Muziekcolumn/Judith - A Perfect Circle
ArchEnemy stuurde via de Columnsubmit de volgende column in:
Het was de eerste zomervakantie van een nieuw millenium. In een klein huisje met een bedstee, een rieten dak en een schaamteloos groot bos eromheen. Er stond een vriendelijk gevulde koelkast, een dito bubbelbad en de eekhoorntjes op het terrasje hadden -pootjesgek als we zijn- ook niets te klagen. Ondanks de zwoele schemer zaten we binnen nieuwsgierig het kleine teeveetje aan te moedigen, en hij parkeerde spontaan op een zender waarin net een videoclip was begonnen. Er stond geen naam of titel bij, zelfs geen zender-icoontje in beeld. 'Judith' raasde aan ons voorbij als een reminder dat ook een mensenziel in staat is natuurgeweld te ontketenen.
De celliste van wie ik zo veel van hou was net zo stil en verbaasd als ik. Het was tijden geleden dat we een nieuwe band gehoord hadden waarin alles wat kunst kunst maakt elkaar zo vertrouwde en versterkte. De muziek was geweldig, het arrangement kon niet bedacht zijn door een calculerende Artist & Repertoiremanager. De uitvoering was fenomenaal, elke gespeelde noot had een lading die de zanger aanmoedigde een woedende melancholie neer te zetten die nergens benadrukking of illustratie nodig had. De opnameproduktie was om jaloers op te blijven. Ik herkende niemand in de prachtige clip, hoogstens de zanger kwam me bekend voor. Hoe kon dit, wie was dit, welke zender bekeken we en waarom oh waarom niet even een aan- en afkondiging zodat we de volgende ochtend naar een winkel konden racen om ons draagbare bosblastertje aan het werk te zetten? En te houden.
De zender bleek MTV, die blijkbaar kampte met een uitvallende titelgenerator. De band was A Perfect Circle en hoe 'Judith' was ontstaan leerde ik toen ik thuiskwam van vakantie. De zanger die ik meende te herkennen was Maynard James Keenan, de frontman van Tool. De band was geformeerd rond de gitaarroadie van Tool, Billy Howerdel. Tool had mot met hun platenmaatschappij; er werd niet gespeeld, geoefend, opgetreden of opgenomen. Billy mocht zijn vrije tijd doorbrengen in een hoekje van de verlaten Toolstudio om met een computer en zijn gitaar liedjes te brouwen. Maynard werd nieuwsgierig, raakte onder de indruk, en toen Billy op zoek ging naar een zanger voor zijn composities had Maynard een uitstekend advies: hijzelf.
Samen met Billy heeft hij de basis gelegd voor de cd Mer du Noms, een debuutschijfje waar ze een aparte perserij voor konden inrichten, hij was na het wereldwijde succes van Judith niet aan te slepen. De clip was overigens geschoten door David Fincher, regisseur van films als Se7en en Fightclub, ook al zo'n kunstprofeet.
'Judith' vertelde over Judith Marie Keenan, de moeder van Maynard, die na een hersenbloeding vanuit haar rolstoel kwijlend doch onversaegd de Heere bleef loven. Maynard is kwaad op de messias van zijn baptistische moeder, die geleerd had om alles wat naar liefde en intimiteit neeg fatsoenlijk te redigeren via kindje Jezus en niet vies te maken aan aardse zaken zoals een echtgenoot of een zelfverwekte nieuwe generatie godsvrezenden. 'Judith' is Maynard's exorcistische poging om een denkbeeldige profeet uit die verlamde wiebelkop van zijn moeder te wringen en haar eindelijk aan te kunnen kijken als de zoon die het vreselijk vindt zijn moeder zo eenzaam te zien lijden. Woedende schoonheid, gestileerd verdriet. Pure kunst dus.
Ik moest hier aan denken na een uitspraak afgelopen week van PvdA-prominent Wolfsen over 'de spanning' tussen die verrekte vrijheid van meningsuiting en de stemmers die tot geweld over zullen gaan als die vrijheid hun overtuiging toevallig slecht uitkomt. De bedachte oplossing ligt dan volgens hem in het 'wettelijk beschermen' van kunstenaars die ondanks de onwenselijkheid ervan toch besluiten openhartig die zaken aan de orde te blijven stellen die religieuzen als kwetsend zouden kunnen ervaren. Het is van een absurdheid die je gewoontegetrouw uit die hoek kunt verwachten. Als je geen bescherming van de PvdA krijgt toebedeeld kun je dus maar beter je ongetalenteerde tokkiemuil houden, anders vraag je er natuurlijk om. En ergens vermoed ik dat kunstenaars die subsidies aanvragen indienen ze eerder gehonoreerd zullen krijgen als ze de 'huidige maatschappelijke gevoeligheden' met 'voldoende relativerende nuance' tegemoet willen komen..
Maar goed, als het aan de PvdA ligt mag Maynard dus onder deze omstandigheden "Fuck your God" zingen, en zal de regering van mening zijn dat je deze ene zanger geen auw mag doen, ondanks hun vergaande begrip voor je gekneusde religieuze teennagels. Aan de ene kant een zware inperking van de vrijheid van meningsuiting. Iemand met een gefrustreerde uitingsdrang maar zonder verdichtingstalent maakt zich dan schuldig aan 'godslastering', een delict dat de appeasement van de puriteinse religieuzen binnen de PvdA in de weg staat.
Aan de andere kant dwingt het de mensen hun onderhuidse opinie zodanig vorm te geven dat de rest van de maatschappij er uitgebreid van kan (mee)genieten. En dat is pure winst in een land waarin emobalgen als Borsato, Hazes en Bauer weggezet worden als ambassadeurs van het lokale cultuurklimaat.Hoe dan ook, we zullen het teeveetje in het vakantiehuisje met frisse belangstelling blijven bekijken.
De clip: http://www.youtube.com/watch?v=23eZMdixAuk
Judith
You're such an inspiration for the ways
That I'll never ever choose to be
Oh so many ways for me to show you
How the savior has abandoned you
Fuck your God
Your Lord and your Christ
He did this
Took all you had and
Left you this way
Still you pray, you never stray
Never taste of the fruit
You never thought to question why
It's not like you killed someone
It's not like you drove a hateful spear into his side
Praise the one who left you
Broken down and paralyzed
He did it all for you
He did it all for you
Oh so many many ways for me to show you
How your dogma has abandoned you
Pray to your Christ, to your god
Never taste of the fruit
Never stray, never break
Never---choke on a lie
Even though he's the one who did this to you
You never thought to question why
Not like you killed someone
It's Not like you drove a spiteful spear into his side
Talk to Jesus Christ
As if he knows the reasons why
He did it all for you
Did it all for you
He did it all for you