Lik m'n reet, Philip II!

Jelmer (nietzman)
26 Juli 1581 was de dag waarop de verenigde Nederlanden de Spaanse koning Philip de tweede duidelijk maakte dat het genoeg had van zijn malle fratsen. Koning Philip maakte er namelijk een potje van, personen als de Hertog van Alva en zijn "Bloedraad" maakten zich niet echt geliefd bij het volk, en vooral onze Protestanten hadden het zwaar onder de Spaanse inquisitie. Vrijheid kenden we niet.

In het Plakkaat van Verlatinghe, ook wel bekend als de Nederlandse Onafhankelijkheidsverklaring, staat beschreven dat een heerser zijn werk maar goed heeft te doen, en anders op dient te zouten en plaats moet maken voor iemand die zijn zaakjes wel op orde heeft:

quote:
Alsoo een yegelick kennelick is, dat een Prince van den lande van Godt gestelt is hooft over zijne ondersaten, om deselve te bewaren ende beschermen van alle ongelijk, overlast ende ghewelt gelijck een herder tot bewaernisse van zijne schapen: En dat d'ondersaten niet en sijn van Godt geschapen tot behoef van den Prince om hem in alles wat hy beveelt, weder het goddelick of ongoddelick, recht of onrecht is, onderdanig te wesen en als slaven te dienen: maer den Prince om d'ondersaten wille, sonder dewelcke hy egeen Prince en is, om deselve met recht ende redene te regeeren ende voor te staen ende lief te hebben als een vader zijne kinderen ende een herder zijne schapen, die zijn lijf ende leven set om deslve te bewaren. En so wanneer hy sulx niet en doet, maer in stede van zijne ondersaten te beschermen, deselve soeckt te verdrucken, t'overlasten, heure oude vryheyt, privilegien ende oude herkomen te benemen, ende heur te gebieden ende gebruycken als slaven, moet ghehouden worden niet als Prince, maer als een tyran ende voor sulx nae recht ende redene magh ten minsten van zijne ondersaten, besondere by deliberatie van de Staten van den lande, voor egheen Prince meer bekent, maer verlaeten ende een ander in zijn stede tot beschermenisse van henlieden voor overhooft sonder misbruycken ghecosen werden.
Via.
Om kort te gaan was Philip II natuurlijk pissed, en dat terwijl we al midden ín de tachtigjarige oorlog zaten. En dat terwijl hij ons aller Willem de Zwijger een jaar voor het Plakkaat al had verbannen: "Wilhelm van Nassau, prince van Orangien, als hooft beroerder ende bederver van tgeheel Christenrijck, ende namentlijck van dese Nederlanden: Waerby een yeghelijck geauctoriseert wordt van hem te beschadigen, offenderen ende uyter weerelt te helpen, met loon ende prys voor den ghenen die des doen, oft daer toe assisteren zullen."

Het Plakkaat was echter een hele belangrijke stap in de richting van een vrij Nederland. Een vrij Nederland waar veel politieke ballingen en filosofen die de Westerse manier van denken hebben bepaald, zoals Benedictus de Spinoza en John Locke een veilige haven vonden. John Locke groeide uit tot de grootste Liberaal aller tijden, en zijn "Essay Concerning Human Understanding" werd als basis gebruikt voor de Amerikaanse onafhankelijkheid verklaring, waar -jawel- nadrukkelijk in gesteld word dat het volk het recht heeft zijn regering omver te werpen en een nieuwe te installeren als de vrijheden van het volk in gevaar komen.

Meer informatie over het Plakkaat van Verlatinghe en er een vertaling van vind je hier.