Rosa Parks

Rosa Parks is maandag morgen in haar slaap gestorven. Ze werd 92 jaar. Vele van jullie zullen Rosa Parks niet van naam kennen, maar wel van haar daad. Ze was de vrouw die bleef zitten.

Op 1 december 1955 gebeurde er iets in Montgomery, Alabama, wat heel Amerika in oproer zou gaan brengen. Ondanks dat de slavernij officieel niet meer heerst en zwarten en witte Amerikanen gelijk zouden moeten staan, was er nog een grote segregatie. Alles was gescheiden voor zwart en wit, bussen, treinen, scholen en wijken. (De grondwet van Alabama eist nog steeds aparte scholen, een voorstel om dat te wijzigen heeft het in 2004 niet gehaald.)

Er kwam veel kritiek op de Verenigde Staten en de segregatie binnen het land en in 1948 schafte Truman dit af binnen het leger. Er waren al veel protesten aan de gang in de jaren 50 voor gelijkheid tussen zwart en wit.

In de bus was de segregatie door middel van plaatsen. Zwarte mannen en vrouwen moesten achter in de bus zitten en blanke mannen en vrouwen zaten voorin. Op 1 december zat Rosa Parks in de bus, netjes in het zwarte gedeelte zoals het hoorde. Toen een man haar opdroeg om te gaan staan, omdat het blanke gedeelte vol was, weigerde ze. De buschauffeur beval haar op te staan, maar ze weigerde wederom. Uiteindelijk werd ze zelfs gearresteerd en veroordeeld tot een boete van 14 dollar, wat 140 keer de prijs van het buskaartje was.

Deze arrestatie maakte enorm veel los en verschillende leiders uit de burgerrechtenbeweging kwamen de avond daarna bij elkaar. Onder de leiders bevond zich een man die iedereen nu kent, Martin Luther King. De leiders besloten tot de Montgomery Bus Boycott, die uiteindelijk meer dan een jaar ging duren. Alle mensen die voor gelijke rechten waren, gingen massaal carpoolen, de bus werd gemeden. De stad probeerde met maatregelen zoals het beëindigen van autoverzekeringen, mensen te dwingen de bus te nemen, maar het mocht niet baten.

Zwarte taxichauffeurs vroegen slechts de prijs van een buskaartje (10 cent) voor een rit, waarna de stad iedere taxichauffeur die minder dan 45 cent voor een rit vroeg een boete oplegde.
Door het hele land droegen zwarte kerken bij aan de boycot met geldinzamelingen en het ophalen van tweedehands schoenen zodat de bewoners van Montgomery niet op kapot gelopen schoenen door hoefden te lopen.

Dankzij een lokaal wetje uit 1921 werden in totaal 156 mensen gearresteerd voor het hinderen van een bus, waaronder de charismatische dominee. Hij kreeg de keus, een boete van $1000,- of 386 dagen in de cel. Het bracht Martin Luther King jr en de boycot onder het nationale voetlicht.

In 1956 oordeelde het Supreme Court dat de segregatiewetten strijdig waren met het 14e amendement en werd de scheiding geschrapt. De bussen reden weer, maar wel in de richting van een roerige tijd, want de strijd voor gelijke rechten was nu pas goed losgebarsten.

Rosa Parks was in één klap bekend en heeft nog lang gestreden voor gelijke rechten voor zwarte en witte burgers. Ze richtte ook een stichting op voor jongeren en gaf les over burgerrechten. Haar verhaal is ook verfilmd en de bus waarin alles begon, staat inmiddels in een museum.

In Nieuws en C&H staan topics over Rosa Parks.