Nobelprijzen uitgereikt in Stockholm

De Nobelprijzen 2014 voor natuurkunde, scheikunde, medicijnen, literatuur en economie zijn woensdag uitgereikt aan de winnaars tijdens een ceremonie in het Zweedse Stockholm. De winnaars waren al in oktober bekendgemaakt.

De Nobelprijs voor natuurkunde werd uitgereikt aan Isamu Akasaki, Hiroshi Amano en Shuji Nakamura. Ze worden onderscheiden voor de uitvinding van blauwe leds, een nieuwe energiezuinige en milieuvriendelijke lichtbron. De uitvinding is pas twintig jaar oud, 'maar draagt nu al bij aan het scheppen van wit licht op een geheel nieuwe manier die voordelig is voor ons allemaal', zei de Koninklijke Zweedse Academie van Wetenschap toen de winnaars werden bekendgemaakt.

Eric Betzig, Stefan Hell en William Moerner nemen de Nobelprijs voor scheikunde mee naar huis. Ze werden onderscheiden voor hun baanbrekende bijdragen aan fluorescentiemicroscopie.

De Nobelprijs voor medicijnen is toegekend aan de Amerikaan John O'Keefe en het Noorse echtpaar May-Britt en Edvard Moser, voor hun ontdekking van een 'GPS in het brein'. Ze worden onderscheiden voor hun 'ontdekkingen van cellen die een positioneringssysteem vormen in het brein'. Hun ontdekkingen helpen verklaren hoe het brein 'een kaart van de ruimte om ons heen maakt en hoe wij door een complexe omgeving onze weg weten te vinden'.

De Literatuurprijs is voor de 69-jarige Patrick Modiano voor 'de kunst waarmee hij de meest ongrijpbare menselijke lotsbestemmingen heeft opgevoerd en de leefwereld van de bezetting heeft onthuld'. De in Parijs woonachtige auteur schuwt de media en geeft zelden interviews.

Jean Tirole krijgt de Nobelprijs voor economie voor zijn onderzoek naar machtige marktpartijen en marktregulering. De 61-jarige Tirole 'heeft opgehelderd hoe we sectoren met slechts een paar machtige ondernemingen moeten duiden', aldus de Academie. "Sinds het midden van de jaren tachtig heeft Jean Tirole het onderzoek naar zulk marktfalen nieuw leven ingeblazen." De jury voegde daaraan toe dat Tiroles werk grote invloed heeft op de manier waarop regeringen omgaan met bedrijfsovernames, kartels en monopolies.