Canon: Spinoza
De Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden: ontstaan uit een opstandZoals onderhand bekend moet zijn was Nederland niet altijd Nederland. Nederland bestond voor lane tijd uit verschillende gebiedjes die nu Nederland en Belgisch Vlaanderen omvatten. Nederland is ook niet altijd een monarchie geweest. Lange tijd geleden stond Nederland bekend als de Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden. Dit ontstond eigenlijk uit protest tegen de Bourgondische vorsten die de Nederlanden onder één bestuur wilde hebben. Dan beginnen er roerige tijden van godsdienstoorlogen en de beeldenstorm.
De onderwerpen binnen dit thema zijn; Floris V; Karel V; De Beeldenstorm; Willem van Oranje; De Republiek; Spinoza en De Grachtengordel. Enkele van deze onderwerpen zijn reeds al behandelt. Vandaag behandelen we Spinoza.
Spinoza (1632-1677)
Benedictus de Spinoza, kortweg Spinoza, werd in 1632 in Amsterdam geboren als Baruch d’Espinoza. Zijn ouders waren joods Portugese mensen die gevlucht waren, vandaar de wat exotische naam Spinoza. Spinoza zou uiteindelijk de meest bekende Nederlandse filosoof worden.
Spinoza was een waar genie en sprak Nederlands, Portugees, Spaand, Hebreeuws en Latijn. In 1656 kwam hij in conflict met de joodse gemeenschap omdat hij zich niet wilde schikken aan de strenge veriesten van het geloof.
Nederland was in die tijd behoorlijk verdraagzaam, maar iets zoals vrijheid van meningsuiting was er nog niet en Spinoza moest voorzichtig doen. Hij werkte daarom met een schuilnaam.
Spinoza was een groot voorstander van vrijheid van meningsuiting en de democratie en dit schreef hij dan ook in de Tractatus politicus. In zijn boek Tractatus theologisch-politicus gaf hij een vrijzinnige uutleg van de bijbel.
In zijn meest bekende boek, de Ethica (Ethica Ordine Geometrica Demonstrata) wilde hij mensen leren hoe ze de verlichting van hun lijden konden vinden. De mens moest volgens hem leren inzien dar God niet buiten de schepping staat, maar alles een verschijning van God is. Dit boek is zo bijzonder omdat het erg objectief en systematisch is opgezet, het is dan ook geen makkelijk boek. Maar zoals Spinoza zei “Alles wat voortreffelijk is, is even moeilijk als zeldzaam”. Ethica werd pas na zijn dood uitgegeven.
Hij overleed in 1677 aan een longziekte. Omdat je als filosoof niet veel geld verdient moest Spinoza er bij werken. Hij sleep brillenglazen en lenzen voor microscopen wat zijn leven waarschijnlijk heeft verkort, door het constant inademen van stof.
.