'Schakel in menselijk evolutie ontdekt'

In zes studies in het tijdschrift Science doen wetenschappers uit Zuid-Afrika en Zwitserland een indrukwekkende vondst uit de doeken: in 2008 vonden ze bij Johannesburg een skelet, waarvan ze concludeerden dat het de voorouder van de mensachtigen is.

Zo'n 2 miljoen jaar nadat onze voorouders zich aftakten van de voorouder van de chimpansee, maar nog steeds zo'n 3,5 miljoen jaar geleden, ontstond de familie der Australopitheci, letterlijk 'zuiderse apen'. Deze soort vormde een belangrijke stap in de menselijke evolutie.

Er is echter al een tijd hommeles onder biologen over welke Australopithecus zich onze voorouder mag noemen. De beste kanshebber was tot nog toe A. afarensis, maar ook A. africanus en A. garhi worden genoemd. De onderzoekers zeggen nu dat de soort die zij vonden, A. sediba, zo'n perfecte schakel in de evolutieketen is, dat het wel onze voorouder móet zijn.

Een belangrijke aanwijzing daarvoor is de stand van de voeten. A. sediba loopt net als mensen, maar in tegenstelling tot de andere Australopitheci, met de voeten naar binnen gedraaid. Peter Schmidt van de Universiteit van Zürich vat samen: "De ontelbare gelijkenissen met Homo erectus suggereren dat A. sediba de meest gepaste vroege vorm van het geslacht Homo is."

Alsof dat niet genoeg is, zet A. sediba ook de stamboom van de Australopitheci op losse schroeven. Voorheen werd verondersteld dat A. africanus afstamde van A. afarensis. Maar de onderzoekers denken dat A. sediba en A. africanus een aparte groep binnen de Australopitheci vormden, die verwant was met - maar niet afstamde van - A. afarensis.