Meer dan vijfhonderd doden in Egypte
Het aantal doden als gevolg van de botsingen woensdag tussen de politie en aanhangers van de afgezette president Mohammed Morsi is volgens het Egyptische ministerie voor volksgezondheid opgelopen tot 525. Verder zijn zeker 3717 mensen gewond geraakt.
De gevechten braken uit toen de politie overging tot de ontruiming van twee kampen van Morsi-aanhangers in Caïro. Ruim tweehonderd doden vielen in het grootste kampement, dat in Nasr City in het oosten van de stad, zei de woordvoerder van het ministerie donderdag. Onduidelijk is of in dit cijfer ook de tientallen doden zijn opgenomen die in een moskee in de buurt van het kamp lagen. Veel mensen waren daar op zoek naar familieleden; zij klaagden dat zij van de autoriteiten geen toestemming kregen om de lichamen te begraven.
De botsingen breidden zich later uit tot andere delen van de hoofdstad en verschillende steden in het land. Overheidsgebouwen en politiebureaus werden aangevallen en kerken in brand gestoken, zei het ministerie van binnenlandse zaken. De interim-regering heeft daarop in Caïro, Alexandrië en twaalf provincies de noodtoestand uitgeroepen en een avondklok ingesteld.
In Caïro, een stad met achttien miljoen inwoners, was het donderdag ongebruikelijk rustig op straat. Veel winkels en kantoren hielden de rolluiken gesloten. Veel mensen bleven thuis uit angst voor meer geweld. Banken en de effectenhandel waren gesloten.
Het was woensdag verreweg de dodelijkste dag in Egypte sinds de opstand tegen de autocraat Hosni Mubarak in 2011. De jongste gebeurtenissen leidden tot scherpe veroordelingen uit de islamitische wereld en het Westen. De Turkse premier Recep Tayyip Erdogan drong aan op een spoedzitting van de Veiligheidsraad en hekelde de aarzelingen van met name de Verenigde Staten om het afzetten van de democratisch gekozen Morsi als een staatsgreep te bestempelen.
Nobelprijswinnaar Mohammed ElBaradei diende woensdagavond zijn ontslag in als interim-vicepresident. Hij liet in zijn ontslagbrief weten geen verantwoordelijkheid te willen nemen 'voor beslissingen die ik afkeur'. "Ik kan voor God, mijn geweten en mijn land voor geen enkele druppel bloed de verantwoordelijkheid nemen, vooral niet omdat ik weet dat deze gespaard had kunnen worden."
ElBaradei had in de afgelopen weken duidelijk gemaakt dat hij tegen het gebruik van geweld was om de protesten te breken. Bij eerdere botsingen na de afzetting van Morsi op 3 juli waren al meer dan 250 mensen om het leven gekomen.
Interim-premier Hazem el-Beblawi zei in een televisietoespraak dat het een 'moeilijke dag' was en dat hij het bloedvergieten betreurde. Maar hij sprak geen verontschuldigingen uit en zei dat de aanhangers van Morsi omstandig waren gewaarschuwd om hun kampen op te breken en dat ook de weg van buitenlandse bemiddeling was bewandeld. Hij zei dat de regering een verdere aanvechting van haar gezag niet langer kon dulden. "Wij willen een civiele staat in Egypte, geen militaire staat en geen religieuze staat", zei hij.
Leiders van de Moslimbroederschap noemden het optreden van de politie een 'massamoord'. Verscheidene prominente figuren en talloze aanhangers van de beweging zijn opgepakt. De toekomst van de ooit verboden beweging is ongewis. Morsi zit sinds 3 juli op een onbekende locatie vast. Andere leiders van de broederschap zijn aangeklaagd wegens aanzetten tot geweld of samenzwering tot moord.
