21.000 inwoners met Oekraïense herkomst, 35.000 met Russische afkomst

Op 1 januari 2022 woonden 21.000 mensen met een Oekraïense en ruim 35.000 met een Russische herkomst in Nederland. In totaal hadden 119.000 inwoners een herkomst in een van de landen van de voormalige Sovjet-Unie. De meeste migranten uit deze regio zijn hier de afgelopen vijftien jaar komen wonen. Dat blijkt uit voorlopige cijfers van het CBS over inwoners die bij een Nederlandse gemeente staan ingeschreven.

Een kwart van de inwoners met een herkomst in de voormalige Sovjet-Unie is in Nederland geboren en heeft een of twee in die regio geboren ouders, drie kwart is er zelf geboren. Van deze 89.000 migranten komt de grootste groep uit Rusland (ruim 25.000), gevolgd door Oekraïne (15.000). Ook de groep immigranten die in de loop van de jaren naar Nederland zijn gekomen uit de Baltische staten en de Kaukasus is relatief groot. In Nederland wonen bijvoorbeeld bijna 10.000 Litouwers, ruim 7.000 Letten, en 6.000 mensen uit Azerbeidzjan en Armenië.

Onder de Baltische Staten vallen Estland, Letland en Litouwen, onder de Kaukasus zijn dat Armenië, Azerbeidzjan en Georgië. Oekraïne, Wit-Rusland en Moldavië zijn westelijke staten. De overige landen, Turkmenistan, Oezbekistan, Kirgizië, Kazachstan en Tadzjikistan, vallen onder Centraal Azië.

Oekraïners en Russen vooral in steden
Mensen met een herkomst in Oekraïne zijn verhoudingsgewijs het meest te vinden in de Randstad, in en om Amsterdam, Den Haag en Rotterdam. Ook in andere steden, vooral studentensteden als Eindhoven, Groningen, Maastricht en Enschede, is hun aandeel relatief groot. Dit patroon is vergelijkbaar voor de inwoners met herkomst Rusland.

Vooral vanaf 2006 hier gevestigd
Van de inwoners op 1 januari 2022, geboren in een van de voormalige Sovjet-landen, wonen de meesten hier vijftien jaar of korter. De immigratie uit deze landen is vanaf 2006 jaarlijks toegenomen, behalve tijdens de coronacrisis in 2020. Vooral vanuit de Baltische Staten, die in 2004 lid van de Europese Unie zijn geworden, kwamen meer immigranten naar Nederland. Ook de immigratie vanuit Rusland en Oekraïne nam vanaf die tijd toe. Een relatief grote groep is sinds de eeuwwisseling in Nederland. Toen kwamen vooral vluchtelingen uit de Kaukasus en Rusland naar Nederland, onder andere vanwege het conflict in Tsjetsjenië. Voor 1990 kwamen nog nauwelijks immigranten vanuit de toenmalige Sovjet-Unie naar Nederland. Pas na het uiteenvallen van de Sovjet-Unie nam de immigratie toe.

Een deel van de immigranten vertrekt na een aantal jaren ook weer. Van de Russische en Oekraïense immigranten die in 2017 naar Nederland kwamen was na twee jaar 77 procent nog in Nederland. Na drie jaar was dat nog ruim 70 procent. Van de Letse en Litouwse immigranten woonde na drie jaar meer dan de helft niet meer in Nederland. In 2021 kwamen 12,5.000 immigranten uit de (voormalige) Sovjet-Unie naar Nederland, en emigreerden er 5,8.000.

Meer vrouwen dan mannen
Uit landen van de voormalige Sovjet-Unie zijn meer vrouwen dan mannen naar Nederland gekomen. Onder de inwoners uit die regio op 1 januari zijn dan ook meer vrouwen dan mannen. Het percentage vrouwen verschilt per herkomstland. Van de Oekraïense en Russische migranten is twee derde vrouw, van de migranten uit de Kaukasus 52 procent.

Mannen met een Oekraïense of Russische nationaliteit die in 2019 immigreerden (het jaar voor de coronapandemie) kwamen vooral naar Nederland vanwege werk, maar ook studie en gezinshereniging komen als migratiemotief voor. Vrouwen kwamen het vaakst voor gezinshereniging. Vooral voor Russische vrouwen was studie daarnaast een relatief veel voorkomend motief. In voorgaande jaren waren de migratiemotieven vergelijkbaar.