie is niet privacy tegenover veiligheid maar vrijheid tegenover controle
Overzicht privacy-inperkende maatregelen/wetten/voorstellen
We don't stop playing because we grow old; we grow old because we stop playing. ― George Bernard Shaw

woensdag 20 april 2016, 01:34 uur #15

Stupendous76

wenst iedereen veel plezier

quote:
Op woensdag 20 april 2016 @ 00:32 schreef budha het volgende:

[..]

De overheid is van jou en mij. Wat men daar doet is ten dienste van ons en wordt door ons betaald.

Openbaarheid van bestuur kost alleen meer geld als de standaard is dat overheidsdocumenten voor het publiek gesloten blijven. In landen waar de overheid actief documenten openbaart is de informatievoorziening veel beter georganiseerd en voor iedereen controleerbaar.

Dat de overheid van jou en mij is, betekent nog niet dat alles maar openbaar moet zijn. De toevoeging dat dat niet hoeft, maar dat dat dan beargumenteerd moet worden is onzinnig en uiterst naïef.

Kijk voor valide argumenten waarom dit wetsvoorstel naïef is bij de zorgen die de VNG heeft, het is namelijk niet alleen het publiceren van informatie, maar het bijhouden van alle informatie. Ik weet niet of je beseft hoe gigantisch veel alle informatie is, of hoeveel je daar aan hebt (in veel gevallen namelijk niet veel tot helemaal niets).
Als je de invloed van burgers wil vergroten, dan moet je zorgen dat er inspreekmomenten komen in bestuursprocessen. Iets dat er in veel gevallen al is, maar veel beter kan en zou moeten.

[ Bericht gewijzigd door Stupendous76 op woensdag 20 april 2016 @ 01:40 ]

Repent, Pray, Forgive
Overzicht privacy-inperkende maatregelen/wetten/voorstellen
Mensen doen niet dingen omdat ze dat willen, maar omdat het kan.

woensdag 20 april 2016, 02:46 uur #16

koffiegast

langzinnig

Ik wil volledige transparantie. Geld, tijd en alles wat de regering doet. De regering is er voor jou en mij, en niet voor zichzelf.

Tegenargumentatie transparantie: Er zullen ongetwijfeld potjes zijn voor diverse zaken waarbij sommigen zich achter de oren krabben waarom dat nodig is, en mogelijk wil men dat soort gezeik vermijden door het niet overal even transparant te maken. Maar daarvoor stem je welk volk in de regering zit. Ik wens alleen pure transparantie zodat het volk en andere partijen de regering kunnen controleren en daarop ook kunnen aanspreken.

woensdag 20 april 2016, 08:21 uur #17

nixan1

Mislukt IT megaproject in 3 ... 2 .... 1...

woensdag 20 april 2016, 09:25 uur #18

beantherio

4900 op de schaal van Richter

quote:
Op woensdag 20 april 2016 @ 00:32 schreef budha het volgende:

[..]

De overheid is van jou en mij. Wat men daar doet is ten dienste van ons en wordt door ons betaald.

Klopt. En we gaan dus meer betalen. Het optuigen van deze kerstboom kost namelijk geld in de zin van personeel en middelen. Veel geld vermoed ik zelfs.

quote:
Openbaarheid van bestuur kost alleen meer geld als de standaard is dat overheidsdocumenten voor het publiek gesloten blijven. In landen waar de overheid actief documenten openbaart is de informatievoorziening veel beter georganiseerd en voor iedereen controleerbaar.

Het kost allemaal geld: het is niet zo dat je informatie zomaar met een muisklik op Facebook kunt zetten. Niet alle informatie kan ook zomaar openbaar gemaakt worden: een groot deel van de informatie bij de overheid betreft vertrouwelijke persoonsgegevens en bedrijfsgegevens. Daarom vraag ik me dus af wat het concrete rendement is. En dan niet in vrij invulbare uitspraken als "een meer open overheid" of "meer vertrouwen van de burger" maar concreet en cijfermatig: wat worden we er achter de streep beter van?

woensdag 20 april 2016, 10:14 uur #19

budha

quote:
Op woensdag 20 april 2016 @ 09:25 schreef beantherio het volgende:

[..]

Klopt. En we gaan dus meer betalen. Het optuigen van deze kerstboom kost namelijk geld in de zin van personeel en middelen. Veel geld vermoed ik zelfs.

[..]

Het kost allemaal geld: het is niet zo dat je informatie zomaar met een muisklik op Facebook kunt zetten. Niet alle informatie kan ook zomaar openbaar gemaakt worden: een groot deel van de informatie bij de overheid betreft vertrouwelijke persoonsgegevens en bedrijfsgegevens. Daarom vraag ik me dus af wat het concrete rendement is. En dan niet in vrij invulbare uitspraken als "een meer open overheid" of "meer vertrouwen van de burger" maar concreet en cijfermatig: wat worden we er achter de streep beter van?

Burgers hebben het wettelijke recht tot inzage van overheidsdata. In het huidige systeem maken ambtenaren kosten voor het beantwoorden van vragen. Als het systeem bij voorbaat ingericht is op het openbaren van data, zoals dat in sommige andere landen het geval is, dan nemen de kosten eerder af.

En de baten lijken mij evident. Door openbaarheid wordt corruptie tegengegaan en dat is uiteindelijk in ons aller belang.

woensdag 20 april 2016, 10:19 uur #20

teckna

Boe!

quote:
Op dinsdag 19 april 2016 @ 23:42 schreef j0p3Y het volgende:
OMG, alsof het merendeel van de Wob-verzoeken plaatsvindt met het doel waarvoor het bedacht is.... nee, het merendeel van de Wob-verzoeken wordt gedaan om er mogelijk (met toepassing van de Wet Dwangsom) geld mee te genereren.
Dit kost overheden jaarlijks tientallen miljoenen aan nutteloze uren...
Zie ook dit .
Blijkbaar moet daar per overheid weer formatie op gezet worden, kost weer meer geld.....
Echte GroenLinks en D66 symboolpolitiek.... dat de gemiddelde Fok!ker daarin trapt zeg....

quote:
Op woensdag 20 april 2016 @ 09:25 schreef beantherio het volgende:

[..]

Klopt. En we gaan dus meer betalen. Het optuigen van deze kerstboom kost namelijk geld in de zin van personeel en middelen. Veel geld vermoed ik zelfs.

[..]

Het kost allemaal geld: het is niet zo dat je informatie zomaar met een muisklik op Facebook kunt zetten. Niet alle informatie kan ook zomaar openbaar gemaakt worden: een groot deel van de informatie bij de overheid betreft vertrouwelijke persoonsgegevens en bedrijfsgegevens. Daarom vraag ik me dus af wat het concrete rendement is. En dan niet in vrij invulbare uitspraken als "een meer open overheid" of "meer vertrouwen van de burger" maar concreet en cijfermatig: wat worden we er achter de streep beter van?

quote:
Op woensdag 20 april 2016 @ 01:34 schreef Stupendous76 het volgende:

[..]
Dat de overheid van jou en mij is, betekent nog niet dat alles maar openbaar moet zijn. De toevoeging dat dat niet hoeft, maar dat dat dan beargumenteerd moet worden is onzinnig en uiterst naïef.

Kijk voor valide argumenten waarom dit wetsvoorstel naïef is bij de zorgen die de VNG heeft, het is namelijk niet alleen het publiceren van informatie, maar het bijhouden van alle informatie. Ik weet niet of je beseft hoe gigantisch veel alle informatie is, of hoeveel je daar aan hebt (in veel gevallen namelijk niet veel tot helemaal niets).
Als je de invloed van burgers wil vergroten, dan moet je zorgen dat er inspreekmomenten komen in bestuursprocessen. Iets dat er in veel gevallen al is, maar veel beter kan en zou moeten.

Je kan jezelf ook afvragen waarom VNG zo mordicus tegen is. Geld is echt niet het hoofdissue. De overheid geeft meer uit aan postits en pennen. Initieel zal het opzetten wat meer kosten, maar juist op lange termijn, juist als die informatievoorziening en databeheer op orde is zal het enkel geld schelen en onderhoud makkelijker worden, WOO verzoeken zouden uiteindelijk zelfs vrijwel geheel geautomatiseerd kunnen worden waardoor je daar weer personeelskosten op kan besparen, maar ook intern zullen organisaties en overheden uiteindelijk beter af zijn als hun eigen informatievoorziening beter op orde is. Voor interne en externe informatieverplichtingen.

Wat de VNG wel wilt is dat WOB aanblijft maar dan zonder boeteclausule, lekker makkelijk want WOB is de facto gewoon keihard dood/stuk en je kan er 0,0 mee bereiken omdat onder WOB je enkel zwartgelakte pagina's terug krijgt nadat eerst alle reageertermijnen maximaal zijn benut. En een WOB zonder boeteclausule is helemaal niets meer. Daarvoor is WOO nu nodig, om een cultuuromslag binnen de overheid met betrekking tot het delen van informatie te forceren.

Geld verdienen aan WOO verzoeken zoals met WOB is er niet meer bij en daarnaast bepaald de overheid niet welke informatie een journalist wel of niet iets aan heeft, de enige oplossing is dan om gewoon alles beschikbaar te maken, en die journalist (of burger) dit zelf te laten bepalen.

Als iets echt geheim moet blijven kan dat prima met WOO, inspreekmomenten in bestuursprocessen zijn er al redelijk, en realiteit bewijst dat die inspreekmomenten geen ruk uitmaken, want in de echte wereld gaat het helemaal niet over wat de gemiddelde burger wilt en maakt de gemiddelde burger weinig tot geen gebruik van deze inspreekmomenten, gebeurd het wel worden deze grotendeels genegeerd door bestuurders. In tegenstelling tot de inspreekmomenten van lobbyisten, bedrijven etc. En daarvoor is het juist zo belangrijk dat media over de schouders kan meekijken.

Ze zeggen wel eens dat je bij wetten, net als bij worsten niet wilt weten hoe ze gemaakt worden. Een bekende quote in de politiek. Maar met deze wet zie je of je wet gemaakt is van seperatorvlees bij elkaar geplakt met eiwitten of dat het een goed stukje vlees is dat er in je worst gaat. En daarvoor is deze wet belangrijk. Een journalist kan weer meekijken met wat er gebeurd.

Een van de grootste dingetjes van WOO is dat ze niet meer alles vrijwel onbeperkt mogen zwartlakken, dat wordt echt aan banden gelegd en als ze iets zwart lakken moeten ze het nu motiveren. Er wordt uitgegaan van een positie waarin zo veel mogelijk openbaar gemaakt wordt, in plaats van zoveel mogelijk afgeschermd. En terecht.

[ Bericht gewijzigd door teckna op woensdag 20 april 2016 @ 10:36 ]

woensdag 20 april 2016, 10:28 uur #21

budha

quote:
Op woensdag 20 april 2016 @ 01:34 schreef Stupendous76 het volgende:

[..]
Dat de overheid van jou en mij is, betekent nog niet dat alles maar openbaar moet zijn. De toevoeging dat dat niet hoeft, maar dat dat dan beargumenteerd moet worden is onzinnig en uiterst naïef.

Kijk voor valide argumenten waarom dit wetsvoorstel naïef is bij de zorgen die de VNG heeft, het is namelijk niet alleen het publiceren van informatie, maar het bijhouden van alle informatie. Ik weet niet of je beseft hoe gigantisch veel alle informatie is, of hoeveel je daar aan hebt (in veel gevallen namelijk niet veel tot helemaal niets).
Als je de invloed van burgers wil vergroten, dan moet je zorgen dat er inspreekmomenten komen in bestuursprocessen. Iets dat er in veel gevallen al is, maar veel beter kan en zou moeten.

Waarom zou het uitgangspunt niet zijn dat alle data openbaar is tenzij daar goede redenen voor zijn zoals privacy of concurrentiegevoeligheid?

Journalisten lopen nu tegen een muur op van ambtenaren die gemaakte fouten proberen te verdoezelen.

Dat openbaarheid niet onuitvoerbaar is bewijst bijvoorbeeld Noorwegen dat al zo'n register heeft. Wie (elektronisch) een verzoek indient heeft meestal binnen het uur het document in handen.

woensdag 20 april 2016, 11:47 uur #22

Vinkeveen1

De Vinkevener

Helaas is er nu een overkoepelende organisatie, die heet de EU.
die hebben Rutte ook een zwijgverbod opgelegd voor het referendum!.

Hoi Hoi hier de Vinkevener van Vinkeveen

Reageer zelf