'Winterslaap bij mensen moet mogelijk zijn'

Beren kunnen het, schildpadden kunnen het, eekhoorns kunnen het. Mensen kunnen het tot nu toe nog niet, een winterslaap houden; als de winter begint een paar maanden stinkend onder het dekbed liggen en pas weer wakker worden als de eerste lenteblaadjes aan de bomen hangen.

Onderzoekers zijn echter bezig om de genetische blauwdruk van de winterslaap te ontrafelen en ze denken dat ze deze superkracht ook bij de mens kunnen loslaten. Zij denken dat de voor winterslaap verantwoordelijke genen ooit bij een gemeenschappelijke voorouder zijn ontwikkeld en dus nog steeds bij de mens, alhoewel inactief, aanwezig kunnen zijn.

"Dit klinkt als science-fiction, maar er zit wel degelijk een biologische kern van waarheid achter", aldus Anne Yoder, winterslaaponderzoekster van Duke University in de Verenigde Staten. "Bijna alle onderzoekers zijn het met elkaar eens dat deze genetische achtergrond óf verloren is gegaan óf inactief aanwezig is in zoogdieren."

Winterslaap is meer dan alleen maar veel slapen, het omvat ook een dramatische daling in de lichaamstemperatuur, frequentie van ademhalen en hartritme. Sommige warmbloedige dieren verlagen hun lichaamstemperatuur tot aan de drie graden Celcius en hun hart slaat dan nog maar enkele keren per minuut.

Fauna Bio, een bedrijf in San Francisco, is al bezig met het maken van medicatie om mensen in winterslaap te houden. "We proberen te begrijpen hoe de dieren hun stofwisseling op zo'n laag pitje kunnen houden", aldus CEO Ashley Zhender.

Het zou niet alleen in ziekenhuizen toegepast kunnen worden, maar astronauten zouden lekker relaxed slapend hun reis naar Mars of nog verder het heelal in reizen in een soort van cryo-slaap.

Artsen proberen nu al met extreme lichaamskoeling patiënten in een soort van kunstmatige coma te houden. Vooral patiënten die slachtoffer zijn van hartaanvallen, hersenbloedingen of shock worden sinds 2012 met deze techniek onder zeil gehouden, zodat de hersenen van deze patiënten door vertraging van de stofwisseling beter beschermd kunnen worden.

De toekomst zal het leren, maar de onderzoekers moeten eerst maar eens de genen zien te ontdekken die betrokken zijn bij de winterslaap.