Charlie Chaplins eersteling honderd jaar oud
De eerste film waarin Charles Spencer Chaplin speelde ging zondag precies honderd jaar geleden in première. Het gaat om de korte stomme film Making a Living van regisseur en scenarist Henry Lehrman. De Britse acteur speelde de hoofdrol van een oplichter die zich voordoet als journalist. Het was het begin van een glansrijke filmcarrière.
Hoewel in Making a Living nog uitgerust met een fikse hangsnor, werd de in Londen geboren Chaplin het bekendst met zijn korte snorretje en bolhoed, een personage dat bekend werd als The Tramp, de zwerver. Het is een van de toonaangevendste personages uit het tijdperk van de stomme film. En omdat stomme films per definitie niet onderhevig zijn aan taalbarrières, werd Chaplin letterlijk een wereldster.
Met de opkomst van de geluidsfilm, eind jaren twintig, begon Chaplins reputatie af te brokkelen. Hij wist nog wel te verrassen met The Great Dictator uit 1940. Hierin gebruikte Chaplin zijn gelijkenis met de dan al beruchte Adolf Hitler voor zijn personage Adenoid Hynkel.
In de jaren vijftig, toen de Verenigde Staten gebukt gingen onder het mccarthyisme, werd Chaplin beschuldigd van communistische sympathieën. Hij besloot de VS de rug toe te keren en vertrok naar Zwitserland. Hoewel de Amerikaanse pers zich in die tijd zeer negatief over Chaplin uitliet, werd hij in vooral Europa nog steeds op handen gedragen.
Toch draaien de critici ook in de VS bij. In 1972 kreeg Chaplin namens de Academy, de organisatie achter de Oscars, een prijs voor zijn gehele oeuvre en 'zijn onschatbare bijdrage aan film de kunstvorm van de eeuw te maken'. Het jaar erop ontving Chaplin, naast acteur ook componist, een Oscar voor de filmmuziek van Limelight uit 1952, die toen pas in de VS in première ging.
In 1975 werd Chaplin door de Britse koningin Elizabeth tot ridder geslagen, het jaar erop werd hij door de Britse filmacademie benoemd tot lid van de Bafta Fellowship. Hij was nog maar net sterk genoeg om de prijs in ontvangst te nemen. Een jaar later sterft Chaplin op eerste kerstdag in het Zwitserse Vevey aan de gevolgen van de zoveelste beroerte. Hij werd 88 jaar.
