Hebben we een asielcrisis óf een opvangcrisis?
Het was een pittige week in politiek Den Haag. Het draaide hoofdzakelijk om de asielproblematiek in Nederland als crisis te benoemen, zodat minister Faber via een noodwet (zonder bemoeienis van de Tweede Kamer) maatregelen hiertegen kan nemen. Wat vind jij, hebben we een asielcrisis of een opvangcrisis?
Migrantenopvang (Freepik-AI)
De eerste alinea van het hoofdstuk 'Asielmigratie' in het regeerprogramma zegt: "Het activeren van de uitzonderingsbepaling van de Vreemdelingenwet 2000." Deze wet stelt dat er in "buitengewone omstandigheden" van de regels kan worden afgeweken.
Minister Marjolein Faber (PVV) wil hierop een beroep doen door de asielsituatie in Nederland te kwalificeren als een asielcrisis. Op dezelfde manier als tijdens de coronacrisis kan het kabinet dan maatregelen nemen zonder deze eerst ter goedkeuring aan de Tweede Kamer voor te leggen. De Kamer krijgt pas later de gelegenheid om hierover in gesprek te gaan. Dit heeft bij de oppositie geleid tot aanzienlijke weerstand.
De oppositiepartijen zijn bezorgd over de gevolgen van een dergelijke aanpak. Ze vrezen dat een noodwet de democratische controle door de Tweede Kamer ondermijnt en de rechten van asielzoekers mogelijk in gevaar brengt. Bovendien wijzen ze erop dat het eerder genomen maatregelen zoals het schrappen van de bed-brood-bad regeling en het voorgenomen intrekken van de spreidingswet hebben geleid tot onduidelijkheid en chaos in het asielbeleid.
Daarnaast zijn er ook zorgen over de capaciteit van de opvanglocaties. De huidige situatie is al zorgwekkend, met een toenemend aantal asielzoekers dat in Nederland aankomt en de druk op de bestaande voorzieningen voor opvang die steeds groter wordt. Critici van de plannen van minister Faber wijzen erop dat het niet alleen gaat om het afwijken van regels, maar ook om het creëren van humane en veilige omstandigheden voor degenen die bescherming zoeken.
Asielminister Faber zal donderdag in gesprek gaan met gemeenten en provincies om de urgente situatie rondom asielopvang in Nederland te bespreken. Veel gemeenten zijn verontwaardigd over de minister, omdat zij vinden dat Faber meer moet ondernemen om te voorkomen dat de situatie nog ernstiger wordt. Vooral VNG-voorzitter Sharon Dijksma voelt zich 'in de kou' staan. Eerder heeft de Vereniging van Nederlandse Gemeenten gewaarschuwd dat de spreidingswet, welke Faber wil afschaffen, alleen kan worden ingetrokken als er andere maatregelen worden genomen. Deze oproep lijkt echter niet gehoord te worden. Volgens Dijksma veroorzaakt het kabinet zelf een asielcrisis.
Desondanks blijft de minister vastberaden en stelt dat er snel en effectief gehandeld moet worden om de asielcrisis het hoofd te bieden. Ze bracht deze week een bezoek aan Denemarken om te kijken hoe ze daar beleid voeren op asiel. Het land staat bekend om zeer strenge anti-immigratieregels en kent een zeer sobere opvang.
