Tour de Ski gaat van start, Noorwegen vs Noorwegen

Waar de schansspringers de Vierschansentournee hebben, hebben de langlaufers de Tour de Ski als hoogtepunt van de kalender. Zaterdag gaat in Zwitserland de elfde editie van de etappewedstrijd van start met de eerste van zeven etappes: een sprint in de vrije stijl in Val Müstair.

Het lijkt een behoorlijk Noorse strijd te worden. Bij de mannen is Martin Johnsrud Sundby de grote favoriet. De World Cup-leider was aanvankelijk titelverdediger, maar door een dopingzaak raakte hij zijn winst van vorig seizoen kwijt. Die ging daardoor naar Petter Northug, in 2015 ook al de winnaar. Met Northug komen we gelijk bij de enige langlaufer ter wereld die alle 75 etappes van de Tour de Ski tot nu toe is gestart. Aan die mooie reeks zal zaterdagmiddag echter een einde komen: Northug verkeert in een diepe vormcrisis en zit thuis overtraind op de bank.

Finn Haagen Krogh lijkt Sundby's voornaamste uitdager te zijn, hoewel ook de Rus Sergey Ustyugov recentelijk een ijzersterke vorm liet zien. Outsiders zijn verder onder meer de Zweed Marcus Hellner, Matti Heikkinen uit Finland en de Zwitserse drievoudig winnaar Dario Cologna. 

Waar bij de mannen nog sprake lijkt van de nodige spanning, is dat bij de vrouwen op voorhand ver te zoeken. Heidi Weng is duidelijk de sterkste langlaufster van het moment, nadat ze jarenlang in de schaduw van Marit Bjørgen en Therese Johaug stond. Bjørgen heeft er voor gekozen de Tour de Ski over te slaan, terwijl Johaug dat vanwege een dopingzaak wat minder vrijwillig doet. Weng's landgenote Ingvild Flugstad Østberg kan haar op de kortere etappes zeker bijhouden en vooral op de sprint zelfs verslaan, maar de vraag is of ze dat voordeel op de langere etappes en de loodzware slotklim naar Alpe Cermis om kan zetten in de eindzege.

Er is eigenlijk maar één niet-Noorse die, als alles mee zit, een gevaar kan vormen: Krista Pärmäkoski uit Finland, de nummer drie in de World Cup en ijzersterk in klassieke stijl. De Amerikaanse Jessica Diggins is dit seizoen bloedsnel op de vrije stijl, maar in de klassieke loipes zal ze naar alle waarschijnlijkheid tijd verliezen. 

Alles is live te zien op Eurosport en de Duitse TV, zaterdag rond 14.45 uur beginnend met de finales van de eerste etappe. Om je op weg te helpen wat het 'hoe, wat en wanneer' betreft hebben we de etappes voor je op een rij gezet:

Etappe 1 - 31 december: Val Müstair (Zwitserland) - Sprint, vrije stijl
We starten met de kwalificatie, zoals in elke sprintwedstrijd: iedereen legt het parcours zo snel mogelijk af, één voor één. De beste dertig gaan door naar de kwartfinales. Daar wordt in series van zes gestart, waarbij de beste twee van elke kwartfinale zich plaatsen voor de halve finales, samen met de twee snelste verliezers. Hetzelfde geldt voor de halve finales, waarna de finale van zes langlaufers de winnaar zal bepalen. Iedereen die in de kwartfinales komt krijgt bonusseconden voor het algemeen klassement, met een volle minuut voor de winnaar van de dag.

Etappe 2  - 1 januari: Val Müstair (Zwitserland) - Massastart, klassieke stijl
De mannen leggen tien kilometer af, voor de vrouwen staat vijf kilometer op het programma. Onderweg zijn bij de tussensprints bonificatieseconden te verdienen, net als voor de top-3 bij de finish.

Etappe 3 - 3 januari: Oberstdorf (Duitsland) - Skiatlon 
De derde etappe bestaat uit een skiatlon: de eerste helft in klassieke stijl, waarna de ski's gewisseld worden en de tweede helft in vrije stijl afgelegd wordt. In totaal tien kilometer voor de vrouwen, twintig voor de mannen. Ook hier start men tegelijk en de bonificatieseconden zijn hetzelfde als in de massastart.

Etappe 4 - 4 januari: Oberstdorf (Duitsland) - Achtervolging, vrije stijl
In de achtervolging start men met de tijdverschillen in het huidige klassement. De leider start dus als eerste, de nummer twee start na het aantal seconden dat hij of zij achter staat in het klassement. Aan de finish zijn wederom bonificatieseconden te verdienen

Etappe 5 - 6 januari: Toblach/Dobbiaco (Italië) - Intervalstart, vrije stijl
De naam zegt het al: in de intervalstart start men met vaste tussenpozen en gaat het om de snelste tijd. Perfect vergelijkbaar met een tijdrit in het wielrennen dus. Voor de vrouwen gaat het om vijf kilometer, de mannen leggen de dubbele afstand af en de bonificatieseconden gelden ook hier weer.

Etappe 6 - 7 januari: Val di Fiemme (Italië) - Massastart, klassieke stijl
Het parcours is uiteraard anders, verder is de opzet exact hetzelfde als de tweede etappe: iedereen start tegelijk, wie als eerste over de finish komt wint de etappe en er zijn bonificatieseconden te pakken.

Etappe 7 - 8 januari: Val di Fiemme (Italië) - Achtervolging, vrije stijl, Alpe Cermis
De slotetappe van de Tour de Ski is een van de zwaarste langlaufwedstrijden op de kalender. 'Slechts' negen kilometer, zowel voor de vrouwen als de mannen, maar het parcours is ongelooflijk zwaar: het begint met een vlak stuk, waarna men steil omhoog gaat, de beruchte Alpe Cermis op. Zeer zware stijgingspercentages zorgen vaak voor bijna stilstaande langlaufers. Er wordt gestart met de verschillen uit het klassement, dus het is erg makkelijk te volgen: wie als eerste de Alpe Cermis trotseert wint de Tour de Ski.

Beelden van de ongelooflijk zware slotklim op de Alpe Cermis (Bron: YouTube)