CU: geen terugtrekking uit Syrië

Mick (Philosocles)

Coalitiepartij ChristenUnie wil dat Nederland onmiddellijk een nieuwe missie in Syrië start. De huidige loopt namelijk op 31 december af, en vanwege de plotselinge Amerikaanse terugtrekking lopen de Koerdische gebieden gevaar. De partij vreest dat als de Koerden zich moeten verdedigen tegen Turkije - dat volgens de Amerikaanse president Trump de strijd tegen IS overneemt - IS zich kan hergroeperen. Daarmee zou de winst van de afgelopen jaren weer ongedaan kunnen worden.

"We hebben met onze Koerdische bondgenoten op de grond veel moeite gestoken in de strijd tegen IS. Als we ons nu terugtrekken, dreigen Assad of Turkije het Koerdisch gebied onder de voet te lopen", zegt Kamerlid Joël Voordewind tegen Trouw. Tot het einde van het jaar is Nederland nog actief in Syrië met F-16 gevechtsvliegtuigen, waarmee IS-stellingen worden gebombardeerd.

De ChristenUnie wil dat de regering nu het initiatief neemt voor een zogenoemde coalition of the willing, waarbij de Amerikaanse inzet in Syrië in EU-verband wordt vervangen. Lidstaten moeten dan Franse en Britse troepen gaan bijstaan in de strijd tegen IS.

Volgens Voordewind is het risico voor Nederlandse militairen beperkt. "Het draait om afschrikking zodat Turkije de Koerden niet zomaar kan aanvallen." De VS vervulde volgens hem immers ook met maar beperkte middelen een bufferrol tussen Turkije en de Koerden. Het is nog onduidelijk wat de andere coalitiepartijen van het CU-voorstel vinden.

Onafhankelijk Koerdistan
Frankrijk zou zo'n voorstel verwelkomen. De Franse president Emmanuel Macron sprak eerder zijn bezorgdheid uit over het idee van zijn Amerikaanse evenknie Donald Trump dat Turkije de Amerikaanse rol in Syrië kan overnemen. De Turkse president Recep Tayyip Erdogan was wel enthousiast over Trumps plan. Dat is vermoedelijk omdat de Koerden een groot gebied langs de Turkse zuidgrens in handen hebben, en Turkije vreest dat daar uiteindelijk een onafhankelijk Koerdistan wordt uitgeroepen. Ook in het zuiden van Turkije wonen veel Koerden, en Turkije was bang dat die zich mogelijk met geweld bij zo'n staat zouden willen aansluiten.

Vanwege de door de VS geleide coalitie tegen IS, waarin Koerdische troepen bondgenoot zijn, heeft Turkije tot dusver niet veel kunnen uitrichten tegen de Syrische Koerden. Maar de Amerikanen trekken zich al in januari terug en dan, vreest de ChristenUnie, krijgen de Turken wel de mogelijkheid om de Koerden te verdrijven.

Hergroeperen
De vrees is dat de door Trump voorgestelde strijd van Turkije tegen IS in feite uitloopt op een oorlog tegen de Koerden. En als Turken en Koerden tegen elkaar vechten, dan zal IS de kans niet laten lopen om zich te hergroeperen en weer gebieden te veroveren, zo is de gedachte. En dan zijn we weer terug bij af, en kunnen er bovendien opnieuw vluchtelingenstromen ontstaan.

Op dit moment ontwikkelt zich al een nieuwe dynamiek. Deze week vroeg de Koerdische YPG-militie de hulp van het Syrische regeringsleger bij de verdediging van de stad Manbij tegen Turkije. Vrijdag trokken Syrische troepen die stad binnen.

Manbij ligt echter ten westen van de rivier Eufraat, die feitelijk de grens vormt met het Koerdische territorium, dat bijna het hele stuk Syrië ten oosten van die rivier beslaat. Indien Turkije Koerdische stellingen op de oostoever aanvalt, zullen de Koerden dit waarschijnlijk als regelrechte oorlogsverklaring opvatten.