Rutte legt zich neer bij proefverlof

Premier Mark Rutte (VVD) legt zich neer bij het proefverlof voor Volkert van der G. Hij blijft tegen, maar kan een uitspraak van een onafhankelijke rechter niet naast zich neerleggen. Dat heeft Rutte dinsdag gezegd in de wandelgangen van de Tweede Kamer.

Tijdens de laatste verkiezingscampagne noemde Rutte het 'ondenkbaar' dat Van der G. ooit proefverlof zou krijgen. Als een minister van Justitie daartoe zou besluiten, moest die volgens Rutte aftreden. "We leven in een rechtsstaat. Ik ben geen dictator, ik kan geen rechter terzijde schuiven", zei de premier dinsdag daarover.

Zijn uitspraak in het verkiezingsdebat ging vooral over de rol van de politiek, zei hij. Zolang de politiek het proefverlof kan voorkomen, moet dat gebeuren. "Dat hebben we ook gedaan." Staatssecretaris van Veiligheid en Justitie Fred Teeven (VVD) heeft zich altijd verzet tegen het verlof.

"Als de staatssecretaris zou hebben besloten om Van der G. op proefverlof te sturen, zou hij grote politieke problemen hebben gehad", zei Rutte. "Maar er ligt nu een uitspraak van de rechter. Die moeten we uitvoeren."

Deze uitspraak komt de premier meteen op forse kritiek te staan. Volgens PVV-leider Geert Wilders heeft Rutte zijn 'honderdste verkiezingsbelofte gebroken' en dat is een klap in het gezicht voor iedereen die iets met Fortuyn had.

"Als een bange hond trekt hij zijn woorden in", reageerde Wilders dinsdagmiddag in de wandelgangen van de Tweede Kamer. "Nu gaat het over iets heel serieus, ik kan daar heel kwaad over worden. Het is alsof de heer Fortuyn vandaag opnieuw is vermoord."

Dinsdag bepaalde de Raad voor Strafrechtstoepassing en Jeugdbescherming (RSJ) dat Van der G. met proefverlof moet, ondanks bezwaren van Teeven. Onder meer de PVV roept nu op om de moordenaar van Pim Fortuyn zijn volledige celstraf uit te laten zitten, zodat hij niet in mei vrijkomt.

De minster van justitie kan het Openbaar Ministerie daartoe verzoeken, zei Wilders. Daarover wilde Rutte niet speculeren. Bovendien heeft het Openbaar Ministerie daar een 'eigenstandige positie'.

Rutte wil wel het stelsel van het proefverlof aanscherpen. In de toekomst moet het in dit soort gevallen niet meer mogelijk zijn om iemand met proefverlof te sturen. Daarover zijn afspraken gemaakt in het regeerakkoord.