OM: levenslange gevangenisstraf enig passende straf voor viervoudige moord

Een 59-jarige man en zijn twee zoons (33 en 32 jaar) die terecht staan voor de viervoudige moord op 13 november 2018 in Enschede, hoorden vandaag een levenslange gevangenisstraf tegen zich eisen. ‘Mensenlevens zijn voor deze verdachten niets waard. Zij kiezen er – koel en berekend – voor om drie levens te nemen van mensen die tegen hun wil getuige zijn geweest van de dood van het eerste slachtoffer.’

De drie verdachten beriepen zich tijdens de behandeling van de strafzaak op hun zwijgrecht. Het Openbaar Ministerie (OM) is er desondanks in geslaagd om de fatale gebeurtenissen van die dag globaal te reconstrueren en met wettig en overtuigend bewijs voor te leggen aan de rechtbank.

Bij aanvang van zijn requisitoir zette de officier van justitie de zaak meteen in perspectief. De veel gebezigde term ‘kwartetmoord’ is wat de officier betreft niet op zijn plaats. De vier slachtoffers vormden geen kwartet, ze waren geen groep bij elkaar horende mannen. De verdachten opereerden wél als trio, en kunnen in gelijk mate verantwoordelijk worden gehouden voor de viervoudige moord.

Leeuwenhoekstraat
Uit het onderzoek is gebleken dat de drie verdachten op 13 november 2018 rond half twee voor de eerste keer aankomen bij het pand aan de Van Leeuwenhoekstraat in Enschede. Ze treffen de 43-jarige huurder van het pand, maar ze willen eigenlijk een 34-jarige man uit Hengelo spreken, met wie ze mogelijk een conflict hebben. De mannen vertrekken en komen – zoals op camerabeelden te zien is – om 14.17 uur terug.

Na een telefoontje van de 43-jarige man is ook de 34-jarige man samen met een 27-jarige man uit Hengelo naar de Van Leeuwenhoekstraat gekomen. Op dat moment is ook een 62-jarige man uit Arnhem toevallig aanwezig. De 34-jarige man wordt doodgeschoten, mogelijk omdat hij weigerde geld af te geven. Enkele minuten later worden ook de overige aanwezigen doodgeschoten: ‘zij kunnen eenvoudigweg niet blijven leven nu zij getuige zijn geweest van een moord door verdachten’, aldus de officier van justitie.

Camerabeelden van buiten het pand wijzen erop dat de auto die op naam staat van de 33-jarige verdachte bij het pand is geweest. In deze auto zijn bloedsporen van het 43-jarige slachtoffer gevonden, op plaatsen waar de vader en de 32-jarige zoon vermoedelijk hebben gezeten. Op de plaats delict zijn hulzen aangetroffen, waaronder een huls met hierop het DNA van de 33-jarige verdachte. Van de beide broers zijn in het pand ook in bloed gezette voetsporen aangetroffen. Op een voedingskabel is DNA aangetroffen dat waarschijnlijk toebehoort aan de 32-jarige verdachte. De voedingskabel hoorde bij een videorecorder. Deze is waarschijnlijk door de verdachten meegenomen, omdat deze mogelijk beelden van de bewakingscamera bevatte.

Wreedheid
De officier van justitie gebruikte harde woorden, om de wreedheid van de daad te illustreren: ‘De enige juiste kwalificatie voor de wijze waarop de slachtoffers zijn gedood, is het gebruik van het woord ‘afgemaakt.’ Stuk voor stuk zijn ze – minimaal twee maal – in het hoofd geschoten van dichtbij. Als beesten.’

‘Het handelen van verdachten direct na het delict getuigt van ongekende brutaliteit’, aldus de officier van justitie. ‘Voordat verdachten vertrekken nemen ze mee waar ze voor gekomen zijn: geld. Ze blijken niet te beroerd om tussen de lichamen, door het bloed en zelfs in de zakken van de overledenen op zoek te gaan naar geld. De kassa krijgen ze helaas niet open.’

‘De koelbloedigheid van verdachten valt op. Deze blijkt niet alleen uit de wijze waarop de slachtoffers zijn gedood; een tweede kogel door het hoofd voor de zekerheid. Maar de koelbloedigheid blijkt ook uit het handelen van verdachten bij het wegmaken van sporen; videorecorder meenemen, omkleden, kleren en schoenen wegmaken, zelfs het poetsen van de bestuurderszitplaats van de Golf wordt niet vergeten. Het heeft er alle schijn van dat het incident aan de Van Leeuwenhoekstraat binnen een uur is vergeten.’

Dit staat volgens de officier van justitie in schril contrast met het enorme leed dat aan de nabestaanden is aangericht.

Medeplegen
Het OM acht de drie verdachten in gelijke mate verantwoordelijk voor de moorden, ook nu uit het onderzoek is gebleken dat er maar twee wapens zijn gebruikt. ‘Het gaat niet persé om wie er heeft geschoten, maar om de vraag in hoeverre er is samengewerkt in het grote geheel’, aldus de officier van justitie. Volgens het OM is het duidelijk dat de drie voor, tijdens en na de moorden gezamenlijk zijn opgetrokken. De verdachten beroepen zich op hun zwijgrecht, en geven daarmee ook geen aannemelijke verklaring voor de belastende omstandigheden.

De 59-jarige man en de 33-jarige man wordt ook een gewelddadig overval in Hengelo ten laste gelegd. Dit heeft maar een geringe invloed op de strafmaat. Het OM is namelijk van mening dat de viervoudige moord op zichzelf zo ernstig is dat vanuit het oogpunt van vergelding alleen de hoogst mogelijke straf in aanmerking komt. Verder is het OM van mening dat uit het handelen van verdachten is af te leiden dat zij volstrekt onverschillig staan ten opzichte van de levens van anderen. Als er toevallig meer personen aanwezig waren geweest in het pand, waren er meer doden gevallen. De maatschappij moet tegen het gevaar dat van verdachten uitgaat worden beschermd. Op die gronden eist het OM een levenslange gevangenisstraf voor alle verdachten.