Lange termijnaanpak corona: 'Met elkaar de samenleving zo open mogelijk houden'

De samenleving open houden is het uitgangspunt van de lange termijnaanpak corona. Daarbij zijn er twee gelijkwaardige doelen: sociaal-maatschappelijke en economische continuïteit en vitaliteit en het toegankelijk houden van de zorg voor iedereen. Om het virus in toom te houden heeft iedereen - overheid, bedrijven, instellingen en de inwoners van Nederland - een verantwoordelijkheid. Dat benadrukt minister Kuipers van Volksgezondheid, Welzijn en Sport in de aanpak die aan de Tweede Kamer is gestuurd.

Met de lange termijnaanpak wordt rekening gehouden met diverse scenario’s waar de overheid zich op voorbereidt. Allereerst moet vaccinatie en aandacht voor de basisadviezen zoals ventileren het virus tegengaan. Daarnaast zijn de verschillende sectorplannen uitgewerkt tot maatregelenladders. Deze maatregelenladders bieden helderheid en houvast als er maatregelen moeten worden genomen. Ook zal het Maatschappelijk Impact Team (MIT) naast het Outbreak Management Team (OMT) vanaf nu adviseren over de sociaal-maatschappelijke of economische gevolgen van voorgestelde maatregelen.

Sectorplannen en maatregelenladders
De afgelopen twee jaar hebben ondernemers en instellingen, zoals het onderwijs, veel ervaring opgedaan met het omgaan met het coronavirus. Met deze kennis en ervaring hebben verschillende sectoren een eigen plan opgesteld. Met deze plannen bereiden de sectoren zich voor op oplevingen van het virus en de dan te nemen stappen.

De maatregelen in de sectorplannen zijn uitgewerkt in maatregelenladders. Dit zijn stappen van licht naar zwaar die genomen kunnen worden om een opleving van het virus te remmen en om te voorkomen dat een sector de deuren moet sluiten. Deze variëren van maatregelen die sectoren zelf kunnen nemen (preventiemaatregelen) zoals looproutes en handpompjes bij de deur tot maatregelen die de overheid kan nemen op basis van de maatregelenladders (juridisch-afdwingbare interventiemaatregelen) zoals het invoeren van de 1,5 meter afstand of een alternatief daarvoor.

In sommige maatregelenladders zijn door de overheid aanvullende maatregelen op de maatregelen die sectoren zelf hadden opgenomen toegevoegd, onder andere op basis van adviezen van experts.

Maatwerk waar dat kan
De maatregelenladders en onderliggende sectorplannen staan aan de basis van de nieuwe aanpak van het coronavirus. Op deze manier bieden de sectorplannen zoveel mogelijk maatwerk, voorspelbaarheid en transparantie en kan men wanneer nodig op tijd voorbereidingen treffen. De afgelopen jaren hebben wel laten zien dat we niet zeker weten hoe het virus zich ontwikkelt. Het uitgangspunt bij het nemen van eventuele maatregelen zijn de maatregelenladders, maar er kan worden afgeweken als dat noodzakelijk is.

Mogelijke maatregelen, gebaseerd op de maatregelenladders, legt het kabinet voor aan het OMT en het MIT. Aan het MIT wordt specifiek advies gevraagd over de sociaal-maatschappelijke en economische impact van mogelijke maatregelen. De adviezen van het OMT en MIT worden naar de Tweede Kamer gestuurd en meegenomen in de besluitvorming van het kabinet over maatregelen.
Monitoring en duiding van het virus

Het virus in de gaten houden is en blijft een belangrijke basis. Dit gebeurt met verschillende monitoringsinstrumenten, zoals rioolwatersurveillance, het aantal positieve testen bij de GGD en de situatie in het buitenland. Ook geven ziekenhuis- en IC-opnames een beeld van de ernst van het virus en de gevolgen voor de zorg. Deze informatie staat ook op het Coronadashboard.

Op het dashboard wordt een thermometer toegevoegd. De thermometer heeft vier verschillende standen en wordt elke twee weken – en zo nodig wekelijks - vastgesteld door het RIVM en geeft in één oogopslag weer wat de epidemiologische situatie is. De thermometer wordt de komende weken verder doorontwikkeld. Doel is dat iedereen kan zien hoe het virus zich ontwikkelt.