Julian Alaphilippe heeft de twaalfde etappe van de Giro d'Italia gewonnen. De Fransman van Soudal Quick-Step was in de heuvelachtige etappe na een lange aanval de sterkste.
De twaalfde etappe was gemaakt voor de aanvallers. In de eerste veertig kilometer was het nog vlak, maar daarna waren het allemaal korte steile hellingen. Te zwaar voor de sprinters, maar niet lastig genoeg voor de klassementsrenners, dus de aanvallers kregen vandaag de kans. Nadat eerst enkele kleine groepjes wegreden zou er uiteindelijk een kopgroep van dertig ontstaan.
De kopgroep was te groot voor een goede samenwerking, waarna Julian Alaphilippe uit de kopgroep ten aanval ging. Hij kreeg Micro Maestri met zich mee en het tweetal nam al snel een halve minuut voorsprong. In de achtergrond was er geen goede samenwerking, totdat de groep achter de leiders uit elkaar viel. Negen renners reden daaruit weg en zouden tot een kleine minuut komen van de leiders Alaphilippe en Maestri.
Op de steile slothelling van een kilometer, op dertien kilometer van de finish kon Maestri Alaphilippe niet meer volgen, terwijl in de achtergrond Jhonatan Narváez en Quinten Hermans de sterksten waren. Op de top van de beklimming was het nog een goede halve minuut, maar dichterbij kwamen ze niet meer en Alaphilippe pakte zijn eerste zege in iets minder dan een jaar tijd.
De klassementsrenners hielden zich rustig en daardoor veranderde er niks in het algemeen klassement.
Results powered by FirstCycling.com
Eerder vandaag vond er een aanvaring plaats in de Tweede Kamer tussen voorzitter Martin Bosma en een deel van de Kamerleden. Bosma greep in nadat Volt-leider Laurens Dassen de PVV extreemrechts noemde. Bosma vond die term een Nazi-vergelijking. Een substantieel deel van de Kamer maakte bezwaar tegen de ingreep van Bosma, die echter bij zijn mening bleef. Extreemlinks is volgens de voorzitter geen probleem om te bezigen in de Tweede Kamer, zo vindt Bosma.
Terecht of mag je tegenwoordig niks meer zeggen?
Pinksterfilms, bestaan die eigenlijk? We zien ze in ieder geval niet in de bioscoop in de selectie van nieuwe films. Wat we wel zien? Horror, thriller, oorlogsdrama, familiefilms, documentaire en absurdistische Nederlandse (maar Engelstalige) komedie.
IF (Imaginary Friends)
IF (Imaginary Friends), die ook in de Nederlands gesproken versie wordt uitgebracht onder de titel Fantasievriendjes, is een film van schrijver en regisseur John Krasinski over een meisje dat erachter komt dat ze iedereens denkbeeldige vriendjes kan zien. Wat zal zij met deze superkracht doen? Het wordt een magisch avontuur waarin ze probeert om de vergeten IF’s weer samen te brengen met hun kinderen. In IF zijn Ryan Reynolds, John Krasinski, Cailey Fleming en Fiona Shaw te zien. Daarnaast spreken onder andere Phoebe Waller-Bridge, Louis Gossett Jr. en Steve Carell de stemmen in van de prachtige en unieke wezens die de rijke fantasie van kinderen weerspiegelen.
Krazy House
Krazy House vertelt het verhaal van de christelijke huisman Bernie (Nick Frost) en zijn Amerikaanse sitcom-gezin in de jaren ’90, bestaande uit carrièrevrouw Eva (Alicia Silverstone) en tieners Sarah (Gaite Jansen) en Adam (Walt Klink). Wanneer hun huis ongevraagd verbouwd wordt door Russische klusjesmannen, die criminelen blijken te zijn op zoek naar een verborgen fortuin, moet vader Bernie zichzelf vermannen om zijn gezin te redden terwijl hij langzamerhand tot waanzin wordt gedreven.
Laatste Ronde
Als jeugdvrienden André, Bart en David, allen diep in de 50, gaan klussen in een oude opgekochte hoeve van vriend Joost in België, blijken ze niet langer onsterfelijk. Ze wisselen nog steeds moeiteloos loodzware ernst af met slap ouwehoeren, maar daarmee ontkomen ze niet aan het feit dat ze ouder worden. Loyaliteit, noodlot en humor zijn hun reddingsboei om de volgende fase in hun leven onder ogen te zien.
The Mother of All Lies
Een leugentje om bestwil kan geen kwaad, maar bij regisseur Asmae El Moudir thuis werden meer leugens dan waarheden verteld. In de levendige wijk in Casablanca waar ze opgroeide, bepaalde haar overheersende grootmoeder alles in huis: het verleden werd verzwegen en foto’s hingen er niet. In een poging om deze onbesproken historie te ontrafelen bouwt ze haar buurt na als maquette. Samen met familie en buren reconstrueert ze op onorthodoxe wijze haar pijnlijke persoonlijke, maar ook de gedeelde geschiedenis van Casablanca die lang verborgen bleef. Het gedurfde en creatieve The Mother of All Lies won twee prijzen op het filmfestival van Cannes en was de Marokkaanse Oscarinzending.
Charcoal (Carvão)
Op het platteland van Brazilië houdt Irene haar gezin zo goed mogelijk bij elkaar. Haar echtgenoot Jairo verdient geld met het stoken van houtskool. Maar als hij zonder werk zit, geeft hij het weinige dat hij heeft uit aan drank. De negenjarige zoon van het stel, Jean is een lieve jongen die een slaapkamer deelt met zijn bedlegerige grootvader Firmino, die een beroerte heeft gehad en niet meer kan lopen, praten of ademen zonder extra zuurstof. Op een dag verschijnt er in plaats van de gebruikelijke wijkverpleegster die de zuurstoftank van Firmino komt vervangen, een gezondheidswerker genaamd Juracy. Juracy maakt meteen de balans op van het gezin en de last die vooral Irene draagt. Ze doet een bescheiden voorstel: waarom zou je de arme, oude Firmino niet 'vervangen' door iemand die het gezin financieel kan helpen? Met andere woorden, ze stelt voor de oude man te euthanaseren en vervolgens een speciaal soort huurder in huis te nemen: een Argentijnse misdadiger genaamd Miguel die zijn eigen dood in scène heeft gezet en een tijdje onder de radar moet blijven. Op subtiele manier stort de nieuwkomer het gezin in volledige chaos.
The Strangers: Chapter 1
Een jong koppel (Madelaine Petsch en Froy Gutierrez) krijgt tijdens hun weekendje weg autopech in een klein, onheilspellend stadje en moet noodgedwongen de nacht doorbrengen in een afgelegen huis. Al snel breekt de paniek uit wanneer ze ‘s nachts worden geterroriseerd door drie gemaskerde vreemdelingen die zonder enig motief genadeloos hard toeslaan. The Strangers: Chapter 1 is het huiveringwekkende eerste deel van de aankomende horror-filmreeks.
The Last Front
The Last Front gaat terug naar de zomer van 1914 wanneer de Eerste Wereldoorlog net is uitgebroken. Het serene leven in een Belgisch dorp wordt bruut verstoord wanneer een meedogenloze Duitse luitenant en zijn troepen de inwoners beginnen te terroriseren. Nadat een persoonlijke tragedie hem tot die beslissing dwingt, besluit de lokale boer Leonard (Iain Glen) leider te worden van het plaatselijke verzet. Terwijl Leonard en zijn strijdmakkers uit het dorp zich met gevaar voor eigen leven door de bossen navigeren, bereiden ze zich voor op een explosieve confrontatie. Hun moed en vasthoudendheid vormen de drijvende kracht achter wat wel eens hun laatste gevecht tegen de vijand zou kunnen zijn.
Lost in the Night
Lost in the Night (Perdidos en la noche) is een mysterieuze thriller waarin Emiliano (Juan Daniel García Treviño) de plotselinge verdwijning van zijn moeder onderzoekt. Wanneer er steeds meer leugens onthuld worden, lijkt iedereen een dubbele agenda te hebben.In een kleine Mexicaanse gemeenschap leiden demonstraties tegen de grote internationale mijnindustrie tot mysterieuze verdwijningen van activisten. Als Emiliano (García Treviño) op zoek gaat naar de waarheid rond zijn vermiste moeder, komt hij terecht in de moderne villa van de rijke en eigenaardige familie Aldama. In een wereld van geheimen en corruptie, moet hij zorgen zelf niet ten onder te gaan. Zal hij de waarheid ooit boven tafel krijgen?
L'arche de Noé
Een vereniging verwelkomt jonge LGBT-mensen die door hun families op straat worden gezet. Achter de schijnbare komedie, excessen, de wens om zichzelf te laten gelden, verbergen zich gebroken levens. Ze hebben allemaal dit woedende verlangen om te bestaan, om hun plaats in de samenleving te vinden. Hier hebben ze zes maanden de tijd om een baan, een huis te vinden en zichzelf te accepteren zoals ze zijn. Een race tegen de klok waarin Noëlle, die de vereniging leidt en Alex, die haar helpt bij haar missie, worden ook verwezen naar hun eigen gebreken en stellen zich vragen over hun motivaties om anderen te helpen.
Drie Rovers en een leeuw
Het vredige leven in het rustige Kardemommestad, wordt vaak gestoord door drie herrieschoppers, Casper, Jasper en Jonathan die vaak op rooftocht zijn. Waar zij zijn is chaos - ook in hun huishouden. Omdat ze samenwonen met een leeuw, hebben ze dringend een huishoudster nodig. Ze bedenken een plan om er een te ontvoeren. De inwoners van Kardemommestad hebben er genoeg van en willen dat de rovers worden opgespoord en gearresteerd. De rovers zijn er eigenlijk niet zo blij mee dat ze rovers zijn, maar ze weten niet hoe ze uit hun hopeloze, verstoten situatie kunnen komen. Maar als de stad in gevaar is, krijgen Casper, Jasper en Jonathan een kans om te bewijzen dat dapperheid het verschil kan maken!
City of God (2002)
De aangrijpende bewerking van de roman van Paulo Lins ‘Cidade de Deus’ belicht het leven in de gelijknamige favela in Rio de Janeiro van de jaren zestig tot de jaren tachtig. Door de ogen van aspirant fotograaf Rocket (Alexandre Rodrigues) zien we hoe hij aan het heersende geweld en de misdaad probeert te ontsnappen. Hij streeft naar een beter leven en droomt ervan Angélica (Alicia Braga) voor zich te winnen. Zijn leven staat in schril contrast met L’il Zé (Leandro Firmino), die samen met zijn jeugdvriend, de door iedereen geliefde Bené (Phellipe Haagensen), in de drugshandel belandt en uitgroeit tot een meedogenloze crimineel. De spanning escaleert wanneer Knockout Ned (zanger/acteur Seu Jorge) op het toneel verschijnt, hij is op zoek naar wraak en dit leidt tot een felle confrontatie tussen de bendes.
Denis Villeneuve heeft de lat flink hoog gelegd met zijn tweedelige verfilming van Frank Herberts Dune, maar HBO Max gaat proberen de verwachtingen hoog te houden, zo is te zien in de eerste trailer voor Dune: Prophecy.
De serie speelt zich zo'n 10.000 jaar af vóór de gebeurtenissen in Dune. Verteld wordt hoe een zusterschap een intense fysieke training en mentale conditionering ondergaat om daarmee bovenmenselijke vaardigheden te ontwikkelen. Deze groep zal zich uiteindelijk de Bene Gesserit noemen en zich infiltreren in alle machtscentra in het galactische keizerrijk.
De serie is ontwikkeld door Alison Schapker, Diane Ademu-John, met medewerking van Frank Herberts zoon Brian en diens dochter Kim Herbert. In de cast zien we onder andere Emily Watson, Olivia Williams, Travis Fimmel, Jodhi May, Mark Strong, Sarah-Sofie Boussnina, Josh Heuston, Chloe Lea, Jade Anouka, Faoileann Cunningham, Edward Davis, Aoife Hinds, Chris Mason, Shalom Brune-Franklin, Jihae, Tabu, Charithra Chandran, Jessica Barden, Emma Canning en Yerin Ha.
Een specifieke releasedatum is nog niet bekend, maar dit zal ergens dit najaar zijn.
Boeing zit vanwege een reeks veiligheidsproblemen met zijn vliegtuigen al diep in de problemen. Nu waarschuwt het Amerikaanse ministerie van Justitie dat het bedrijf strafrechtelijk vervolgd kan worden wegens twee dodelijke crashes met een 737 Max-vliegtuig.
Deze tragedies vonden plaats in Indonesië in 2018 en Ethiopië in 2019, hierbij kwamen in totaal 346 mensen om het leven.
Volgens bronnen is Ronald Plasterk (lid PvdA) in beeld als de beoogde minister-president van het nieuw te vormen kabinet. In eerdere kabinetten heeft hij een tweetal ministersposten bekleed. In deze kabinetsformatie is hij als verkenner en informateur gevraagd door Wilders. Zou hij een goede premier zijn?
Ronald Plasterk (@Wikimedia)
President Poetin werd door de Chinese president Xi Jinping met alle militaire eer begroet in de Grote Hal van het Volk in het hart van de hoofdstad.
Tijdens zijn verblijf zal Poetin met de Chinese president Xi gesprekken voeren over verschillende onderwerpen, waaronder de situatie in Oekraïne, handelsbetrekkingen, Azië en hun gedeelde geopolitieke rivaal: de Verenigde Staten.
Bij hun ontmoeting benadrukten Poetin en Xi vandaag opnieuw het belang van hun partnerschap. Na hun eerste gesprek ondertekenden de twee leiders een gezamenlijke verklaring waarin zij pleiten voor een verdieping van het "strategisch partnerschap" tussen hun landen.
De twee leiders zijn de afgelopen jaren naar elkaar toegegroeid, ondanks de westerse bezorgdheid dat China de Russische economie stimuleert en wapenonderdelen levert voor de oorlog in Oekraïne. Xi is net terug van een meerdaags bezoek aan Europa, anders dan Poetin wil Xi de banden met het Westen niet verbreken.
De krapte op de arbeidsmarkt is in het eerste kwartaal van 2024 iets minder geworden. Met 110 vacatures per 100 werklozen is de spanning echter nog steeds hoog. Er kwamen in het eerste kwartaal 13 duizend werklozen bij, het aantal vacatures steeg licht. Het aantal banen nam opnieuw toe (+42 duizend). Dat blijkt uit nieuwe cijfers van het CBS.
Met een groei van 42 duizend (0,4 procent) kwam het totaal aantal banen op 11,6 miljoen (11 646 duizend). In deze cijfers zijn alle banen meegeteld, voltijd en deeltijd.
Toename bij zowel werknemers- als zelfstandigenbanen
In het eerste kwartaal kwamen er 25 duizend werknemersbanen bij, een toename van 0,3 procent. Het totaal kwam daarmee uit op ruim 9 miljoen (9.071 duizend). Het aantal banen van zelfstandigen nam toe met 17 duizend (+0,7 procent) naar ruim 2,5 miljoen (2.575 duizend). Ruim 1 op de 5 banen is een zelfstandigenbaan.
Minder banen bij uitzendbureaus
Bij de uitzendbureaus waren in het eerste kwartaal 3 duizend banen minder dan in het voorgaande kwartaal, een daling van 0,4 procent. In het vierde kwartaal van 2023 daalde het aantal banen in de uitzendbranche ook, met 5 duizend.
In de zakelijke dienstverlening exclusief de uitzendbureaus kwamen er 19 duizend banen bij, een stijging van 1,0 procent. Andere bedrijfstakken met een grote banengroei waren het openbaar bestuur (7 duizend), de zorg (7 duizend) en handel, vervoer en horeca (7 duizend). Naast de uitzendbureaus daalde het aantal banen ook in de landbouw (-4 duizend) en verhuur en handel van onroerend goed (-1 duizend).
Meer gewerkte uren
Werknemers en zelfstandigen werkten in het eerste kwartaal van 2024 in totaal bijna 3,7 miljard uur. Dat is, gecorrigeerd voor seizoensinvloeden, 0,4 procent meer dan een kwartaal eerder.
Lichte toename aantal vacatures
Na zes kwartalen van afname is het aantal vacatures in het eerste kwartaal van 2024 licht toegenomen. Aan het einde van het eerste kwartaal stonden er 411 duizend vacatures open, 1 duizend meer dan eind december. In het openbaar bestuur en de overheidsdiensten kwamen er 3 duizend vacatures bij en stonden er aan het eind van het eerste kwartaal 29 duizend vacatures open. In de zorg nam het aantal vacatures met 2 duizend toe tot 67 duizend.
De meeste vacatures stonden ook dit kwartaal open in de handel, de zakelijke dienstverlening en de zorg. Gezamenlijk zijn deze drie bedrijfstakken goed voor de helft van alle openstaande vacatures.
Vacatures in horeca lopen terug
In de horeca nam het aantal vacatures met 2 duizend af tot 31 duizend. In het vorige kwartaal kwamen er in deze bedrijfstak juist de meeste vacatures bij. Net als in het voorgaande kwartaal nam het aantal vacatures in de handel af, maar met 1 duizend was de afname kleiner. Ook in de overige bedrijfstakken waren de verschillen met het vorige kwartaal niet groot.
Meer nieuwe vacatures
In het eerste kwartaal ontstonden opnieuw meer nieuwe vacatures. Het waren er 365 duizend, 6 duizend meer dan in het vierde kwartaal. Net als in het vierde kwartaal werden er het afgelopen kwartaal weer 364 duizend vacatures vervuld (inclusief vervallen vacatures).
Vacaturegraad neemt toe
Na een afname in het vierde kwartaal nam de vacaturegraad weer toe; per duizend banen van werknemers stonden er 46 vacatures open, evenveel als in het derde kwartaal van 2023. De bedrijfstak met de hoogste vacaturegraad blijft de bouw (72). Al langere tijd is de vacaturegraad in het onderwijs het laagst. In het eerste kwartaal ging het om 22 vacatures per duizend banen.
Meer werknemers met een vaste arbeidsrelatie
In het eerste kwartaal van 2024 bestond de werkzame beroepsbevolking uit 9,8 miljoen mensen van 15 tot 75 jaar. Dit aantal is de afgelopen jaren gestaag gegroeid, maar deze groei is begin dit jaar tot stilstand gekomen (zie ook: Arbeidsparticipatie niet verder toegenomen).
Van de 9,8 miljoen mensen met betaald werk in het eerste kwartaal van 2024 waren er 5,5 miljoen werknemers met een vaste arbeidsrelatie. Dat zijn er 12 duizend meer dan een kwartaal eerder. Het aantal werknemers met een vaste arbeidsrelatie steeg vrijwel voortdurend sinds het vierde kwartaal van 2015.
Daarnaast waren er 2,7 miljoen werknemers met een flexibele arbeidsrelatie. Dit aantal bleef vrijwel gelijk ten opzichte van het vorige kwartaal, maar is 41 duizend lager dan in het eerste kwartaal van 2023. Kort na het uitbreken van de coronapandemie, in het derde kwartaal van 2020, lag het aantal werknemers met een flexibele arbeidsrelatie op een relatief laag niveau (2,5 miljoen). Sindsdien is dit toegenomen tot 2,8 miljoen in het eerste kwartaal van 2023, waarna dit aantal licht is gedaald. In het nieuwsbericht Minder flexibele en meer vaste werknemers (gebaseerd op niet-seizoengecorrigeerde cijfers, waardoor de aantallen kunnen afwijken van de gegevens in dit bericht) gaat het CBS dieper in op de ontwikkelingen rond flexwerknemers.
Ook het aantal zelfstandigen bleef vrijwel gelijk en kwam uit op 1,6 miljoen. Dit aantal is de afgelopen jaren vrijwel continu gegroeid door de toename van het aantal zzp’ers.
Werkloosheid met 13 duizend toegenomen
Na een lichte afname in het vierde kwartaal van 2023 nam de werkloosheid in het eerste kwartaal van 2024 toe. Er waren 373 duizend mensen werkloos, 13 duizend meer dan een kwartaal eerder. Dat is 3,7 procent van de beroepsbevolking. Hiermee is het werkloosheidspercentage hoger dan een kwartaal eerder (3,5). Een jaar eerder was dit 3,6. Het gaat bij werklozen om mensen die geen betaald werk hebben, maar daar wel recent naar hebben gezocht en op korte termijn beschikbaar zijn.
Bij mensen jonger dan 45 jaar steeg de werkloosheid in het afgelopen kwartaal. Bij jongeren steeg het percentage van 8,2 naar 8,5 en bij 25- tot 45-jarigen van 2,9 naar 3,1. Onder 45- tot 75-jarigen bleef de werkloosheid gelijk met 2,2 procent.
Aantal langdurig werklozen vrijwel onveranderd
Het aantal langdurig werklozen, degenen die al een jaar of langer op zoek zijn naar werk, bedroeg 62 duizend in het eerste kwartaal van 2024. Dat zijn er vrijwel evenveel als een kwartaal eerder. Het aantal werklozen die korter dan een jaar zonder werk zitten, bedroeg 311 duizend. Dit nam toe met 12 duizend. Het percentage van alle werklozen die een jaar of langer op zoek zijn naar werk, is met 17 procent gelijk aan het voorgaande kwartaal. Dit aandeel nam gedurende 2022 en 2023 af en nam in het vierde kwartaal van 2023 weer wat toe.
PVV, VVD, NSC en BBB hebben afgelopen nacht overeenstemming bereikt over een definitief coalitieakkoord. Rond 02.00 uur vannacht hebben ze de plannen gepresenteerd onder de titel Hoop, lef en trots. Tweede Kamervoorzitter Martin Bosma heeft het document in ontvangst genomen van de informateurs.
Met name de VVD-fractie liet op zich wachten; deze partij had zes uur nodig om uiteindelijk unaniem akkoord te gaan met het akkoord. De andere drie partijen hadden al eerder, na enkele kleine wijzigingen, hun goedkeuring gegeven. PVV, VVD, NSC en BBB hebben de afspraken samengevat in tien hoofdpunten, waaronder bestaanszekerheid, asiel en migratie, en energietransitie.
Het 26 pagina's tellende document wordt door hen beschreven als een hoofdlijnenakkoord; de inhoud zal later door het nieuwe kabinet verder uitgewerkt moeten worden. Met dit akkoord willen de partijen mensen "stabiliteit en steun bieden", zoals ze in het voorwoord schrijven. Ze streven naar "een kabinet dat hoop geeft."
Het nieuwe kabinet gaat werk maken van een regeerprogramma op basis van dit hoofdlijnenakkoord op 10 hoofdpunten, hieronder een verkorte weergave. Het volledige 'Hoofdlijnenakkoord tussen de fracties van PVV, VVD, NSC en BBB' is hier te downloaden (PDF).
1. Bestaanszekerheid en koopkracht
Nederland is één van de meest welvarende landen in de wereld. Onze economie is sterker uit de crises gekomen en er waren nog nooit zoveel banen. Onze sterke economie draait op alle Nederlanders die elke dag hard werken of ondernemen en zo bijdragen aan onze welvaart.
Toch zijn veel Nederlanders juist bezorgd geworden over hun toekomst. Ze zijn onzeker over hun dagelijks bestaan en hun levensonderhoud, maar ook over de kosten van basisbehoeften (voedsel, wonen, energie) en de zekerheid daarvan op middellange termijn. Het gaat om de hoogte van het inkomen, om de inkomenszekerheid maar ook om de toegankelijkheid en beschikbaarheid van wonen (bijvoorbeeld voor starters), zorg en onderwijs. Deze zorgen leven niet alleen bij mensen met een lager inkomen, maar ook bij de middeninkomens.
- Meer loon naar werken door een lastenverlichting op arbeid en verlaging van de marginale druk voor burgers, bijvoorbeeld via het introduceren van een extra schijf in de Inkomstenbelasting.
- Een knelpuntenaanpak voor specifieke groepen onder het bestaansminimum, onder wie werkende armen.
- Meer dan halveren van het eigen risico in de zorg tot het niveau van 165 euro in 2027.
- Zekerheid op de arbeidsmarkt wordt gestimuleerd, bijvoorbeeld voor echte zelfstandigen (zzp’ers) in het zelfstandigenbeleid en door regulering van de uitzendsector. Daarnaast streven we naar meer vaste contracten voor werknemers. Daartoe wordt de wetsbehandeling van de Wet verduidelijking beoordeling arbeidsrelaties en rechtsvermoeden (VBAR) en de Wet toelating terbeschikkingstelling van arbeidskrachten (WTTA) voortgezet.
- De verbetering van (gemeentelijke) schuldhulpverlening wordt doorgezet, met focus op aanpak van de problematiek bij de bron.
- De stelselherziening kinderopvang (bijna gratis voor werkende ouders en overheveling naar instellingen) wordt doorgezet.
- Stapsgewijs wordt gewerkt aan verbeteringen in de sociale zekerheid, fiscale regelingen en de toeslagen, zodat werken meer loont. Wetgeving wordt voorbereid voor een hervorming van het toeslagen- en belastingstelsel.
2. Grip op asiel en migratie
Nederland is een van de dichtst bevolkte landen in Europa met een fors toegenomen en aanhoudend stijgende (asiel-, arbeids-, kennis- en studie en gezins-) migratie, die hard drukt op wonen, zorg, onderwijs en financiële middelen, en op de sociale samenhang in ons land. Beperking van de omvang van en grip op alle soorten migratie naar Nederland, zo snel als mogelijk, is noodzakelijk, voor nu en voor de langere termijn. Er worden concrete stappen gezet naar het strengste toelatingsregime voor asiel en het omvangrijkste pakket voor grip op migratie ooit.
Het hele asiel- en migratiestelsel wordt hervormd, de instroom gericht en maximaal teruggedrongen met een breed pakket maatregelen zodat een oplossing wordt geboden voor de huidige acute situatie, met plek voor wie hier echt mag blijven en draagvlak te behouden.
Ten eerste wordt de uitzonderingsbepaling van de Vreemdelingenwet 2000 (op grond van de artikelen 110 en 111) zo spoedig mogelijk geactiveerd. In de daartoe benodigde algemene maatregel van bestuur, dragend gemotiveerd, worden die bepalingen van de Vreemdelingenwet 2000 buiten werking gesteld die in de weg staan om de acute noodsituatie, voor de asielinstroom in het algemeen en de asielopvang in Ter Apel en de overige asielcentra in het bijzonder, direct aan te pakken, dan wel die bepalingen te vervangen met het oog op het bereiken van dit doel.
Ten tweede komt er direct een tijdelijke Asielcrisiswet met crisismaatregelen om de acute asielinstroom en -opvangcrisis voor de komende tijd te bestrijden, onder meer door intrekking van de Spreidingswet.
In deze Asielcrisiswet worden waar mogelijk eerste stappen voor structurele maatregelen al getroffen, zoals versterking van grenscontroles en -bewaking, waaronder aanscherping van mobiel toezicht veiligheid (mtv), mede in relatie tot grenstoezicht op basis van de Schengengrenscode. De nationale asielketen wordt versterkt door deze onder eenduidige regie van de eerstverantwoordelijke bewindspersoon te brengen.
Ten derde zal een opt-out clausule voor het Europees asiel- en migratiebeleid zo snel mogelijk bij de Europese Commissie worden ingediend. Met gelijkgezinde en met omringende landen wordt intensief samengewerkt om in tijden van een gezamenlijke crisis door instroom adequaat op te kunnen treden (‘mini-Schengen’), in aanvulling op het structureel intensiveren van mobiel toezicht veiligheid.
Ten vierde moet Nederland, om de asielinstroom te beperken, structureel tot de categorie lidstaten met de strengste toelatingsregels van Europa behoren.
3. Wonen en volkshuisvesting, infrastructuur, openbaar vervoer en luchtvaart; elke regio telt
Volkshuisvesting is een grondwettelijke taak van de overheid: het historische woningtekort belemmert de bestaanszekerheid van vooral jongeren ernstig. Het terugdringen hiervan is een topprioriteit.
Het realiseren van voldoende woningen staat onder druk door de dubbele vergrijzing, gemiddeld kleinere huishoudens, migratie, krapte op de arbeidsmarkt, stijgende bouw- en grondprijzen, renteontwikkelingen, ingewikkelde en lange bouwprocedures, gebrek aan en inefficiënt gebruik van beschikbare ruimte en fiscale regelingen die averechts werken. Er worden geen extra, nationale duurzaamheidsregels voor bouwen opgelegd. Er komt een coördinerend minister, die regie voert op de ruimtelijke ordening en op waar hoeveel woningen gebouwd moeten worden. Daarbij wordt rekening gehouden met woningen voor aandachtsgroepen (jongeren, ouderen, kleinere huishoudens, dak- en thuislozen).
Er wordt zo snel mogelijk een Woontop georganiseerd, waarbij rijksoverheid, pensioenfondsen, woningcorporaties, sociale partners, gemeenten en provincies afdwingbare afspraken maken om woningbouw structureel te verhogen. Als politiek doel is de afspraak om structureel 100.000 woningen per jaar erbij te bouwen, die geschikt zijn voor de demografische en ruimtelijke ontwikkelingen de komende jaren.
Voor woningbouw, infrastructuur en de bereikbaarheid staat de gebiedsgerichte benadering voorop; elke regio telt. Om de bereikbaarheid in heel Nederland, ook op lange termijn, op orde te houden en verder te verbeteren, is actie nodig.
4.Een goede toekomst voor landbouw en visserij, voor voedselzekerheid, voor natuur
Trots, lef en hoop en het kunnen verdienen van een goede boterham zijn de kern van het land- en tuinbouw-, visserij- en natuurbeleid. Onze boeren, tuinders en vissers moeten gekoesterd worden, omdat ze belangrijk zijn voor onze voedselvoorziening en het Nederlandse cultuurlandschap, en onlosmakelijk onderdeel zijn van onze Nederlandse cultuur. Daarbij wordt hoogwaardige landbouwgrond beschermd. Er wordt niet gestuurd op gedwongen krimp van de veestapel, maar op instandhouding van belangrijke natuur.
Er worden concrete stappen gezet naar een toekomstbestendige, nog meer dierwaardige veehouderij.
Het ministerie van LNV gaat het ministerie van Landbouw, Visserij, Voedselzekerheid en Natuur (LVVN) heten.
5.Energie, leveringszekerheid en klimaatadaptatie
Voor energie en leveringszekerheid is Nederland nu te afhankelijk van onbetrouwbare landen. De energietransitie moet gericht zijn op het verminderen van bestaande en het voorkomen van nieuwe afhankelijkheid. Daarbij is het cruciaal dat dit niet ten koste gaat van mensen met een kleine beurs en kleine bedrijven, zoals de bakker op de hoek en het klusbedrijf. Een deel van de nu beschikbare middelen voor de energietransitie zal specifiek voor deze mensen worden ingezet. Om goed voorbereid te zijn op de toekomst wordt stevig ingezet op klimaatadaptatie.
De financiële middelen voor klimaat worden voor een deel gebruikt om mensen met een laag of middeninkomen en ondernemers te helpen in de energietransitie. Te denken valt aan:
- Het helpen van mensen en kleine ondernemers bij het verduurzamen van hun woningen en bedrijfspanden. Dit zorgt voor een lagere energierekening. Er wordt specifiek aandacht besteed aan mensen die als gevolg van aansluiting op een warmtenet geconfronteerd worden met een veel hogere energierekening.
- Er komen geen verplichte labelsprongen voor koopwoningen en de verplichting om vanaf 2026, bij het vervangen van de verwarmingsketel, een warmtepomp te moeten installeren, wordt geschrapt.
- De aanschaf van elektrische voertuigen blijft ondersteund worden, waarbij ook oog gehouden wordt voor de ‘fossiele rijders’ en een eerlijke verdeling van de kosten tussen beide groepen. De subsidies stoppen allemaal per 2025, de MRB gewichtscorrectie (fiscaal) blijft bestaan. Bezien wordt op welke manier het instellen van zero-emissiezones kan worden uitgesteld, onder andere om uitzonderingen voor bijvoorbeeld ondernemers landelijk te kunnen regelen (standaardiseren). De instelling van zero-emissiezones blijft een gemeentelijk besluit.
De kerncentrale in Borssele blijft open; de bouw van twee kerncentrales wordt doorgezet. Daarnaast komen er twee extra kerncentrales, waarbij ook de mogelijkheden voor meerdere kleine centrales worden betrokken. Een goede ruimtelijke inpassing van de centrales is cruciaal, ook voor het draagvlak. De overheid draagt met publiek-private samenwerking en kennisontwikkeling bij aan de bouw.
Het oplossen van netcongestie krijgt voorrang, waarbij de regie bij het kabinet ligt, onder andere als het gaat om (her-)prioritering van wie wanneer op het net wordt aangesloten.
6.Toegankelijke publieke voorzieningen; zorg en onderwijs
Gezondheidszorg is van onschatbare waarde. De mensen die in de zorg werken en zich dagelijks inzetten voor de patiënten verdienen respect. Zij bieden de patiënten een beschermde omgeving. Dat is ook van belang voor onze ouderen die onze welvaart en samenleving hebben opgebouwd en zorg verdienen als het daarop aankomt.
- Door vergrijzing van de bevolking, krapte op de arbeidsmarkt en stijgende kosten is toegang tot de zorg lang niet voor iedereen en niet overal in ons land vanzelfsprekend. Een aantal maatregelen wordt genomen om dit te verbeteren:
- Meer dan halveren van het eigen risico in de zorg tot het niveau van 165 euro in 2027, wat zorgmijding beperkt en voor langdurig en chronisch zieken drempels wegneemt.
- Versterking, ook door verbetering van de onderlinge samenwerking, van de positie van de eerstelijnszorg, waaronder de huisarts, wijkverpleging en van mantelzorgers.
- Een veilig, decentraal vormgegeven elektronisch patiëntendossier, ook voor uitwisseling van gegevens binnen de zorg, met inachtneming van privacy en gegevensbeveiliging.
- De voorwaarden van de zorgpolis, inclusief contractering, moeten glashelder zijn bij het afsluiten van de polis. De Nederlandse Zorgautoriteit ziet toe op de begrijpelijkheid van de polisvoorwaarden.
Het maatschappelijke en politieke debat over het begin en einde van het leven vraagt zorgvuldigheid, zowel ten aanzien van de omgang met (onderzoek naar) embryo’s, abortus en euthanasie. Dit debat wordt onder meer gevoerd met inbreng van zorgverleners, ethici en onderzoekers. De wettelijke kaders blijven ongewijzigd, behoudens onvoorziene en belangwekkende ontwikkelingen en de voortgezette behandeling van twee aanhangige initiatiefvoorstellen.
In het onderwijs, van oudsher ook een grondrecht en een grondwettelijke opdracht aan de overheid, is het basisniveau van veel leerlingen niet op orde, vooral door gebrek aan lees- en rekenvaardigheid. Een Herstelplan Kwaliteit Onderwijs is urgent noodzakelijk om het tij te keren. Elementen van een herstelplan zijn:
- Het stoppen met de wildgroei aan subsidies; deze omzetten in solide structurele financiering, met een norm voor de hoeveelheid onderwijsgeld voor het primaire proces, het maximeren van overhead en met zeggenschap van schoolleiders en betrokkenheid van leraren bij de besteding van middelen.
- De huidige curriculumherziening wordt doorgezet. De kerndoelen worden herzien; het aantal wordt fors verminderd en er wordt focus aangebracht. De basisvaardigheden, lezen, schrijven en rekenen, krijgen absolute prioriteit. Doelen over relationele en seksuele voorlichting zijn neutraal en beter toegesneden op de leeftijd van leerlingen, in het bijzonder in het basisonderwijs.
- Bevorderen van meer zijinstroom, meer voltijds werken, meer mannen voor de klas door in de pabo losse opleidingen voor het jonge en oude kind te introduceren, meer zeggenschap geven aan de leerkracht en regeldruk en administratielast fors verlagen.
- Onderwijsmethodes moeten bewezen effectief en verder politiek neutraal zijn.
- De methodes om te toetsen moeten beter.
- We hebben aandacht voor passend en speciaal onderwijs.
- Het bindend studieadvies wordt niet versoepeld en selectie aan de poort blijft onverminderd mogelijk.
- Voor de bekostiging van het hoger onderwijs stappen we deels over naar capaciteitsbekostiging om met krimpende studentenaantallen opleidingen, die voor de arbeidsmarkt of de regio belangrijk zijn, overeind te houden. De studiebeurs wordt behouden en studenten die hebben gestudeerd onder het sociaal leenstelsel krijgen een extra eenmalige tegemoetkoming.
- Het bevorderen van de Nederlandse taalvaardigheid wordt weer een kerntaak van kennisinstellingen in het Hoger Onderwijs. De ‘verengelsing’ wordt teruggedrongen, met strategische uitzonderingen voor opleidingen voor tekortberoepen.
Het grondrecht van de vrijheid van onderwijs moet worden beschermd. Er mag geen ruimte zijn voor het overdragen van antidemocratische en anti-rechtstatelijke opvattingen door leraren of in lesmateriaal. De Inspectie van het Onderwijs houdt daartoe in het funderend onderwijs en in het mbo-toezicht op de wettelijke burgerschapsopdracht. De burgerschapsopdracht wordt aangescherpt om radicalisering te voorkomen. Bestuurders worden sneller ontslagen als de burgersopdracht niet wordt uitgevoerd. Artikel 23 van de Grondwet blijft ongewijzigd, maar binnen de juridische kaders van artikel 23 worden de mogelijke stappen gezet om onwenselijke en excessieve elementen alsantidemocratisch en anti-rechtstatelijk onderwijs verder in te perken. Het toezicht op informeel en formeel onderwijs wordt wettelijk geregeld zodat signalen van haat en geweld gevolgen krijgen.
7.Goed bestuur en een sterke rechtsstaat
Terwijl van de overheidsorganisaties de afgelopen jaren heel veel is gevraagd en door hen veel goeds is en wordt gedaan, is het vertrouwen van burgers in politiek en overheid ernstig geschaad. ‘Toeslagen’ en ‘Groningen’ zijn, helaas, daarvan het meest in het oog springende oorzaak en verklaring, maar niet de enige. Herstel is nodig en urgent. “Het kan weer gebeuren”, dat wil zeggen: burgers die door de overheid onrecht wordt aangedaan, zo concluderen de recente parlementaire enquêtes. De overheid moet uitgaan van vertrouwen jegens de burgers. En gebruik blijven maken van de hardwerkende, deskundige professionals met hart voor de publieke zaak in al onze overheidsorganisaties. Er is een agenda nodig voor goed bestuur en een sterke rechtsstaat.
Dit hoofdlijnenakkoord, het regeerprogramma en initiatieven van de vier fracties bewegen zich binnen de grenzen van de grondwet, de grondrechten, de democratie en de rechtsstaat, zoals verwoord in het eindverslag van informateur Plasterk van 12 februari 2024. De instituties die de rechtsstaat mede dragen, in het bijzonder rechtspraak, media en wetenschap, worden versterkt. Goed bestuur vergt ook stabiliteit en betrouwbaarheid.
Er komt op basis daarvan een agenda voor vernieuwing van de democratie, de rechtsstaat, het bestuur en de controle daarop. Doel is het versterken van het belang van de Grondwet en van grondrechten, van ‘checks and balances’ in ons democratisch bestel, van rechtsstatelijke instituties en rechtsbeginselen. Deze agenda omvat daarom onder meer de volgende maatregelen:
- Een wetsvoorstel tot invoering van een nieuw kiesstelsel voor de Tweede Kamer ter versterking van de regionale band tussen kiezers en gekozenen wordt dit jaar ingediend, gericht op tijdige inwerkingtreding voor de volgende verkiezingen.
- Een grondwetsherzieningsvoorstel tot het schrappen van het toetsingsverbod in artikel 120 wordt ingediend. De klassieke bepalingen van de Grondwet worden toetsbaar.
- Een grondwetsherzieningsvoorstel tot invoering van een grondwettelijk (constitutioneel) hof dat wetten toetst aan de Grondwet wordt ingediend, vergezeld van een voorstel inzake de beoogde invulling van deze toetsing.
- De Afdeling bestuursrechtspraak van de Raad van State wordt verzelfstandigd.
- Er komt een Europawet, met inbegrip van een regeling van informatievoorziening en procedures bij voorbereiding en totstandkoming van Europese wetgeving.
- Een Kamerlid krijgt een versterkte procedure om informatie af te dwingen conform artikel 68 van de Grondwet, waarbij de uitzonderingsgrond “het belang van de Staat” toetsbaar wordt (uitgewerkt en belegd) bij de commissie grondrechten en constitutionele toetsing van de Tweede Kamer.
- De Tweede Kamer krijgt meer ondersteuning (wetgeving, analyse en onderzoek).
- De onafhankelijkheid van de Kiesraad wordt verstevigd en het mandaat uitgebreid tot een Kiesautoriteit.
- Er komt een recht op vergissen. Een enkele fout kan niet langer een burger diep in de problemen duwen. Aanmanings- en incassokosten van de overheid gaan fors omlaag.
- De bescherming van klokkenluiders wordt versterkt.
- Er komt een wettelijke regeling voor en van de onafhankelijke inspecties, toezichthouders en autoriteiten, inclusief hun wijze van handhaving (wet op de rijksinspecties en autoriteiten).
- De groei van het aantal ambtenaren en de inzet van consultants bij (kern-)departementen van de afgelopen jaren wordt meer dan teruggedraaid, waarbij uitvoerende diensten worden ontzien. Deze taakstelling wordt gekoppeld aan het verminderen van regels en administratieve lasten voor de samenleving en de uitvoering.
8. Nationale veiligheid
Politieagenten, boa’s, brandweermensen, de inlichtingen- en veiligheidsdiensten, de mensen van de DKDB, de rechterlijke macht en zoveel anderen: zij staan altijd voor Nederland klaar om iedereen vrij en veilig te houden. Wij zijn iedereen die ons veilig houdt veel dank verschuldigd en we zullen alle hoeders van onze democratische rechtsstaat steunen en achter hen gaan staan, zodat zij veilig en met voldoende mensen en middelen hun essentiële werk kunnen blijven doen. Maar er is nog veel werk te doen om Nederland voor iedereen veilig te houden. Onze vrijheden en veiligheid staan onder druk. Onze democratische rechtsstaat wordt bedreigd door islamitisch terrorisme en direct ondermijnd door de georganiseerde misdaad. Verder staat onze veiligheid onder druk door mensenhandel, bedreigingen, terrorisme, cybercriminaliteit, personen met verward gedrag, maatschappelijke polarisatie en onvrede. Veiligheid en een weerbare samenleving zijn topprioriteiten. Dat vereist scherp optreden tegen allen die vrijheid en veiligheid bedreigen. De nationale veiligheid moet worden beschermd. De zware, georganiseerde misdaad moet krachtig worden bestreden. Gezag en respect in de openbare ruimte moeten worden hersteld. Daarnaast vergt preventie in het algemeen en voorkomen van recidive, in het bijzonder door first offenders, meer inzet. Voor effectief veiligheidsbeleid vormen preventie en repressie twee kanten van dezelfde medaille.
Persoonlijke vrijheden worden versterkt. Er worden maatregelen genomen tegen geweld gericht tegen LHBTIQ+-ers. Om (kwetsbare) jongeren te beschermen die worden gedwongen om hun seksuele gerichtheid te onderdrukken, wordt een effectieve aanpak geïntroduceerd. Er wordt daadkrachtig opgetreden tegen degenen die zich schuldig maken aan discriminatie, racisme, antisemitisme en moslimhaat, zowel op straat als online.
- De mogelijkheid voor werken onder nummer voor de politie, officieren van justitie en rechters-commissarissen wordt uitgebreid.
- Er komt zichtbare aanwezigheid en meer politie en politieposten in wijken, in buurten, in de regio; de recherche wordt versterkt. Het streven is dat zoveel mogelijk wijkagenten meer tijd echt in hun wijk kunnen doorbrengen.
- Versterking van teams als “Roze in Blauw” en het Joodse politienetwerk bij de politie.
- Keihard optreden tegen grensoverschrijdend gedrag en tegen intimidatie ten opzichte van eenieder, en tegen alle vormen van straatterreur. Aanhouden, berechten, straffen, met inbegrip van mogelijke detentie, en mogelijke gevolgen voor een verblijfstitel nagaan: alle middelen op gepaste wijze inzetten.
- Er komen meer mogelijkheden om ouders verantwoordelijk te houden voor schade die kinderen aanrichten.
- De bestrijding van antisemitisme wordt versterkt.
- Het optreden tegen eergerelateerd geweld wordt versterkt.
Het jeugdstrafrecht voor 14 tot en met 16-jarigen wordt aangescherpt, onder andere door het verhogen van maximale straffen. Wanneer bij ernstige misdrijven het adolescentenstrafrecht bij meerderjarigen wordt toegepast, moet dat uitgebreider worden gemotiveerd.
- Het aantal misdrijven dat verjaart wordt verminderd en bij fysiek geweld tegen hulpverleners wordt een taakstrafverbod ingevoerd. De uitvoering van opgelegde straffen verjaart wettelijk niet. De straffen voor zware misdrijven, waaronder terroristische misdrijven en ernstige gewelds- en zedendelicten worden verzwaard.
- Het blijft verboden drugs te bezitten, verkopen of produceren.
- De definitie van deelname aan een terroristische organisatie wordt verruimd, de strafmaat voor terroristische activiteiten wordt verhoogd naar twintig jaar. Onderzocht wordt of en hoe het Nederlanderschap kan worden afgenomen van veroordeelde terroristen. Verder wordt onderzocht of de ontneming van het Nederlanderschap wettelijk verder kan worden uitgebreid naar alle categorieën delicten waarvoor het Europees Verdrag inzake Nationaliteit dit toelaat.
9.Internationale veiligheid
Voor onze internationale veiligheid staat politieke en militaire samenwerking met de NAVO voorop. Nederland blijft een constructieve partner in de EU. Met andere landen wordt in de EU ingezet op meer strategische zelfstandigheid en samenwerking bij transport, productie en industrie op het terrein van defensie. Nederland blijft Oekraïne politiek, militair, financieel en moreel steunen tegen de Russische agressie. Nederland blijft deelnemen aan vergroting van de NAVO-capaciteit op het grondgebied van NAVO-lidstaten en aan internationale missies.
Nederland blijft er, met de andere getroffen landen, alles aan doen om waarheidsvinding, gerechtigheid en rekenschap te bewerkstelligen voor de aanslag op de MH17, onder meer door zich er voor in te blijven zetten dat de daders en andere verantwoordelijken hun straf en aansprakelijkheid niet ontlopen.
Nederland steunt het bestaansrecht en de veiligheid van de staat Israël. Met inachtneming van de oplossingen voor het Israëlisch-Palestijnse conflict en de diplomatieke belangen, wordt onderzocht wanneer verplaatsing van de ambassade naar Jeruzalem op een daartoe geschikt moment kan plaatsvinden. Nederland neemt het initiatief tot oprichting van een internationaal tribunaal voor de berechting van misdrijven (waaronder genocide) door IS (Da’esh). Armenië wordt gesteund in Europees verband.
Bedreigingen tegen politieke ambtsdragers door of vanuit andere landen die niet meewerken aan opsporing, vervolging of berechting hiervan, worden niet geaccepteerd en hierop wordt geacteerd.
Het is cruciaal dat we onze nationale soevereiniteit behouden. Nederland staat zeer kritisch tegenover verdere uitbreiding van de Europese Unie. Er worden geen concessies gedaan aan de Kopenhagen-criteria voor het lidmaatschap van de EU.
10.Solide overheidsfinanciën, economie en vestigingsklimaat
Een gezonde economie en florerende bedrijven zijn noodzakelijk voor de welvaart in Nederland. Zonder een stabiele economie en een krachtig MKB zijn er geen banen en is er geen geld voor publieke voorzieningen. Ondernemers zijn nodig om te investeren en zijn van grote waarde voor onze samenleving.
- Verbetering van het vestigingsklimaat staat voorop. Hierbij wordt ook gekeken naar fiscale maatregelen. Recente lastenverzwaringen voor ondernemers, verhoging van de energiebelasting en vermogen die zijn aangekondigd sinds Prinsjesdag worden deels teruggedraaid.
- De kosten voor energie (zowel voor bedrijven als consumenten) mogen niet significant uit de pas lopen met de buurlanden. Bezien wordt welke maatregelen nodig zijn om bedrijven en consumenten te ondersteunen.
- Geen nieuwe nationale koppen op Europees beleid; daar waar mogelijk bestaande koppen, die zorgen voor extra regeldruk, schrappen.
Solide financieel-economisch beleid is van belang om schulden niet oneindig door te schuiven naar toekomstige generaties en belastingen niet telkens te moeten verhogen.
Woensdagavond zijn er in de Noord-Amerikaanse basketbalcompetitie NBA weer twee wedstrijden gespeeld in de halve finales van de Eastern en Western Conference. Dat leverde een eerste finalist op voor dit seizoen, terwijl het in de andere serie nu echt naar de beslissing gaat.
Boston Celtics - Cleveland Cavaliers (3-1)
De Celtics konden het in eigen huis afmaken, maar de Cavaliers gaven zich bepaald niet zomaar gewonnen: 28-28 in het eerste kwart, pas in de loop van het tweede kwart kregen de Celtics er wat meer grip op. In Q3 sloeg de ploeg uit Boston voor het eerst een flink gat, maar de bezoekers knokten zich weer goed terug. Dat lukte in het vierde kwart niet meer: onder leiding van Jayson Tatum (25 punten, 9 assists) en Al Horford (15 rebounds) speelden de Celtics zich in de slotminuten naar een 113-98 zege en hun derde opeenvolgende Eastern Conference-finale.
Oklahoma City Thunder - Dallas Mavericks (2-2)
In het Paycom Center in Oklahoma werd beslist welke ploeg op matchpoint zou komen in de serie. Het eerste kwart ging bijna volledig gelijk op, maar Luka Doncic en zijn Mavericks namen de touwtjes in het tweede kwart in handen. De ploeg speelde een punt of tien voorsprong bij elkaar en wist dat verder de hele wedstrijd rond die marge te houden. Doncic maakte er met 31 punten, 10 rebounds en 11 assists zelfs een triple double van en hielp zijn ploeg naar een 92-104 zege én de kans om het zaterdag in eigen huis af te maken.
Speelschema
Zaterdag 18 mei, 20.00u (02.00u NL) - Western Conference Semifinals, game 6; Dallas Mavericks - Oklahoma City Thunder (3-2)
In de Noord-Amerikaanse ijshockeycompetitie NHL stond woensdagavond één playoffwedstrijd op het programma: in het American Airlines Center in Dallas namen de Stars het op tegen de Colorado Avalanche, waarbij de thuisploeg het met een 3-1 voorsprong af zou kunnen maken in de tweede playoffronde.
De Stars begonnen ook goed en na negen minuten werd de score geopend door Joe Pavelski, die eindelijk een playofftreffer liet noteren. Tien minuten later stond het dankzij Artturi Lehkonen weer gelijk en in de tweede periode herhaalde dat patroon zich: Miro Heiskanen bracht de Stars op voorsprong, Cale Makar tekende even later voor de gelijkmaker.
Vroeg in de derde periode werd het stil in het stadion: Casey Mittelstadt tekende voor 2-3 en drie minuten later stond het dankzij Makar 2-4. Logan Stankoven deed wel snel iets terug, maar de gelijkmaker kwam er niet en kort voor tijd gooide Nathan MacKinnon de boel in het slot: 3-5 en de Avs blijven nog even in leven.
Speelschema
Vrijdag 17 mei, 22.00u (04.00u NL) - Western Conference Semifinals, game 6; Colorado Avalanche - Dallas Stars (2-3)
Goede morgen!
Waarschuwing:
Vanmiddag kunnen vooral in het midden en oosten van het land enkele onweersbuien ontstaan. In korte tijd kan er veel regen vallen waardoor lokaal wateroverlast mogelijk is. Daarnaast is hagel mogelijk. In de avond verdwijnen de buien weer. Bij de buien kan plaatselijk 20-40 mm regen vallen. Ook is er kans op hagel van ca. 1 cm. Windstoten zijn mogelijk tot maximaal 60 km/uur en komen uit een zuidoostelijke richting.
Vanochtend is het op de meeste plaatsen bewolkt, nevelig en zijn er in de zuidwestelijke helft perioden met regen. In het noordoosten schijnt de zon nog af en toe. Er is weinig wind, alleen in het noordoosten en het noordelijk kustgebied staat een matige oostenwind.
Vanmiddag is er vrij veel bewolking en komen vooral in het midden en oosten enkele (onweers)buien voor met kans op veel regen en plaatselijke wateroverlast. Ook kan er hagel voorkomen. De middagtemperatuur ligt rond 17°C, in het noordoosten ligt de temperatuur nog rond 23°C. Er is op de meeste plaatsen weinig wind, in het noorden en noordoosten staat een matige wind uit het oosten tot zuidoosten.
Vanavond is het half tot zwaar bewolkt met vooral in het noorden eerst nog enkele buien, mogelijk met onweer. Er is weinig wind, behalve in het noordelijk kustgebied, waar een matige oostenwind staat.
Vannacht is het op de meeste plaatsen droog. Er kan op meerdere plekken mist ontstaan. De minimumtemperatuur komt uit op ongeveer 13°C. Er is weinig wind. (Bron: KNMI)
Tot morgen!
De laatste tulpen worden gekopt in zuidoost Beemster (Foto: Pukeko)
Jouw foto of filmpje bij het weerbericht? Deze is te mailen via weer@fok.nl of up te loaden via ons fotoforum. Vermeld bij de foto waar deze ongeveer is gemaakt.
Meepraten over het weer? Dat kan op ons weerforum waar de atmosfeer op ontploffen staat:
WKN - De atmosfeer staat op ontploffen.
Of uiteraard in de reacties onder het weerbericht.
Jonathan Milan sprintte op indrukwekkende wijze naar de winst in de elfde etappe van de Giro d'Italia, vandaag zal dat vermoedelijk een stuk lastiger worden. De heren rijden grotendeels langs de kust naar het noorden, maar krijgen flink wat heuveltjes voorgeschoteld.
Men stapt op in Martinsicuro en mag dan 193 kilometer af gaan werken met in totaal 2100 hoogtemeters. Die zijn verdeeld over een stuk of tien klimmetjes, waarvan de eerste opdoemd na vijftig kilometer en waarvan er vier gecategoriseerd zijn. Allemaal vierde categorie, maar met bijna 150 kilometer op en af wordt dat vanzelf pittig.
De één is moeilijker dan de ander: de Monsano is vier kilometer aan vier procent, wat wellicht makkelijker is dan de Ostra, een kilometer aan dik acht procent met uitschieters van ruim boven de tien procent. Een ruime kilometer aan gemiddeld meer dan negen procent is de laatste klim, na die Monte Giove is het nog zo'n tien kilometer tot de grotendeels vlakke finish in Fano.
Rond half één mogen de renners gaan proberen een ontsnapping te vormen, de finish wordt ook vandaag weer ergens rond een uur of vijf verwacht.
Het profiel van vandaag (Bron: Giro d'Italia)
De route van vandaag (Bron: Giro d'Italia)
De Slowaakse premier Robert Fico is neergeschoten, zo melden diverse media. De schutter zou zijn gearresteerd en de politicus ligt naar verluidt in het ziekenhuis, nadat hij door tenminste één kogel in zijn buik geraakt zou zijn.
Volgens Slowaakse media was Fico aanwezig in Handlova voor een regeringsbijeenkomst. Na afloop kwam hij naar buiten om met name zijn supporters te begroeten, maar kennelijk was in elk geval één van de aanwezigen niet bepaald fan van populist Fico.
Een journalist van Dennika N liet weten dat hij meerdere schoten hoorde, waarna hij zag hoe Fico in een auto werd gedragen en weg werd gereden. De vermoedelijke schutter werd ter plekke gearresteerd en de rest van de regeringsleden werd onder politiebegeleiding weggebracht.
Fico's partij, het pro-Russische Smer, legde de schuld voor de schietpartij alvast bij de oppositie neer en liet weten dat de sessies in het parlement voor vandaag komen te vervallen.
Update 06.10u
Inmiddels heeft de vicepremier van Slowakije laten weten dat Fico zich na diverse operaties buiten levensgevaar bevindt. Ook zijn er beelden opgedoken van de schutter na zijn arrestatie, waarbij hij weinig verrassend zegt het niet eens te zijn met de Slowaakse regering.
Update 19.00u
Over de verwondingen van Fico heerst nog de nodige onduidelijkheid. Zijn eigen kantoor meldt dat hij in levensgevaar verkeert en de rest van de dag cruciaal is, terwijl diverse media dan weer meldden dat hij buiten levensgevaar was.
De schutter zou een 71-jarige man zijn.
Elke dag (nou ja, zoveel mogelijk) een dosis plaatjes en memes. Random.
Grappig, mooi, bizar, interessant of compleet WTF?!?! Alles kun je hier tegenkomen.
En weet je een onderschrift bij een bepaalde foto? Zet het in de comments (die staan op de laatste pagina!)
Doen plaatjes het niet? Schakel dan je adblocker uit. Liever toch bannervrij FOK!ken? Neem een premium account en steun FOK!
De Amerikaanse president Biden wil de geplande televisiedebatten tijdens de verkiezingscampagne tegen zijn uitdager Trump vervroegen. Bidens campagneteam stelde twee nieuwe data voor, eind juni en begin september. Met dit initiatief negeert Biden de plannen van de verantwoordelijke commissie voor presidentiële debatten.
Laten we de data vastleggen, Donald’, zei Biden in een videoclip op het X-platform. De 81-jarige plaagde: “Ik heb gehoord dat je op woensdag altijd tijd hebt.” Trump moet zich momenteel voor de rechtbank verantwoorden in een strafzaak in New York – en woensdagen zijn meestal geen procesdag.
Trump reageerde onmiddellijk op het socialemediaplatform dat hij mede oprichtte, Truth Social. De 77-jarige schreef dat hij klaar was voor debatten over de voorgestelde data. Trump wil echter wel meer debatten en deze laten plaatsvinden op ‘een zeer grote locatie'.
Kort daarna maakte Biden op X bekend dat hij inmiddels een uitnodiging van televisiezender CNN had geaccepteerd voor een debat op 27 juni. "Nu is het jouw beurt, Donald."
De Commissie plande drie tv-debatten, waarvan de eerste medio september zou plaatsvinden
De verwachting was dat Biden en Trump pas in juli en augustus op de nominatieconventies tot officiële kandidaten van hun partijen zouden worden benoemd. In de VS bestaat een onpartijdige commissie die traditioneel verantwoordelijk is voor het organiseren van de televisiedebatten van presidentskandidaten. Er waren afgelopen november al data vastgelegd voor drie tv-debatten: op 16 september in San Marcos, Texas, op 1 oktober in Petersburg in de staat Virginia en op 9 oktober in Salt Lake City in de staat Utah.
Er was ook een debat met vice-presidentskandidaten gepland
Volgens de plannen van de commissie was het enige debat tussen de twee vice-presidentskandidaten gepland op 25 september in Easton, Pennsylvania. Biden doet opnieuw mee aan de presidentsverkiezingen, samen met zijn plaatsvervanger Kamala Harris. Trump heeft nog niet aangekondigd wie hij als zijn vice-presidentskandidaat wil.
Iedereen krijgt ze wel eens voorgeschoteld: zwart geblakerde worstjes van de barbecue. Terwijl: ze zijn net zo slecht voor je als een pakje sigaretten roken!
Toch zijn er daarentegen bepaalde recepten waarin staat dat je de bloemkool lekker krokant kan blakeren in de oven. En dat is misschien niet helemaal fout. In dat zwarte stukje worst is namelijk iets anders gebeurd dan in het zwarte stukje bloemkool. Ofwel: het ene zwarte randje is slechter voor je, dan het andere. In deze video legt Toxicoloog Nynke Kramer namens Universiteit van Nederland uit hoe dat zit.
00:00 Is aangebrand eten slecht voor je?
00:25 Wat gebeurt er bij verbrand vlees?
01:22 Wat gebeurt er bij aangebrande aardappelen?
02:04 Is aangebrande groente slecht voor je?
03:15 Hoe hoger dosis giftige stof, hoe meer risico op kanker
03:41 Hoe vormen giftige stoffen?
Vrouwelijke lokale politici krijgen vaker met online agressie en geweld te maken dan hun mannelijke collega’s. Bijna de helft van de vrouwelijke politici in gemeenten, provincies en waterschappen heeft hiermee te maken gehad. Bij mannelijke politici gaat dit om ruim 35%.
Vrouwen krijgen niet alleen vaker te maken met online agressie en geweld, maar zij ondervinden hier ook meer gevolgen van dan hun mannelijke collega’s. Het kan het werk van politici dusdanig belemmeren, dat dit soms zelfs een reden is om te stoppen met het ambt. Dat blijkt uit nadere analyse van de Monitor Integriteit & Veiligheid door Atria en Ipsos I&O in opdracht van het ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties. Minister de Jonge informeert de Tweede Kamer hierover in de voortgangsbrief over het Programma Weerbaar Bestuur.
Minister de Jonge: “Wanneer bestuurders en volksvertegenwoordigers kwetsbaar worden, wordt ook onze democratie kwetsbaar. Online haat zorgt ervoor dat politici zich minder durven uitspreken in het publieke debat. Het beperkt hen in hun functioneren en vrijheid. Dat kunnen en mogen we niet accepteren. Zij verdienen daarom alle ondersteuning en bescherming om hun werk gedegen en veilig uit te kunnen oefenen.”
Het onderzoek onderstreept de noodzaak om te blijven inzetten op de weerbaarheid van politici, en vrouwelijke politici in het bijzonder. Daarom wordt ⎯ samen met de Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG), vrouwelijke politici en andere partners zoals Stem op een Vrouw ⎯ een steunpakket op maat gemaakt. Bestaande trainingen en sessies aan bestuurders, volksvertegenwoordigers en peers van het Ondersteuningsteam Weerbaar Bestuur worden op basis van de inzichten uit dit rapport aangepast.
Programma weerbaar bestuur
Het steunpakket op maat is 1 van de maatregelen die wordt ingezet binnen het Programma Weerbaar Bestuur. De afgelopen jaren heeft het programma concrete resultaten bereikt, zo blijkt uit een tussenevaluatie uitgevoerd door de Nederlandse School voor het Openbaar Bestuur (NSOB). Een concreet voorbeeld hiervan is het veiligheidspakket met onder meer informatie over trainingen en een stappenplan voor melding en aangifte, dat elke nieuwe burgemeester ontvangt uit handen van de commissaris van de Koning. Er zijn ook aandachtspunten. Zoals de aanpak voor een weerbaar bestuur nog steviger te organiseren binnen de organisatie. Ook kan nog meer worden ingezet op het uitwisselen van kennis tussen gemeenten.
Bestuurlijke preventie ondermijning
Om de veiligheid van bestuurders in en rond hun woning te verhogen is afgelopen januari de regeling beveiligingsmaatregelen voor decentrale bestuurders uitgebreid. Nieuw is dat alle decentrale bestuurders een preventief beveiligingsadvies op maat kunnen krijgen. Het aantal aanvragen sinds de uitbreiding is, met circa 140, boven verwachting. Daarom wordt de komende periode extra capaciteit ingezet om deze aanvragen zo snel mogelijk te verwerken. Daarbij wordt voorrang gegeven aan urgente gevallen, bijvoorbeeld waarbij sprake is van verhoogd risico of dreiging richting de bestuurder.
Weerbare gemeenten
Criminelen deinzen er niet voor terug gemeenten te beïnvloeden, bijvoorbeeld door (juridische) intimidatie of infiltratie. Naast actieve ondersteuning aan politieke ambtsdragers en bestuurders is het daarom van belang ook te werken aan de weerbaarheid van gemeenten. Uit onderzoek van het Verwey-Jonker Instituut blijkt dat met name kleinere gemeenten kwetsbaar zijn, bijvoorbeeld bij het verlenen van vergunningen of uitgeven van reisdocumenten. Bij het weerbaarder maken van gemeenten spelen gemeentesecretarissen, vanwege hun verantwoordelijkheid voor integriteit en veilig werken, een belangrijke rol. Zij zijn de spil in het verbinden van de verschillende onderdelen binnen de ambtelijke organisatie én in het verbinden van de ambtelijke en politiek-bestuurlijke organisatie. Zo kunnen zij medewerkers beschermen tegen oneigenlijke druk en barrières opwerpen tegen ondermijning. Daarom gaan we gemeentesecretarissen hier extra bij ondersteunen. Voor hen ontwikkelen we een veiligheidspakket over het weerbaarder maken van de ambtelijke organisatie. Daarnaast organiseren we momenten waarop kennis uitgewisseld kan worden tussen gemeentesecretarissen en burgemeesters.
Het jaar 2023 was een economisch onrustig jaar door een veranderende wereld. De inflatie was hoog, de rente steeg en de economische groei in Nederland viel vrijwel stil. De oorlog in Oekraïne leidde tot torenhoge energieprijzen.
Het kabinet nam extra maatregelen om stijging van de armoede in Nederland te voorkomen, zoals het prijsplafond voor energie en verhoging van het minimumloon met 10%. Ondanks de terugval in economische groei bleef de werkloosheid aanhoudend laag. Sterk stijgende lonen hebben eraan bijgedragen dat de koopkracht van veel huishoudens gedurende de tweede helft van het jaar verbeterde. Het EMU-saldo is uitgekomen op -0,3% en de schuld op 46,5% bbp.
Dit blijkt uit het Financieel Jaarverslag van het Rijk dat minister Van Weyenberg van Financiën op Verantwoordingsdag naar de Tweede Kamer stuurt.
Minister Van Weyenberg: ”In 2023 kwamen plannen uit de ambitieuze investeringsagenda van dit kabinet verder tot besteding. Het kabinet investeerde in belangrijke maatschappelijke uitdagingen, zoals kansengelijkheid, onderwijs, klimaat en defensie. Belemmeringen in de uitvoering kwamen onder andere door krapte in personeel. Ook liepen we tegen de grenzen aan wat betreft milieu en ruimte in ons land. Desondanks was het begrotingstekort kleiner dan verwacht, de schuld lager dan in 2022 en leverden investeringen en uitgaven resultaten op.”
Overheidsfinanciën
Het lukte in 2023 niet om al het begrote geld uit te geven, onder meer door krapte op de arbeidsmarkt. Zo is er € 13 miljard minder uitgegeven dan verwacht, waarvan € 5,8 miljard is doorgeschoven naar latere jaren om de middelen alsnog te besteden waar ze oorspronkelijk voor bedoeld waren. De overige € 7,2 miljard is de zogeheten onderuitputting, budget dat aan het eind van het jaar niet is uitgegeven. Dat was vooral het geval bij de investeringsbudgetten en complexe vraagstukken, zoals toeslagen, Groningen en de aanpak van de stikstofcrisis.
Het kabinet gaf in 2023 in totaal € 5,4 miljard steun aan Oekraïne. Dat was bestemd voor zowel militaire en humanitaire steun aan Oekraïne als ook de opvang van Oekraïense ontheemden in Nederland.
Het begrotingstekort kwam in 2023 veel lager uit dan verwacht. Het geraamde begrotingstekort bij de Miljoenennota 2023 was 3% van het bruto binnenlands product (bbp) en is uitgekomen op 0,3%.
Dit heeft meerdere oorzaken. Ten 1e waren de gerealiseerde inkomsten in 2023 ruim hoger (€ 19,1 miljard) dan de raming uit de Miljoenennota 2023. Dit komt door beleidsmatige wijzigingen, zoals het terugdraaien van de verlaging van de energiebelasting om de kosten van het prijsplafond te dekken en door meevallende economische ontwikkelingen als hogere lonen en winsten die doorwerken op de belastinginkomsten.
Een 2e oorzaak is de onderuitputting en tot slot hadden ook decentrale overheden in 2023 een overschot en uitgaven die werden toegerekend aan een ander begrotingsjaar. Daartegenover waren er ook extra uitgaven zoals asiel, rente en het prijsplafond energie.
De EMU-schuld in 2023 was € 480,7 miljard, ofwel 46,5% van het bbp. De schuld viel hiermee lager uit dan verwacht bij de Miljoenennota 2023 (49,5% van het bbp). De schuld viel ook lager uit dan in de afgelopen jaren, namelijk 51,0% in 2022 en 52,1% in 2021. In 2023 bleef de Nederlandse overheidsschuld onder de Europese grenswaarde van 60% van het bbp.
Financieel beheer
Het financieel management van het Rijk stond het afgelopen jaar in het teken van verbetering van het financieel beheer, de afhandeling van corona- en energiesteun-maatregelen uit voorgaande jaren en de hulp aan Oekraïne. Volgens de Algemene Rekenkamer (AR) was het niveau van rechtmatigheid van de verplichtingen, uitgaven en ontvangsten in 2023 respectievelijk 98,9%, 99,6% en 99,9%. Ten opzichte van de afgelopen jaren is dit een verdere verbetering. Dit komt vooral door de extra inzet van de departementen. Ook zijn procedures rond het tijdig en juist informeren van het parlement beter gevolgd.
In 2023 is het aantal onvolkomenheden gedaald van 44 naar 36. De departementen hebben samen met de Taskforce Verbetering Financieel Beheer hard gewerkt aan verbetering. Bij het inkoopbeheer worden nog te veel fouten gemaakt bij complexe aanbestedingen.
Over het algemeen gaat het de goede kant op met het financieel beheer. Het is belangrijk dat belastinggeld goed wordt beheerd. Ook komend jaar blijft het kabinet aandacht houden voor het verder verbeteren en versterken van het Rijksbrede financieel beheer.
Incidentele suppletoire begrotingen (ISB’s)
Op verzoek van de Tweede Kamer is het aantal tussentijdse begrotingsaanpassingen fors gedaald. Het afgelopen jaar zijn in totaal 8 ISB’s ingediend ten opzichte van 51 in 2022. Zo ging het bij de uitgaven om € 2 miljard in 2023 ten opzichte van € 18,6 miljard in 2022. Deze ISB’s hadden vooral te maken met Oekraïne, energiecompensatie en corona.
Een zogenoemde ISB is een aanpassing op de oorspronkelijke begroting en kan verschillende redenen hebben, zoals onverwachte uitgaven of specifieke maatregelen die extra financiering vereisen.
In 2023 is het kabinet gestart met een pilot om het aantal ISB’s verder te beperken. Hiervoor is een extra begrotingsmoment rond Prinsjesdag ingevoerd. De periode tussen de eerste (Voorjaarsnota) en de tweede suppletoire begroting (Najaarsnota) wordt hiermee overbrugd. Het kabinet komt naar verwachting voor de zomer met plannen om het begrotingsproces verder te verbeteren.
Het aantal gevallen van kinkhoest is gedaald naar het laagste niveau sinds half januari, zestien weken geleden. Vorige week gingen 27 op elke 100.000 kinderen van 5 tot 14 jaar naar de huisarts met een virusziekte waar ze huiduitslag van hadden gekregen. Ruim een maand geleden was dat bijna twee keer zo hoog.
Volgens onderzoeksinstituut Nivel is de kinkhoestgolf bijna terug op het niveau van voorgaande jaren, ook voor de coronapandemie. Meer hierover bij Skipr.
