'Zeker vijftig rechters verzwijgen bijbaan'

Zeker vijftig rechters hebben verzuimd hun bijbanen te melden. Vaak gaat het om onbeduidende nevenfuncties, zoals een gastdocentschap of het voorzitterschap van een lokale golfclub. Maar in sommige gevallen gaat het om functies die zich moeilijk laten combineren met het rechterschap, meldt het televisieprogramma Nieuwsuur donderdag.

Nieuwsuur onderzocht de kwestie samen met Het Financieele Dagblad. Rechters zijn wettelijk verplicht hun bijbanen te melden. Sommige rechters verzwijgen echter dat ze bijvoorbeeld ook advocaat zijn of een commercieel rechtskundig adviesbureau hebben. Eind 2011 telde Nederland in totaal ongeveer 2450 rechters.

PvdA-Kamerlid Jeroen Recourt spreekt in een reactie in het programma van 'labbekakkerigheid'. De oud-rechter denkt dat rechters de bijbanen verzwijgen door een combinatie van domheid, naïviteit en een tikkeltje arrogantie.

"De boodschap 'dit is niet acceptabel' is kennelijk nog niet doorgedrongen", aldus Recourt. "Want als journalisten zo makkelijk een hele lijst niet-opgegeven nevenfuncties boven tafel kunnen krijgen, dan kunnen de presidenten van rechtbanken dat ook, dan kan de Raad voor de Rechtspraak dat ook."

Regeringspartijen VVD en PvdA willen dat besturen van rechtbanken meer mogelijkheden krijgen om rechters te bestraffen. VVD-Kamerlid Ard van der Steur vindt dat het instrumentarium voor rechtbankbesturen moet worden uitgebreid.

Recourt is het daarmee eens. Ontslag, wat nu al kan, noemt hij 'meteen zo'n zwart-witbenadering'. "Het ontbreekt juist aan tussenvormen: bijvoorbeeld overplaatsing of schorsing, manieren die niet meteen de hardste maatregel zijn, maar waar je wel een heel duidelijk signaal kan afgeven", aldus de sociaaldemocraat.

Rechters mogen in verband met de onpartijdigheid geen zaken behandelen waarbij ze zelf betrokken zijn doordat ze een bepaalde nevenfunctie hebben. Een rechter in het bestuur van een voetbalclub mag bijvoorbeeld geen zaak behandelen waarin die club een van de partijen is.