Boek: Julia Latcham-Smith - Niemand mag het weten
Je hoort ervan op televisie, ziet eens een documentaire of leest er een boek over. Maar gevallen uit je eigen omgeving zijn je vaak niet bekend, wat niet wil betekenen dat het niet om je heen gebeurt. Dit komt omdat seksueel misbruik (zeker als het incestueus is) nog altijd een verborgen probleem is. Hier wordt niet of nauwelijks over gepraat en vaak wordt het door het slachtoffer tot op late leeftijd 'opgesloten' in de gedachten en de ziel van die persoon. Van kind tot volwassene, levend met een groot geheim en vaak daaraan gekoppeld schuldgevoel: want het ligt toch aan jou, het was toch heel normaal dat je vader al die seksuele handelingen met je deed?Soms staat er echter een dapper persoon op die het verleden openbreekt en het verhaal naar buiten brengt. Vaak is dit tweeledig: enerzijds willen ze hun verhaal kwijt en zoeken ze naar erkenning en eventueel een veroordeling van de dader. Anderzijds hopen de mensen die naar buiten treden dat zij met hun verhaal andere slachtoffers kunnen helpen. Julia Latchem-Smith is zo'n persoon. Met haar boek Niemand mag het weten vertelt zij een zeer indrukwekkend, vaak schokkend, maar vooral intens verhaal over haar verleden dat gekenmerkt werd door seksueel misbruik door haar vader. Een boek dat je de adem ontneemt en je ongeloof per bladzijde doet toenemen.
Te weinig houden van, te veel houden van
Julia beschrijft in haar boek hoe haar jeugd eruit ziet en hoe dit nu, jaren later, nog altijd deel uitmaakt van haar dagelijkse strijd tegen seksueel misbruik. Julia groeit op in een gezin dat het redelijk goed heeft. Ze bezitten een aardig huis, vader heeft een goede baan en de kinderen lijkt het aan niets te ontbreken. Lijkt, want dat het leven van Julia en haar twee jaar oudere broer Paul niet is zoals dat van andere kinderen van die leeftijd blijkt al snel. Julia's moeder beheerst met strakke hand het huishouden. De kinderen mogen helemaal niets. Enkele voorbeelden: ze mogen pas binnenkomen, nadat ze op de voordeur geklopt hebben en mama de deur opendoet. Ze moeten vervolgens op de deurmat staan terwijl hun moeder ze helemaal schoonmaakt en ontsmet. De tassen voor school worden ook omgekeerd en ontsmet. De kinderen mogen alleen op een kleed op de grond zitten, de bank en stoelen zijn verboden terrein. Niets in huis mag worden aangeraakt. Een glas drinken inschenken is niet toegestaan, om nog maar te zwijgen van het maken van iets te eten. Als er 's avonds gedoucht moet worden, moeten Julia en Paul zich in de keuken uitkleden en vervolgens naakt naar de badkamer lopen om daar te mogen douchen. Zelfs in de slaapkamer van de kinderen zijn ze niet vrij te doen wat kinderen willen doen: spelen. Ze mogen nergens aankomen. Julia's vader lijkt dit regime klakkeloos te aanvaarden en schikt zich erin. Bij tijd en wijle wijst hij de kinderen erop dat hun moeder er niets aan kan doen en het allemaal goed bedoeld. Julia ervaart het echter heel anders. Zeker als ze weet dat het er bij leeftijdsgenootjes anders aan toe gaat.
In deze jaren, is er naast de harde hand van haar moeder, een tweede groot geheim dat Julia met zich meedraagt. Haar vader misbruikt haar seksueel. Het begint met ogenschijnlijk onschuldige dingetjes als een hand op het bovenbeen, maar al gauw neemt het vormen aan van seksuele handelingen. Dit gebeurt in de periode vanaf haar achtste jaar. Vader maakt gebruik van het feit dat Julia's moeder na het boodschappen doen altijd eerst alleen het huis betreedt om alles op te bergen en verlangt dat haar man en Julia in de auto blijven wachten tot zij ze wenkt binnen te komen. Deze tijd in de auto is voor hem hét moment om toe te slaan. Op miraculeuze manier weet Julia zich af te sluiten voor de handelingen van haar vader. Op zijn beurt probeert haar vader haar doen geloven dat het heel normaal is dat vaders dit met hun dochters doen. Dat dit puur een uiting is van liefde. En zo heeft Julia aan de ene kant te maken met een moeder die naar het lijkt niet genoeg van haar houdt, waardoor er geen liefdevolle band is tussen hen. Aan de andere kant staat de relatie met haar vader, die naar zijn eigen zeggen, heel veel van haar houdt (te veel, zal hij later als verklaring geven).
Rebels
Door alles wat er zich in haar jeugd heeft afgespeeld, ontwikkelt Julia zich tot een rebelse tiener. De keren dat zij in het verleden heeft geprobeerd het misbruik van haar vader openbaar te maken, hebben geleidt tot negatieve ervaringen en nooit werd zij op haar woord geloofd. Het waren háár hersenspinsels en verzinsels. Dit leidt tot de Julia die er in de tienerjaren een sport van maakt zoveel mogelijk seks te hebben met even zoveel jongens. Alles om maar niets van haar gevoel en liefde te hoeven delen. Op een dag ontmoet ze Jonathan en al gauw wordt ze zwanger van hem - een tienerzwangerschap. Beiden besluiten dat ze het kind willen houden, helemaal tegen de zin van Julia's ouders in. Jonathan is ook de enige persoon die helemaal op de hoogte is van het misbruikverleden en dit beïnvloed zijn band met zijn 'schoonouders'. Hij tolereert ze omwille van Julia, maar dat is dan ook alles. Wat zich uiteindelijk ontwikkelt is een turbulent leven met ups en downs in hun relatie, tot momenten van gescheiden leven aan toe. Ook een tweede tienerzwangerschap maakt deel uit van het rebelse leven van Julia. Dit alles vindt zijn oorzaak in haar verleden en de manier waarop zij daarmee probeert te leven.
Na jaren van zwijgen - en als ze al sprak, uitgemaakt te zijn voor leugenaar - besluit Julia dat het tijd wordt om echt door te zetten en haar vader veroordeeld te krijgen. Een emotionele weg die veel naar boven haalt en die haar veel dierbaars zal kosten. Maar ook een weg die zij voor zichzelf moet inslaan om haar eigen toekomst met haar nieuwe, jonge gezin een kans te geven. Alles in het belang van haar en haar gezin; een stap om in het reine te komen met zichzelf.
Indrukwekkend
Julia Latchem-Smith heeft met haar verhaal een heel indrukwekkend boek afgeleverd. De manier waarop zij haar verhaal vertelt, raakt je als lezer enorm. Vooral de expliciete beschrijvingen die zij geeft van het misbruik door haar vader maken je als lezer emotioneel. Je voelt woede jegens haar vader en wilt eigenlijk ingrijpen. Een heel aparte emotie die je ervaart bij het lezen. Je wordt door Julia in het verhaal getrokken en voelt elke emotie die ze beschrijft: de onmacht, de angst, de woede, de rebellie, het verdriet en tot slot het schuldgevoel. (Zo beschrijft zij een telefoongesprek met haar vader dermate dat je als lezer de man wel door de hoorn heen zou willen trekken.) Elk gevoel wordt je al lezer gewaar. Dit maakt het enerzijds een zwaar boek om te lezen. Anderzijds maakt het ook dat je je maar moeilijk van het verhaal kunt losmaken en het nagenoeg in één keer uitleest. Een boek dat, hoe triest het verhaal ook is, een aanrader is. Dit moet je gewoon gelezen hebben. Enig minpunt, wat ook heeft gezorgd voor het verlies van die halve ster, is de vertaling. Door de vertalers en de uitgever is er niet heel zorgvuldig gecheckt op de uitwerking. Er staan door het boek heen behoorlijk wat spelfouten en dat irriteert je als lezer. Vooral omdat het zo'n intens en serieus verhaal is, verwacht je dat er met de vertaling zorgvuldiger zou worden omgesprongen. Menig spellingsprogramma zou de fouten er zo uitgehaald hebben. Jammer dat dat niet gedaan is. De originele uitgave van het boek zal ongetwijfeld wel die vijf sterren hebben gehaald, omdat de vertaalslag (met bijkomende fouten) daar niet heeft hoeven plaatsvinden. Los van dit punt van kritiek een heel indringend boek. Zeer zeker de moeite van het lezen waard. En het is alleen maar te hopen dat Julia Latchem-Smith met haar boek kan bijdragen aan het voorkomen van seksueel misbruik. Haar eigen visie is ook: '... al help ik er maar één persoon mee, dan is mijn doel bereikt en is het dit alles meer dan waard.'
Uitgever: The House of Books ISBN: 9789044319552 Pagina's: 223
Waardering:
